Nieuw pakket maatregelen tegen sociale dumping

De regering wil komaf maken met de praktijken van sociale dumping op bouwwerven. De  term  sociale  dumping  wordt  te  pas  en  te  onpas  gebruikt  om  het  te  hebben  over wantoestanden  in  de  bouw.  Het  gaat  dan  over  oneerlijke  concurrentie  door  systemen  van detachering,    detacheringsfraude,    ongeoorloofde    terbeschikkingstelling    van    personeel, schijnzelfstandigen tot regelrechte mensenhandel.

Sociale  dumping  gaat  eigenlijk  over  buitenlandse  spelers  die  actief  zijn  in  ons  land  en  kosten hebben die 20 tot 35% lager liggen. Dat komt omdat ze de sociale lasten in het land van herkomst betalen. Vaak worden zelfs de Belgische arbeidsvoorwaarden niet gerespecteerd, zoals bijvoorbeeld de lonen bepaald door de cao in de sector. De  sociale  lasten  voor  Belgische  bedrijven  (100%  van  het  uurloon)  vormen  dan  een onoverkomelijke  handicap  in  dit  verhaal.

Door de komst van de nieuwe wet op de overheidsopdrachten worden de maatregelen tegen sociale dumping aanzienlijk versterkt. Zo zijn de federale, regionale en lokale overheden verplicht om niet langer samen te werken met oneerlijke onderaannemers die de sociale wetgeving niet volgen. De overheden krijgen ook meer mogelijkheden om bij een vermoeden van sociale dumping contracten met ongeoorloofd lage prijzen te weren en de ellenlange niet-transparante keten van onderaannemers wordt beperkt.

“Dit is een stap voorwaarts in de richting van een eerlijke en gezonde concurrentie. Deze maatregelen werden opgesteld met de betrokkenen van de sectoren, de werkgevers en de vakbonden. Ze zijn dus rechtvaardig, evenwichtig en efficiënt. We respecteren ons engagement om sociale dumping te bestrijden, een prioriteit die ik had vooropgesteld bij de omzetting van de Europese richtlijnen”, verklaart eerste minister Charles Michel.

“De overheid moet het voorbeeld geven. Met de nieuwe wet overheidsopdrachten hebben wij er alles aan gedaan om een kader te creëren dat het mogelijk maakt om de eerlijke concurrentie te herstellen. Bovendien opent de staat voortaan systematisch de jacht op sociale dumping in zijn eigen overheidsopdrachten. Laten we ook niet vergeten dat er onlangs 96 controleurs werden aangeworven om te strijden tegen sociale dumping. Deze wet besteedt ook bijzondere aandacht aan de kmo’s zodat zij gemakkelijker kunnen antwoorden op overheidsopdrachten”, aldus Willy Borsus, minister van Middenstand, Zelfstandigen en Kmo’s.

“Dankzij een gids met praktische richtlijnen betrekken we ook de aanbestedende overheden nauw bij  de strijd die we voeren tegen sociale dumping. Het gaat om een totaalaanpak op Europees, nationaal en lokaal niveau, en maken overal een vuist tegen sociale dumping. We zijn die strijd langzaam aan het winnen. Er komen bijvoorbeeld opnieuw jobs bij in de transport- en de bouwsector. Om die ommekeer duurzaam te maken, nemen we deze extra maatregelen”, zegt Philippe De Backer, staatssecretaris voor Bestrijding van de sociale fraude.

Maatregelen

• De verplichting om een offerte af te wijzen in geval van schending van het milieu-, sociaal of arbeidsrecht en die strafrechtelijk gesanctioneerd wordt.
• De mogelijkheid om een offerte af te wijzen in geval van schending van het milieu-, sociaal of arbeidsrecht en die niet strafrechtelijk gesanctioneerd wordt.
• Verplichte uitsluiting omwille van het tewerkstellen van illegaal verblijvende onderdanen van derde landen.
• Verplichte uitsluiting omwille van kinderarbeid en andere vormen van mensenhandel.
• Verplichte uitsluiting omwille van fiscale en sociale schulden.
• Facultatieve uitsluiting in geval van niet-naleving van het milieu-, sociaal of arbeidsrecht.
• Gunningscriteria: de nieuwe wet voorziet in verschillende gunningscriteria. De prijs is niet meer bevoorrecht, sociale dumping kan dus beter worden bestreden.
• Abnormaal lage prijzen: bepalingen maken het mogelijk om bedrijven met abnormaal lage prijzen te identificeren en uit te sluiten.
• Onderaannemingsketen: de onderaannemingsketen wordt beperkt tot drie niveaus (of uitzonderlijk vier). Sociale dumping vindt echter doorgaans plaats in deze keten. De dumpingrisico’s worden de facto aanzienlijk beperkt.
• Overheidsopdrachten van beperkte waarde die door middel van een aanvaarde factuur geplaatst kunnen worden.
• Onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande bekendmaking onder de Europese drempel.
• Strijd tegen de sociale dumping in het kader van de concessieovereenkomsten.
• De strijd tegen de sociale dumping aanbinden in de loop van de uitvoering van de opdracht.