Nieuwe technologie voor drastische vermindering van CO2-uitstoot in ijzer- en staalindustrie
Het Nederlandse energieonderzoekscentrum ECN demonstreert in het Europese Stepwise-project voor het eerst zijn Sorption-Enhanced Water-Gas Shift (SEWGS)-technologie. Deze CO2-afvangtechnologie zorgt ervoor dat de koolstofuitstoot in de ijzer- en staalindustrie flink omlaag kan. De technologie is sinds 2004 in ontwikkeling bij ECN en draait nu in de testfaciliteit bij Swerea Mefos in Noord-Zweden. IJzer en staal vervullen een essentiële rol in de samenleving maar zijn ook verantwoordelijk voor ongeveer 6% van de totale CO2-uitstoot.
Op korte termijn is dit soort afvangtechnologieën noodzakelijk om de CO2-uitstoot van deze koolstofintensieve industrie te verminderen. De SEWGS-technologie kan ervoor zorgen dat de Europese ijzer- en staalindustrie significant minder CO2-uitstoot en ook in de toekomst kostencompetitief kan zijn.
“De productie van ijzer en staal is verantwoordelijk voor een substantieel deel van de totale wereldwijde CO2-uitstoot. Alleen door innovatieve oplossingen te gebruiken zoals SEWGS kunnen we deze emissies aanzienlijk verminderen. Wij zijn er dan ook trots op dat wij deze technologie konden opschalen van labo- tot test- en demoschaal. SEWGS kan een potentiele gamechanger de toekomst worden”, zegt ECN-directeur Aart van der Pal.
Momenteel bestaat er geen andere manier om ijzer en staal te produceren dan door gebruik te maken van fossiele brandstoffen, met name cokes. Omdat een omschakeling naar duurzaam geproduceerde energie voor de staalsector op korte termijn niet mogelijk is, is het voor deze industrie noodzakelijk om CO2 af te vangen en op te slaan. Voor de Europese Unie moet die emissie in 2050 met ongeveer 90% gereduceerd zijn. Bij de productie van staal komt veel CO2 vrij, dat vaak alleen tegen hoge kosten en met veel energie uit de uitgestoten gassen van de hoogovens is te halen. Met de Sorption Enhanced Water Gas Shift-technologie van ECN is het mogelijk CO2 af te vangen met 50% minder energiegebruik en 25% lagere kosten.
De bouw van de Stepwise-faciliteit begon in april 2016. De fabriek bestaat uit twee nieuwe gebouwen die compressoren en reactoren bevatten. Ook is er een nieuwe 640 m lange gasleiding gebouwd van de hoogoven van projectpartner SSAB, de grootste staalproducent in Scandinavië, naar partner Swerea Mefos, de exploitanten van de faciliteit. De reactorvaten zijn gevuld met kleiachtig materiaal dat de CO2 afvangt. Tijdens de test zal de installatie 14 ton CO2 per dag afvangen.
“Het doel van de test is om aan te tonen dat het energieverbruik bij onze techniek vele malen lager is dan bij concurrerende technieken. Als je dit wereldwijd toepast, kun je gigatonnen aan CO2-uitstoot besparen. Dat is bijna net zoveel als de helft van wat alle kolencentrales uitstoten en op het wereldwijde totaal van 35 miljard ton een substantiële vermindering”, zegt Paul Cobden van ECN, die vanaf het begin bij de ontwikkeling van de SEWGS-technologie betrokken is.
Bij de openingsceremonie werden de projectpartners vertegenwoordigd door de directeurs van partners ECN en Swerea Mefos, en de site manager van SSAB Luleå. Niklas Nordström vertegenwoordigde de gemeenteraad van Luleå. Het project wordt gefinancierd door het EU Horizon 2020-onderzoeksprogramma. Stepwise is gecoördineerd door ECN Nederland. Andere partners zijn Universitatea Babe-Bolyai, Johnson Matthey PLC., SSAB, Swerea Mefos, Politecnico di Milano, Kisuma Chemicals bv, Amec Foster Wheeler Italiana Srl en Tata Steel Consulting.
In de komende twee jaar zullen verschillende campagnes worden opgezet om de technologie in deze industriële omgeving te bewijzen. Voor geïnteresseerde industriële partijen kunnen sitebezoeken worden geregeld, ook om te bespreken hoe deze technologie en faciliteiten kunnen worden gebruikt om waarde te creëren in hun eigen processen. De projectpartners vinden de tijd rijp om de volgende stappen te bespreken in de overgang naar het commercialiseren van de technologie.