Hernieuwbare energie wint steeds meer aan belang
Bij nieuwbouwwoningen en bij ingrijpende energetische renovaties zit hernieuwbare energie in de lift. Vandaag wordt zo goed als elke nieuwe woning uitgerust met pv-panelen. Een kwart combineert dit met een geothermische of vooral lucht-water warmtepomp. Ook bij renovatie biedt dit een optimale oplossing om het energielabel A te krijgen.
Uit een recente enquête van de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) blijkt dat bouwprofessionals momenteel vooral in nieuwbouw en in mindere mate bij renovatie warmtepompen voorzien. De combinatie van pv-panelen en een elektrische warmtepomp helpen gezinnen futureproof door de energiecrisis te komen. Niet alleen is de terugverdientijd sterk verminderd door de stijgende energieprijzen, het gaat ook om een duurzame keuze die een fossielvrije toekomst mogelijk maakt. De zorgvuldige installatie door een vakman en bijgevolg een slimme sturing van je energievraag en -aanbod zijn cruciaal.
Terwijl in 2014 in 36% van de nieuwbouwwoningen pv-panelen werden voorzien, was dit in 2018 reeds toegenomen tot 85%. Ook het aantal warmtepompen in nieuwbouwwoningen nam aanzienlijk toe: van 16% in 2014 tot 25% in 2018. Voor alle nieuwbouw in 2019, zowel residentieel als niet-residentieel, zien we dat er meer dan 90% een beroep doet op hernieuwbare energietoepassingen. Telkens wordt er beroep gedaan op pv-panelen.
“Volgens de vergunningsaanvragen voor nieuwbouw combineert meer dan een kwart met een warmtepomp. Daarbij gaat het vooral om een lucht-water warmtepomp. In minder mate gaat het om geothermische warmtepompen, hetgeen een diepteboring vergt. Die trend hoeft niet te verbazen, aangezien een gasaansluiting bij nieuwbouw na 2026 vermoedelijk zelfs onmogelijk wordt”, verklaart Marc Dillen, directeur-generaal van de VCB.
Volgens de enquete-resultaten geven bouwprofessionals aan dat ze bij nieuwbouw ongeveer evenveel aardgasketels plaatsen als warmtepompen. De voorbije twee jaar stelt 75% een stijging vast van het aandeel warmtepompen, 23% hiervan zegt zelfs een sterke stijging vast te stellen. Ook uit de beschikbare data over ingrijpende energetische renovaties zien we dat pv-panelen, maar ook warmtepompen ieder jaar aan belang winnen. Een energetische renovatie die energielabel A beoogt, conform de vereisten tegen 2050, is bijna onmogelijk zonder de installatie van zulke hernieuwbare energietoepassingen.
“Tot vandaag worden warmtepompen bij renovatie echter minder toegepast dan bij nieuwbouw. Om een optimaal rendement te kunnen garanderen, is eerst een zorgvuldige isolatie van de bouwschil nodig. Ook de vakkundige plaatsing door een ervaren installatiebedrijf is essentieel. Volgens onze aannemers blijft aardgas de populairste energievorm bij renovatie. Vooral bestaande stookolieketels en directe elektrische weerstandsverwarming worden vervangen door aardgas. Toch zien aannemers dat elektrische warmtepompen steeds vaker worden toegepast bij renovatie, al is het aandeel nog beperkt”, aldus Dillen.
Volgens de VCB-topman is het nu de zaak om die groene elektrificatie van gebouwen verder te ondersteunen. Volgens de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt (VREG) steeg de gastprijs het voorbije jaar met een factor 3,4 en de elektriciteitsprijs met een factor 1,9. Ook ligt het rendement van bijvoorbeeld een elektrische warmtepomp om je woning te verwarmen, tot drie keer hoger dan bij fossiele alternatieven.
“De overheid dient daarom de toekomstgerichte keuze voor hernieuwbare energie en groene elektrificatie aan te moedigen en voordeliger te maken dan de fossiele alternatieven. Zo kan deze energiecrisis met al zijn maatschappelijke en sociaaleconomische nadelen, toch bijdragen tot de klimaattransitie”, stelt Marc Dillen.
Techlink sluit zich aan bij de recente aanbeveling van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) om niet alleen nieuwbouw maar ook de verhoopte renovatiegolf te versterken met een ware ‘warmtepompwave’. Volgens de SERV is de ambitie die vandaag voorzien is in het Vlaams Energie- en Klimaatplan onvoldoende om het aantal elektrische warmtepompen te laten stijgen van ongeveer 30.000 nu naar ongeveer 120.000 warmtepompen in 2030.
“De Europese ambities rond CO2-emissies, hernieuwbare energie en elektrische verwarming kunnen bij renovatie versterkt worden door reeds op korte termijn in te zetten op hybride warmtepompen en bi-energetische warmtepompinstallaties als toenemende verduurzaming van de energiemix”, aldus Kris Van Dingenen, algemeen directeur van Techlink.