Jarig asbestfonds kan binnenkort starten met preventieprojecten
Het Asbestfonds (AFA) bestaat tien jaar. In die periode kregen ruim 2.700 mensen een vergoeding van het fonds omdat ze het slachtoffer werden van asbestose of mesothelioom, hoofdzakelijk longvlieskanker. Ondertussen ligt een nieuw wetsontwerp klaar voor goedkeuring waardoor het Asbestfonds binnenkort ook preventieprojecten kan starten.
Het AFA werd op 1 april 2007 opgericht in de schoot van het Fonds voor de beroepsziekten (FBZ) dat sinds 1 januari het Federaal agentschap voor de beroepsrisico’s (Fedris) is geworden. Bij de oprichting van het AFA werd bepaald dat alle inwoners van België die het slachtoffer van asbestose en mesothelioom waren geworden terwijl ze hier aan asbest waren blootgesteld, recht hadden op een vergoeding. Ook hun eventuele nabestaanden krijgen een vergoeding. Slachtoffers van longkanker of keelkanker door asbest kunnen niet terecht bij het AFA, maar Fedris betaalt wel een vergoeding als ze professioneel werden blootgesteld aan asbest.
Tussen 1 april 2007 en 31 december 2016 kregen in totaal 1870 mensen een vergoeding omdat bij hen mesothelioom was vastgesteld. Tijdens dezelfde periode kregen nog eens 305 mensen een vergoeding voor asbestose. Ten slotte werden 494 mensen het slachtoffer van bilaterale diffuse pleuraverdikkingen, die met asbestose worden gelijkgesteld. Mesothelioom, een tumor aan het longvlies, is vrijwel niet te genezen. De ziekte breekt vaak pas uit dertig tot veertig jaar na de blootstelling aan asbestvezels.
Een persoon die wordt getroffen door mesothelioom ontvangt een maandelijkse betaling van 1.757,55 €. De weduwnaar of weduwe krijgt later een kapitaal van 35.151 €. Vorig jaar erkende het AFA 210 nieuwe slachtoffers van mesothelioom en 41 slachtoffers van asbestose of bilaterale diffuse pleuraverdikkingen. De cijfers volgen de trend van de afgelopen jaren en zijn dus relatief stabiel. In België worden gemiddeld 2,5 mesothelioomgevallen per 100.000 inwoners vastgesteld. De meest getroffen sector is uiteraard de sector die ruwe asbest verwerkte, maar onder de slachtoffers vinden we ook loodgieters, lassers, metaalarbeiders, bouwvakkers, arbeiders van scheepswerven of dokwerkers.
De privésector is met 74% van de slachtoffers het meest getroffen; 18% zijn omgevingsslachtoffers. De openbare sector is veel minder getroffen omdat de beroepen in deze sector minder zijn blootgesteld aan asbest. Voor mesothelioom is het aantal vergoede vrouwen zeven maal lager dan het aantal mannen. De meeste slachtoffers ontwikkelen mesothelioom of asbestose tussen hun 65ste en hun 84ste verjaardag.
Op voorstel van minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Maggie De Block ligt een wetsontwerp klaar dat het AFA binnenkort bijkomende bevoegdheden geeft. Zo zou er jaarlijks 650.000 € worden vrijgemaakt om academische studies en preventieprojecten rond asbest uit te voeren. Het is de bedoeling om de burger beter te informeren over en te waarschuwen voor de gevaren van asbest.