'Vastgoed is betere belegging dan spaarrekening'
Eind juni stond er 340 miljard ' op de zicht- en spaarrekeningen van de Belgische gezinnen, een historisch record. De bankensector geeft aan dat het alsmaar moeilijker wordt om dat kapitaal zinvol en risicoloos te beleggen. Het ziet ernaar uit dat de banken, na de overheden en de bedrijven, ook de gezinnen via een omweg een spaarrekening met een nul- of zelfs negatieve rente zullen opdringen. De Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) ziet evenwel oplossingen en roept op om het 'slapende' spaargeld te activeren voor het opwaarderen en energiezuinig maken van het patrimonium. 'Die ingreep is even wenselijk als noodzakelijk willen we de klimaatdoelstellingen in 2020 behalen', zegt Marc Dillen, directeur-generaal bij de Vlaamse Confederatie Bouw.
De VCB pleit ervoor om het spaargeld aan te wenden om het huidige woningpark te renoveren, uit te breiden én energiezuinig te maken. Dat laatste is vooral belangrijk willen we de klimaatdoelstellingen in 2020 behalen en in 2050 alle bestaande woningen energiezuinig maken. 'Het huidige ritme van 0,7% grondige renovaties op jaarbasis is ondermaats. We moeten evolueren naar 2,5%. De activering van het liquiditeitsoverschot is daarbij een denkspoor dat volgens ons grondig onderzocht moet worden', meent Dillen.
Bovendien wijst de VCB op de bijkomende positieve effecten. 'De banken kunnen zo risicoloos beleggen met een goed rendement. Jonge gezinnen zullen vlugger overgaan tot de bouw van energiezuinige woningen en de werkgelegenheid in de bouw neemt toe. Dat is een situatie waar iedereen baat bij heeft', stelt de directeur-generaal van de VCB.
Kredietbeleid
De financiering van energiezuinig bouwen of renoveren is voor jonge mensen en gezinnen tegenwoordig echter vaak een rem. 'Maar zonder oplossing van of vooruitzicht op een versnelde uitvoering is er ook geen vooruitzicht om de klimaatdoelstellingen te realiseren. Wij dringen daarom aan op een nieuw coherent kredietbeleid dat gedragen wordt door de banken zelf, de overheden en de bouwprofessionals. Dat beleid moet vooral banken stimuleren om aangepaste hypothecaire kredieten te verstrekken voor heel energiezuinige woningen en de inbreng van particulieren tot een minimum te beperken', vraagt Dillen.
Tools
De VCB verdedigt al sinds enkele jaren twee instrumenten om dit te realiseren. Ten eerste pleit ze voor een verzekeringssysteem dat georganiseerd wordt door de overheid. Dat moet ertoe leiden dat banken zonder hun risico te verhogen een lagere eigen inbreng van gezinnen kunnen eisen. Door deze verzekering enkel toe te kennen voor energiezuinige woningen zal dat ook de kwaliteit van die woningen verbeteren. Ten tweede vindt de VCB dat het hypothecair kredietbeleid te weinig rekening houdt met het verbeterde energiepeil van nieuwbouw of renovatie. Een kredietverlening voor een duurzame woning kan niet langer op dezelfde manier beoordeeld worden als een lening voor een niet-duurzame woonst. Een derde partij moet daarom de terugverdieneffecten door lagere energieverbruik na renovatie berekenen en de banken adviseren of een aangepaste lening verantwoord is of niet. De bouwsector heeft daarvoor tools ontwikkeld. Vooral voor woningen van vóór 2006, toen er nog geen E-peil was, is dat volgens de VCB belangrijk.
Een kleine rekensom toont de impact van extra krediet op het patrimonium. In 2015 werden voor 26 miljard ' (cijfers BVK) aan hypothecaire kredieten (zonder herfinanciering) toegekend. Het gemiddelde leenbedrag voor nieuwbouw bedraagt 150.000 ' en dat voor renovatie 45.000 '. Op basis van die cijfers kunnen er per 100 miljoen ' aan extra hypothecaire kredieten 670 extra woningen worden gerealiseerd. Omgerekend naar renovatie zijn dat er 2.200 extra voor hetzelfde bedrag. Volgens de woningbouwbehoefte en de kwaliteit van het huidige woningpark moet dan een deel van de extra kredietverlening ingezet worden voor nieuwbouw, slopen en nieuwbouw, of renovatie.