Nieuwe regelgeving rond F-gassen op komst
Vanaf begin volgend jaar wordt een verbod op het gebruik van bepaalde koelmiddelen ingevoerd. Bovendien treden vanaf 1 januari een aantal nieuwe regels en voorschriften in werking voor het onderhoud en de etikettering van koel- en airconditioninginstallaties. De afbouw van het gebruik van gefluoreerde broeikasgassen is een bijzonder actueel probleem dat exploitanten van koelsystemen en autofabrikanten stevig onder druk zet. Gefluoreerde broeikasgassen of F-gassen worden gebruikt als koelmiddel in koelunits en airconditioninginstallaties.
In de toekomst zal de uitstoot van deze klimaatschadelijke stoffen geleidelijk aan verminderd moeten worden om hun impact op de opwarming van de aarde te beperken, hetzij door gerichte substitutie of door het gebruik van alternatieve technologieën. Het bedrijf Rittal, wereldwijd aanbieder van oplossingen voor industriële kasten, stroomverdeelsystemen, systeemklimatisering en IT-infrastructuur, laat alvast weten zijn koeloplossingen toekomstproof te maken. Dat betekent niet alleen voldoen aan de nieuwe verordening voor F-gassen, maar ook de energie-efficiëntie verhogen.
De EU-verordening betreffende F-gassen die op 1 januari 2015 in werking trad, heeft tot doel de industriële emissie tegen 2030 met liefst 70% te verminderen ten opzichte van 1990. Meer specifiek moet de uitstoot van gefluoreerde broeikasgassen in de EU tegen 2030 afgebouwd worden van 70 miljoen ton koolstofdioxide-equivalent (CO2e) tot 35 miljoen ton CO2e. Concreet betekent dit dat er vanaf 1 januari 2020 een verbod komt op het gebruik van koelmiddelen met een GWP-waarde (Global Warming Potential) van 2.500 of meer en dat er nieuwe en gewijzigde voorschriften komen voor het onderhoud, de service, de certificering, de verwijdering en de etikettering van de desbetreffende koelsystemen.
Het verbod op het gebruik van F-gassen en producten die deze gassen bevatten, doet heel wat vragen rijzen bij exploitanten van koelsystemen. Zij weten immers niet altijd zeker welke bestaande koelunits en chillers ze nog mogen gebruiken na 2020. Met de inwerkingtreding van de F-gassen-verordening zijn exploitanten van koelsystemen met een gedefinieerde hoeveelheid koelmiddel ook verplicht om regelmatig lekdichtheidscontroles uit te voeren.
Met behulp van de Rittal F-gascalculator kan men eenvoudig bepalen in welke mate een bestaand systeem wordt beïnvloed door de gevolgen van de F-gassen-maatregel. Deze online tool berekent de GWP-waarde en het overeenkomstige CO2e op basis van het type en de hoeveelheid koelmiddel die wordt gebruikt. Het CO2e bepaalt de actie die de exploitant moet ondernemen om aan de maatregel te voldoen.
Wat zijn F-gassen?
In een aantal toepassingen worden gefluoreerde broeikasgassen (F-gassen) gebruikt. F-gassen is een verzamelnaam voor volgende soorten gassen: hfk’s (fluorkoolwaterstoffen), pfk’s (perfluorkoolwaterstoffen) en SF6 (zwafelhexafluoride). Ze komen vrij in de atmosfeer als gevolg van lekken in de toepassingen waar ze worden gebruikt.
Hfk’s zijn verantwoordelijk voor het grootste aandeel in de uitstoot van F-gassen. Ze werden en worden voornamelijk gebruikt in toepassingen waar vroeger ozonafbrekende stoffen werden gebruikt en waarvan het gebruik gaandeweg werd verboden. Ze doen onder meer dienst als koelmiddel in koeltoepassingen en airconditioning, als blaasmiddel bij de productie van kunststofmaterialen en in aërosolen, en als ontvettingsmiddel.
Met de afbouw en de uiteindelijke stopzetting van het gebruik van ozonafbrekende stoffen, ingezet vanaf de jaren ’90 in de vorige eeuw, steeg gaandeweg het gebruik van deze hfk’s. In België worden pfk's gebruikt bij de productie van halfgeleiders en SF6 onder meer in elektrische schakelinrichtingen. F-gassen hebben een zeer hoge GWP-waarde en hebben dus een grote (negatieve) invloed op de opwarming van de aarde.