Metaalrecyclage in kaart gebracht

In opdracht van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) bracht de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) in een rapport de Vlaamse sector van de metaalrecyclage in kaart. In dit rapport zetten de onderzoekers ook de krachtlijnen voor de toekomst uit: waarin moet de sector investeren om tegen 2020 tot de Europese top te behoren'

In het kader van het Vlaamse Materialenprogramma (VMP) hielden onderzoekers van de VITO en de KU Leuven de metaalrecyclage in Vlaanderen tegen het licht. Ze brachten de meerwaarde van de bestaande metaalrecyclagecluster inzake economie, innovatie en milieu in kaart.

In een projectplan bij het rapport zet de VITO drie toekomstige krachtlijnen voor het Vlaams Materialenprogramma uit. De bestaande recyclagecluster moet worden bestendigd en versterkt. De kennis en technologische ontwikkeling over de recyclage van metalen uit complexe stromen moet groeien, met als ambitie om tegen 2020 tot de Europese top te behoren. De strategische samenwerking met andere sectoren moet ook worden versterkt om de impact op de volledige metaalkringloop te vergroten en de economische groei aan te wakkeren.

Het rapport van de VITO en de KU Leuven wordt door het Vlaamse Materialenprogramma gebruikt om richting te geven aan de samenwerking tussen overheid, bedrijven en onderzoeksinstellingen. Daardoor kan de Vlaamse metaalrecyclagecluster zijn rol in de circulaire economie blijven versterken, zowel in Vlaanderen als internationaal.

De VITO toonde aan dat de Vlaamse metaalrecyclagesector een unieke positie vervult, met sterke industriële spelers, een performant inzamelings- en sorteerbeleid, een vooruitstrevende overheid en een sterk onderzoeksveld. Dat werd eind vorig jaar ook internationaal erkend: Vlaanderen kreeg toen één van de zes regionale expertisecentra voor de nieuwe Europese kennis- en innovatiecommunity voor grondstoffen toegewezen. Dat centrum wordt in Leuven gevestigd. De overige regionale centra worden uitgebouwd in Rome (Italië), Wroclaw (Polen), Espoo (Finland), Luleå (Zweden) en Metz (Frankrijk).

Technologische oplossingen zijn slechts een stukje van de puzzel.

De kernpartners Umicore, de KU Leuven, de UGent en de VITO zetten in Vlaanderen samen met de geassocieerde partners in Wallonië (ULiège en CRM), Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk hun schouders onder het project. Het regionale consortium zal zich specialiseren in recyclage, urban mining, het herwinnen van metalen en mineralen uit industriële residu's, lichtgewicht en duurzaam multi-dimensioneel materiaalontwerp, sea floor mining en de kringloopeconomie.

Natuurlijke grondstoffen zijn onmisbaar voor ons economisch systeem, maar ze worden steeds schaarser. De VITO speelt hierop in met projecten m.b.t. duurzaam grondstoffenbeheer, gesloten materiaalkringlopen en nieuwe businessmodellen. Er is nood aan een kringloopeconomie. Een duurzame omgang met grondstoffen vraagt om slimme ontwerpen, hergebruik en recyclage.

De VITO focust op het sluiten van materiaalkringlopen. Daarvoor worden innovatieve technologieën ontwikkeld die meer kostbare grondstoffen kunnen recycleren uit laagwaardige afvalstromen. De achterblijvende matrixmaterialen krijgen een tweede leven als nieuwe producten. Technologische oplossingen zijn slechts een stukje van de puzzel. Om écht nieuwe businesmodellen en beleidslijnen uit te tekenen voor duurzaam materiaalbeheer zijn ook vernieuwende samenwerkingsvormen tussen beleidsmakers, bedrijven en consumenten nodig.