Vlaamse waterbodems zijn sterk vervuild
De kwaliteit van de Vlaamse wateren is al jaren ondermaats en dat lijkt niet te verbeteren. Dit geldt evenzeer voor de kwaliteit van de waterbodem. Dat zegt de Unie van Milieu-Ondernemingen (UMiO), die van oordeel is dat het plan van aanpak dat de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) hiervoor uitstippelde ontoereikend is zolang geen integrale aanpak (bv. via een solidariteitsfonds) wordt uitgewerkt. Het feit dat bedrijven individueel zouden opdraaien voor de kosten vindt UMiO onaanvaardbaar.
“De waterkwaliteit in België is niet goed. Hoewel er weer wat meer vis op onze rivieren te vinden is, blijft de kwaliteit beneden peil, ondanks de vele waterzuiveringsstations die de voorbije jaren werden gebouwd. Die stations doen zeker hun werk; maar als ook de waterbodem sterk verontreinigd is, dringt door de stroming steeds opnieuw vervuiling in onze waterlopen”, stelt UMiO.
Volgens cijfers van de Vlaams Milieumaatschappij (VMM) voor 2015 blijkt dat de kwaliteit van de waterbodem niet langer verbetert. Hoewel het aantal waterbodems met een slechte kwaliteit blijft afnemen, is het aandeel van waterbodems met een matige kwaliteit sterk toegenomen. Bovendien heeft slechts 15% van de waterbodems in Vlaanderen een goede kwaliteit, wat beduidend minder is dan de 30% van vroeger en los daarvan nog altijd veel te weinig is.
Hotspots
De Vlaamse regering wil dit probleem al langer aanpakken. De VMM werkte hiervoor een plan van aanpak uit en wil de zogenaamde hotspots (plaatsen waar de waterbodem het sterkst verontreinigd is en waar die verontreiniging een reëel risico vormt voor de waterkolom) in kaart brengen om nadien gericht aan de slag te kunnen. Maar het project komt maar niet van de grond.
“Het schoentje wringt al bij het bundelen van alle gegevens over waterloop en waterbodem. Daarvoor zijn staalnames nodig en die zouden plaatsvinden bij lozingspunten van bedrijven. Bedrijven die over een lozingsvergunning beschikken, hebben ervoor betaald om op die plaatsen te mogen lozen, binnen de wettelijke normen uiteraard. Maar wat als de stalen van de waterbodem een verhoogde verontreiniging aantonen? Zullen zij dan opdraaien voor de reinigingskosten? Vandaar dat er vanuit de bedrijven heel wat verzet is tegen dit project”, verklaart Werner Annaert, woordvoerder van UMiO en algemeen directeur van Go4Circle.
Prioriteiten
UMiO wil dat eindelijk iets gedaan wordt aan de waterbodemproblematiek, maar steunt de betrokken bedrijven in de stelling dat de factuur voor de sanering niet bij hen moet belanden. De waterloopbeheerder moet daarin zijn taak opnemen. Er moet eerst werk gemaakt worden van de prioritair aan te pakken hotspots, waar de saneringskosten het meest te verantwoorden zijn.
“Het is dan ook dringend tijd dat de Vlaamse regering werk maakt van een integraal plan voor de sanering van waterbodems. Daarin dienen maatregelen opgenomen te worden om verontreiniging in de toekomst te voorkomen, om reinigingsprioriteiten te bepalen en om de reiniging uiteindelijk ook te realiseren. Voor de financiering van dit alles moet de overheid zelf in belangrijke mate instaan, gewest en waterloopbeheerders zelf, omdat het over verontreinigingen uit het verleden gaat die niet direct toe te schrijven zijn aan bepaalde lozers. De oprichting van een solidariteitsfonds dat gefinancierd wordt door alle gebruikers van onze waterlopen is een mogelijke piste om extra middelen bij elkaar te brengen”, besluit Werner Annaert.
UMiO is het samenwerkingsverband van de representatieve sectororganisaties van milieuondernemingen en beroepsverenigingen van milieuprofessionals, nl. Go4Circle (Bedrijfsfederatie van de circulaire economie), OVB (Bodemsaneerders), VEB (Bodemsaneringsdeskundigen) en VMx (Milieuprofessionals).