Nederland wil onbewaakte overwegen weg

Om het aantal incidenten op overwegen te verminderen hebben ProRail en het ministerie van Infrastructuur en Milieu het Programma Niet Actief Beveiligde Overwegen (NABO) in gang gezet. Er wordt 25 miljoen € extra uitgetrokken om de veiligheid te verhogen op spoorwegovergangen die nog niet actief beveiligd zijn. Dit bedrag komt bovenop het reeds bestaande budget van 10 miljoen €. Samen met regionale en provinciale overheden wordt bekeken of er aanvullende financiële middelen zijn om ook de resterende onbewaakte overwegen aan te pakken.

Op dit moment test ProRail zeven slimme ideeën om zowel bewaakte als onbewaakte overwegen beter veiliger te maken. Het gaat om innovaties die de weggebruiker waarschuwen dat hij of zij een onbewaakte overweg nadert, die laten weten dat er een trein aankomt of die de overweg beveiligen met een fysieke barrière.

Text Box: Er wordt 25 miljoen € extra uitgetrokken om de veiligheid te verhogen op spoorwegovergangen die nog niet actief beveiligd zijn.Deze innovaties gelden als aanvullende maatregelen om overwegen beter te beveiligen en bieden geen definitieve oplossing voor het aanpakken van onbewaakte overwegen. Daarvoor bestaan slechts twee effectieve methodes: de overweg opheffen, of beveiligen met een slagboom, bellen en lichtsignalen. Toch is zelfs zo’n beveiligde overweg niet per definitie absoluut veilig, want er gebeuren nog steeds ongevallen door gevaarlijk gedrag van weggebruikers.

Na een oproep van ProRail kwamen 62 oplossingen en  ideeën binnen om NABO’s veiliger te maken. Zeven ideeën worden momenteel getest:

1. Gedragsbeïnvloeding bij NABO’s: het inspelen op verschillende zintuigen bij de weggebruiker door middel van geluid, trilling en borden (Novi Mores).
2. Interactieve waarschuwingsinstallatie: weggebruikers krijgen licht- en geluidssignalen die hen waarschuwen dat ze een overweg naderen. Het systeem detecteert de weggebruiker via een sensor (VRS).
3. Animatiebord: een waarschuwingsbord met ‘moire-effect’ d.m.v. een raster op het bord; door de beweging van de weggebruiker ontstaat telkens een ander beeld op het bord  (Brimos).
4. Spoorwegovergangsbeveiliging met radar naast de NABO, die de aankomende treinen detecteert (Science & Technology).
5. Autonome low cost overweg: een automatische halve overwegboom (ahob) die wordt aangestuurd door een assenteller in het spoor voor de detectie van treinen (VRS).
6. BUES 2000: een overweg met een diagnosesysteem: detectielussen in het spoor detecteren de treinen, sturen de ahob aan en registreren de werking van de overweg. Ook signaleert het systeem via sms storingen die optreden zodat naar oorzaken kan gezocht worden (Scheidt & Bachmann GmbH).
7. Navigatiekaarten: weggebruikers krijgen een signaal via hun telefoon of navigatiesysteem wanneer ze een overweg naderen (InTraffic).

De resultaten van de test moeten duidelijk maken hoe de verschillende ideeën en systemen scoren inzake veiligheid, kosten en gebruik. Betrokkenen zoals vervoerders, vertegenwoordigers van recreatieve belangenorganisaties en wegbeheerders kregen van ProRail een uitnodiging om tijdens de tests hun mening te geven over de gebruikte systemen. Op basis van de resultaten worden één of meer oplossingen geselecteerd, nader uitgewerkt en toegepast, al dan niet samen met andere bestaande maatregelen om de veiligheid op de overwegen te verbeteren.