Recyclagebedrijf Metallo neemt unieke plasmaoven in gebruik

Deze gebeurtenis vormt een ijkpunt in de bedrijfsgeschiedenis. Niet alleen de technologie is immers grensverleggend, ook de achterliggende gedachte markeert een kleine kwantumsprong in het denken over materialen en grondstoffen. Zo geeft Metallo de toekomst van de circulaire economie mee vorm.

Metallo bestaat volgend jaar honderd jaar, maar met de opening van deze innovatieve installatie toont het recyclagebedrijf dat het klaar is voor de toekomst. “We willen een wereldwijde voortrekkersrol spelen op het vlak van circulaire economie”, vertolkt Dirk Vandenberghe de ambitie van zijn onderneming.

Flanders Metal Valley

“Onze regio staat bekend als Flanders Metal Valley. Dat is historisch zo gegroeid: er is een groot netwerk van bedrijven die met elkaars restmaterialen aan de slag kunnen gaan. Zo ontstaat een waardevolle symbiose. Vlaanderen is daardoor internationaal gezien een pionier in de wereld van recycling. Metallo neemt vandaag het voortouw en ontwikkelt zelf baanbrekende technologie om laagwaardige, complexe secundaire materialen nog meer in nieuwe grondstoffen om te zetten. Dat toont de toewijding aan onze missie en onze vernieuwingsdrang. De vastberadenheid van onze medewerkers en het lef van onze investeerders maakten deze mijlpaal mogelijk”, juicht de ceo toe.

Dankzij de nieuwe installatie biedt Metallo een nieuw product aan: Koranel is een synthetisch mineraal met tal van mogelijkheden, o.a. in hoogwaardige bouwtoepassingen. De o&o-afdeling doet verder onderzoek naar potentiële toepassingen van het mineraal i.s.m. universitaire partners.

Dirk Vandenberghe benadrukt ook het engagement van zijn medewerkers. “In minder dan vijf jaar evolueerden we van idee tot realisatie van het project, waarvan de ontwikkeling zowat 40 miljoen € kostte. De opening van de nieuwe installatie is een ijkpunt in onze bedrijfsgeschiedenis waarop deze generatie medewerkers erg trots mag zijn. Onze plasmaoven is immers de grootste oven ter wereld van dit specifieke type. De innovatieve installatie brengt ons een stap dichter bij ons doel: de circulaire economie realiseren door laagwaardige secundaire materialen omzetten naar hoogwaardige metalen en mineralen”, poneert hij.

Sinaasappelschillen persen

Zo formuleert Metallo antwoorden op de fundamentele vragen van onze tijd: hoe gaan we als samenleving om met schaarser wordende primaire grondstoffen en hoe kunnen we onze economie circulair en duurzaam organiseren? Mathias Chintinne, die als o&o-manager bij Metallo Group de ontwikkeling en bouw van de nieuwe plasmaoven mee in goede banen leidde, buigt zich dagelijks over dit soort vraagstukken. Als ingenieur bedenkt hij oplossingen om materialen zoveel mogelijk te recupereren zodat ze opnieuw gebruikt kunnen worden.

Mathias Chintinne typeert het idee achter de nieuwe plasmaoven met een sprekend voorbeeld. “Vergelijk ons proces met het uitpersen van een sinaasappel, het secundaire materiaal en onze grondstof. Metallo raffineert de non-ferrometalen uit het secundaire materiaal, het “sap” uit de sinaasappel. De schil is het restproduct met een lage metaalinhoud. De sinaasappelpers is het unieke proces van Metallo waarmee we al jaren erin slagen om telkens nog wat extra sap uit de appelsienschil te persen. Nu zorgen we er met onze nieuwe installatie voor dat ook de sinaasappelschil zelf een waardevol product wordt. Dat deed niemand ons voor”, licht hij toe.

