De zeven meest bedreigde erfgoedsites in Europa zijn bekend
Half april maakte Europa Nostra de lijst van de zeven meest bedreigde monumenten en erfgoedsites in Europa voor 2023 bekend. Dit jaar werd ook het spoorwegstation van Kortrijk erin opgenomen. Dit iconische gebouw uit de jaren vijftig dreigt immers gesloopt te worden voor de bouw van een nieuw station.
Naast het spoorwegstation van Kortrijk prijken ook de Partizanenbegraafplaats in Mostar (Bosnië en Herzegovina), Fort Tchakvinji in Zugdidi (Georgië), het Zusterhuisensemble in Kleinwelka (Duitsland), Memento Park in Boedapest (Hongarije), het Cultuurlandschap van Sveti Stefan in Paštrovići (Montenegro) en de Watermolen van Bistrica, Petrovac na Mlavi (Servië) op de lijst.
De selectie werd gemaakt op basis van het uitzonderlijke erfgoedbelang en de culturele waarde van elke site, alsook het ernstige gevaar waarmee zij vandaag worden geconfronteerd. De mate van betrokkenheid van lokale gemeenschappen en de inzet van publieke en particuliere belanghebbenden om deze sites te redden, werden als een cruciale toegevoegde waarde beschouwd. Een ander selectiecriterium was het potentieel van deze sites om als katalysator voor duurzame sociaal-economische ontwikkeling te fungeren en als instrument voor de bevordering van vrede en dialoog in hun omgeving en ruimere regio.
De zeven geselecteerde sites komen in aanmerking voor een EIB-erfgoedsubsidie van elk 10.000 euro als hulp bij de redding ervan. Teams van deskundigen van Europa Nostra en het Instituut van de Europese Investeringsbank zullen nu (samen met de organisaties die de zeven geselecteerde sites hebben voorgedragen en andere partners) informatie verzamelen en belanghebbenden ontmoeten om de sites te beoordelen en een technisch en financieel verslag uit te brengen met aanbevelingen voor maatregelen.
Een eerste station werd in 1839 gebouwd volgens de principes van het neoclassicisme. Kortrijk werd een belangrijk spoorwegknooppunt op de weg naar Frankrijk en werd daarom in 1944 zwaar gebombardeerd. Ook het station werd hierbij verwoest, maar in 1951 terug opgebouwd naar een ontwerp van de Kortrijkse architect Pierre Albert Pauwels. Hierbij werd de stijl van Expo 58 gevolgd – een ‘discussie’ tussen neoklassieke en hedendaagse elementen. Het nieuwe gebouw kreeg op de gevel een bas-reliëf met een allegorische voorstelling van reizen en vervoer, gemaakt door beeldhouwer Maurits Witdouck. In de centrale reizigershal kwam een kunstwerk dat de industrie van de Leie en Kortrijk voorstelt, gemaakt door de Brugse keramist Rogier Vandeweghe.
De nominatie voor het ‘The 7 Most Endangered’-programma 2023 werd ingediend door de Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie (dat samen met lokale burgers actie voert tegen de sloop), met de steun van Europa Nostra België. Zij pleiten voor een duurzaam behoud en ontwikkeling van dit architectonisch monument.