VCB wil gerichte verlaging fiscale rechten en energiegerichte woonbonus
Sp.a stelde recent een algemene verlaging van de registratierechten bij de aankoop van de eigen woning voor. De Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) pleit als alternatief voor algemene verlagingen daarentegen voor een gerichte verlaging van fiscale rechten (bij verkoop, schenking en overlijden) in functie van energiebesparende investeringen in de woning. Partijen schieten volgens haar vaak op symptomen, meer bepaald op de hoge vastgoedprijzen, maar doen te weinig aan het fundamentele probleem: dat veel te weinig wordt gerenoveerd en dat er te weinig nieuwe woningen bijkomen in vergelijking met de bevolkingsgroei.
Een algemene verlaging van de registratierechten zal volgens de VCB de vastgoedprijzen niet doen dalen en de betaalbaarheid van het wonen niet bevorderen. Inzake de registratierechten wenst de VCB een forse en gerichte verlaging als de overdracht van de woning gepaard gaat met een renovatie. De actuele regelgeving voorziet bij een energetische renovatie een verlaging van het standaardtarief voor de registratierechten met slechts 1%, een gunstmaatregel die te laag is gebleken. Volgens de VCB moeten de registratierechten bij een renovatie minstens 4% lager liggen dan het standaardtarief.
Ook bij de schenkingsrechten moet het voordeel bij een renovatie volgens de VCB hoger liggen dan vandaag is bepaald. Met de huidige regelgeving werden tussen 1 juli 2015 en 16 juli 2018 voor slechts 103 dossiers teruggaven van schenkingsrechten omwille van een energetische renovatie verricht. Ook hier is een bijsturing noodzakelijk.
Bijkomend suggereert de VCB om 65-plussers te stimuleren om energiebesparende investeringen in hun eigen woning of in een verhuurde woning te laten uitvoeren via een verlaging van de successierechten. In dit stelsel moet eveneens een duidelijk fiscaal voordeel worden ingevoerd in de vorm van minder successierechten voor de erfgenamen als zij door de uitgevoerde renovatiewerken een energiezuinige woning erven.
Energiebonus
Ten slotte stelt de VCB voor om de woonbonus aan te passen. Die geldt nu ook voor de aankoop van een energieverspillende bestaande woning. Liefst 57% van de hypothecaire kredieten hebben uitsluitend betrekking op de aankoop van een bestaande woning. De huidige woonbonus mist een aanmoediging om die woning te renoveren. Daarom heeft de VCB in haar verkiezingsmemorandum voorgesteld om de woonbonus om te vormen tot een substantiële energiebonus, die dan enkel zou gelden voor nieuwbouwprojecten die nu per definitie energiezuinig zijn en voor grondige energetische renovaties.
Dergelijke gerichte verlagingen zullen er volgens de VCB daadwerkelijk toe bijdragen dat bij elke overdracht de woning binnen de vijf jaar energetisch wordt gerenoveerd. Dit principe is ook opgenomen in het energieplan van de huidige Vlaamse regering. Als bij iedere overdracht de woning grondig wordt gerenoveerd, is tegen 2050 90% van het bestaande woningpatrimonium energiezuinig.
Daarnaast pleit de VCB er allang voor om de btw op afbraak en vervangende nieuwbouw in alle gemeenten naar 6% te brengen. Zo wordt vermeden dat te veel energieverslindende woningen met wat oplapwerk in stand worden gehouden. Zolang de federale regering dit niet beslist, steunt de VCB de recente maatregel om in Vlaanderen een sloop-heropbouwpremie van 7.500 € toe te kennen. Het toepassingsdomein van deze maatregel moet wel worden uitgebreid, zodat ook kopers van een heropgebouwde woning hiervan kunnen genieten.
De VCB vraagt dat de maatregelen die partijen voorstellen om het wonen betaalbaar te maken voldoende worden afgetoetst op hun efficiëntie en budgettaire haalbaarheid. Hierbij moet vermeden worden dat een opbod aan beleidsvoorstellen bij de volgende regeringsvorming tot inefficiënte compromissen leidt.
Een belangrijke toetssteen naast de betaalbaarheid is de bijdrage van de voorgestelde maartregelen tot de klimaatdoelstellingen. De bouw en meer specifiek de gebouwensector kan daarbij een belangrijke rol spelen. De VCB zou het ten zeerste betreuren als de nieuwe Vlaamse regering daar niet zou op inspelen.