Om dat op een rendabele manier mogelijk te maken investeerde Metallo in vernieuwende technologie: een plasmaoven. “Plasma ontstaat wanneer een gas ioniseert. Door een energiebron of een elektrische spanning gaan de gasmoleculen splitsen en krijgt het gas andere eigenschappen: het wordt elektrisch geleidend, warmtegeleidend. Men spreekt hier niet meer van een gas, maar van een compleet nieuwe aggregatietoestand: plasma. Bekende voorbeelden zijn neonlampen, bliksem of de zon”, legt de o&o-manager uit.

5000° C

Ook bij industriële processen wordt plasma al langer gebruikt, maar niet op de manier en de schaal waarop Metallo het nu doet. Metallo bouwde de grootste non transferred arc plasma-oven ter wereld. “We zorgen voor een continue vlamboog, vergelijkbaar met een permanente bliksem, en daar blazen we lucht door. Door de bliksem wordt de lucht zeer heet en gaat ze gedeeltelijk ioniseren. Dit plasma van 5000° C blazen we in de reactor om de metalen te verdampen uit materialen van onze andere processen. Zo worden die gezuiverd tot bruikbare metalen en mineralen”, legt Mathias Chintinne uit.

Hij geeft drie weloverwogen argumenten om voor plasmatechnologie te kiezen. “Een eerste reden is de energiebron. De plasmaoven draait, anders dan meer klassieke ovens, op elektriciteit. Zo heeft de installatie het potentieel om op groene energie te draaien eens de omslag naar hernieuwbare energiebronnen is gemaakt. Ten tweede is deze technologie vandaag rijp om op grote schaal te worden toegepast. En ten derde heeft plasma de eigenschap dat je heel veel energie samenbalt in een beperkte hoeveelheid gas. Dat wil ook zeggen dat je heel weinig gas nodig hebt om veel energie in de oven te pompen. En als je met weinig gas vertrekt, is de installatie die je nodig hebt een stuk compacter dan bij het verbranden van gas of olie. Hierdoor ligt de investeringskost inzake gaszuivering een stuk lager”, weet hij.

100% natuurlijk

Behalve gerecycleerde metalen rolt dus ook een ander eindproduct uit de plasmaoven: een synthetisch mineraal, met verschillende toepassingsmogelijkheden. Hier is het van cruciaal belang dat beleidsmakers een goed kader creëren voor de verdere ontwikkeling van de circulaire economie, meent Inge Maes, directeur Duurzaam Ondernemen bij Metallo Group. “De aanwezigheid van Vlaams minister Joke Schauvliege bij de opening van de nieuwe installatie is een mooie erkenning van onze inspanningen en toont dat het beleid oog heeft voor de verdere ontwikkeling van de circulaire economie. Dat is nodig, want we zien nog sterke verschillen van sector tot sector. We hanteren (vaak onbewust) verschillende maatstaven wanneer het over recyclage gaat”, oppert ze.

Maes haalt een frappant voorbeeld aan. “Iedereen weet dat de keuze voor gerecycleerd papier de meest duurzame, milieubewuste optie is. Vele mensen hebben een weloverwogen voorkeur voor gerecycleerd papier met een ecolabel, maar in de bouwsector gebruiken ze bij voorkeur grind uit de Maas voor het maken van beton. Dat grind zou dan ‘100% natuurlijk’ zijn. Ons synthetisch mineraal kan het grind vervangen, waardoor we niet meer in rivieren moeten baggeren. Op zich is dat dus de meest ecologische keuze. Sensibilisering vanuit het beleid kan helpen om de geesten te doen rijpen”, oppert ze.

Voor onze planeet is het volgens haar ook van levensbelang dat we anders gaan denken over termen als afval en grondstof. “Beleidsmakers staan samen met ons allemaal voor de uitdaging: hoe kunnen we ervoor zorgen dat materialen niet verloren gaan en dat ze niet onnodig als ‘afval’ worden gecategoriseerd en ergens worden gedeponeerd, maar zoveel mogelijk worden gerecupereerd? Bij Metallo zetten meer dan 500 medewerkers hun schouders mee onder die missie. Ze hopen dat beleidsmakers blijven werken aan een vruchtbaar kader voor het realiseren van een duurzame, circulaire economie”, besluit Inge Maes.