Renovatiedoelstelling 2050 heeft 162 miljard nodig

Om deze woningen om te vormen tot echte energiezuinige woningen is volgens de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) veel meer nodig dan alleen maar dakisolatie plaatsen of de spouwmuur opvullen. In vele gevallen zal immers het hele gebouw (gevel, dak, vloer, ramen en verwarmingsinstallaties) moeten aangepakt worden. We kunnen volgens de VCB de Renovatiedoelstelling 2050 halen als we het moment van overdracht van een woning optimaal gebruiken, aangepaste renovatieleningen worden aangeboden en bijkomende ondersteuning wordt geboden voor de renovatie van oudere flats en van woningen bestemd voor kwetsbare groepen.

Huidig renovatietempo (grijs) en doelstelling renovatietempo (geel)
Aantal woningen in Vlaanderen links, aandeel woningen rechts, totaal aantal woningen in Vlaanderen: 3,2 miljoen

Als het huidige renovatietempo van ongeveer 16.000 vergunde renovaties per jaar wordt aangehouden, zal slechts een derde van het woningenpatrimonium energiezuinig zijn in 2050. Vandaag slaagt men er onvoldoende in om gezinnen te mobiliseren om te investeren in hun woning en dit probleem stelt zich nog sterker bij flatgebouwen; vooral oude flats vormen een bijna onmogelijke opgave. Bij flats kan de eigenaar verantwoordelijk gesteld worden voor de renovatie van de individuele delen, maar duiken grote problemen op bij de renovatie van het collectieve deel. Een aangepaste wetgeving en financiering is volgens de VCB noodzakelijk om ook gebouwen met een  collectieve eigendom sneller te renoveren.

Partnerschappen vereist

De renovatiedoelstelling halen kost vele miljarden en deze factuur kan niet alleen door de overheid gedragen worden. Volgens de SERV kan de gemiddelde renovatiekost oplopen tot 60.000 € per woning, wat overeenkomt met 162 miljard € om alle woningen te renoveren. Ter vergelijking: de Vlaamse overheid geeft vandaag 47,5 miljard € per jaar uit voor alle beleidsdomeinen. De overheid, gezinnen, banken en de bouwsector moeten dan ook de handen in elkaar slaan om het renovatietempo te versnellen.

Een woning zal na haar grondige renovatie minder energie verbruiken en haar verkoopwaarde zal stijgen. Zo schat een studie van Wienerberger dat een gevelrenovatie de waarde van de woning doet stijgen met 20% bovenop de investeringskost. De overheid moet deze voordelen van een renovatie sterker benadrukken: kopers voldoende informeren over de kosten en voordelen van renovatie, kredieten voor renovatie aanmoedigen en inspelen op een groene woonfiscaliteit. Een kredietbeleid dat voldoende rekening houdt met de energiezuinigheid en waardevastheid van een woning zal ook zorgen voor een gezonder kredietstelsel.

De overdracht of bouw van een woning is een ideaal moment om extra renovatie aan te moedigen. In 2017 werden ongeveer 80.000 woningen verkocht in Vlaanderen. Wie op het punt staat een woning te kopen of te bouwen heeft nog de mogelijkheid om zijn budget voor energiezuinigheid te verhogen. Vóór de aankoop kunnen gezinnen ingeschakeld worden om de renovatiedoelstellingen te halen; na de aankoop liggen de budgetten daarentegen vast en ligt een bijkomende inspanning in energiezuinigheid budgettair veel moeilijker. Het Vlaams Klimaatplan stelt voor om renovatie na aankoop te verplichten, wat volgens de VCB zeker een krachtig instrument zal zijn. Om dit instrument nog te versterken moeten ook de wetgeving, financiering en fiscaliteit hier voort op inspelen zodat de stap bij aankoop of bouw zo groot mogelijk is. Wie ervoor opteert om een nieuwe woning te bouwen, voldoet vandaag al aan de klimaatdoelstellingen. Nieuwbouwnormen zijn vandaag zelfs al strenger dan de normen voor bestaande woningen in 2050.

“Gezinnen hebben de vrijheid om voor een energiezuinige nieuwbouw te kiezen of een oudere woning te renoveren. Als ze beslissen om een oudere woning te kopen hebben ze maatschappelijk de verantwoordelijkheid om die binnen de vijf jaar energiezuinig te maken. Zo kan iedereen bijdragen tot de klimaatdoelstellingen”, meent de VCB.