Test met mini-geluidsschermen langs Nederlandse spoorweg
De Nederlandse spoorwegbeheerder ProRail heeft in Hilversum de eerste ‘minigeluidsschermen’ langs het spoor aangelegd. Het gaat om lage schermen van ongeveer 75 cm hoog die het spoorgeluid tegengaan, maar het uitzicht niet hinderen. Toch hebben de omwonenden minder last van spoorgeluid. Nederland heeft nog geen ervaring met mini-geluidschermen langs het treinspoor. Met dit testproject wordt uitgezocht hoe ze in de praktijk functioneren.
ProRail kijkt samen met de gemeente Hilversum onder andere naar de effectiviteit van de schermen (hoeveel geluid wordt gedempt), de veiligheid (bv. bij het ontruimen van een trein) en de gevolgen voor de onderhoudswerkzaamheden aan het spoor. Op basis van de uitkomsten van deze testopstelling zal ProRail beslissen of het mini-geluidsscherm geschikt is om het ook op andere plaatsen in Nederland te installeren.
Dagelijks rijden tientallen treinen door de gemeente Hilversum. Inwoners die dicht langs het spoor wonen, hebben soms last van het geluid van langsrijdende treinen. De mini-schermen worden vlakbij het spoor geplaatst en vangen het geluid zeer dicht bij de bron op. Daarom kunnen de minischermen lager zijn dan gewone geluidschermen, die soms ook nog het uitzicht wegnemen.
Het gekozen type mini-geluidsscherm is qua uiterlijk en constructie vergelijkbaar met de rand van een perron. De wand bestaat uit losse betonnen delen die tegen elkaar worden gezet. Aan de kant van het spoor zit geluiddempend materiaal. Aan de andere kant van de wand komt een schuin aflopend talud van aarde bedekt met gras. De schermen zijn ongeveer 75 cm hoog.
Booggeluid
Als een trein door een bocht rijdt, kan dat een piepend of snerpend geluid opleveren. Om dit zogenaamde ‘booggeluid’ tegen te gaan, plaatst ProRail eveneens ‘spoorstaafconditioneringssystemen’, ook wel ‘smeerpotten’ genoemd. Het zijn kleine installaties naast de spoorbaan die een biologisch afbreekbare substantie op de rails spuiten, waardoor er minder wrijving is tussen wiel en rail. Hierdoor komt het booggeluid bij treinpassages minder vaak voor en neemt het geluidsniveau af. Het systeem wordt eerst geplaatst in Soest, Hilversum, Leiden en Nijmegen.
Geluid van voorbijrijdende treinen, van rinkelende overwegbellen of van bouwwerkzaamheden, …: het spoor zorgt voor verschillende soorten geluid, waar verschillende wetten en regels voor zijn. De overheid wil geluidshinder voorkomen en beperken. Voor omwonenden is vooral de Wet Milieubeheer van belang. Deze wet van het ministerie van Infrastructuur en Milieu legt de norm vast voor de geluidsbelasting op gevels van woningen langs het spoor. De wet regelt ook de naleving van de ‘geluidsproductieplafonds’. Dat zijn duidelijke grenzen aan de hoeveelheid geluid door rijdende treinen.
Naast de wetgeving over geluidsnormen lanceerde de overheid tevens het Meerjarenprogramma Geluidsanering (MJPG) dat maatregelen bevat voor minder verkeersgeluid in woningen langs de weg en het spoor. Daarmee werkt Rijkswaterstaat (RWS) aan een stillere (snel)weg en ProRail aan een stiller spoor.
Actiepunten zijn onder meer een gedetailleerd geluidsonderzoek bij 45.000 woningen; gevelisolatie bij ongeveer 4.000 woningen langs het spoor; geluidsschermen over een afstand van 190 km; en raildempers over een totale afstand van 540 km. De uitvoering van het MJPG duurt enkele jaren en heeft nog geen einddatum. Dat komt omdat nu nog niet bekend is welke maatregelen precies nodig zijn.