Bouw- en installatiesector goed voor een vijfde van de knelpuntberoepen

De bouw- en installatiesector telt 46 knelpuntberoepen. Dat is meer dan een vijfde van de iets meer dan 200 knelpuntberoepen die de VDAB onlangs in kaart heeft gebracht. De beroepen actief in de bouw- en installatiesector zijn te vinden in de bouw (38 beroepen), maar een aantal vinden we ook in de categorie ‘industriële beroepen en ambachten’. Dat zijn: bouwkundig tekenaar, industrieel schilder, technieker werfmachines, stellingbouwers, operator houtbewerking, operator houten plaatmateriaal, technicus koeltechieken en klimatisatie en onderhoudstechnicus verwarmingsinstallaties).

Samen met de installateurs en technici vac actief in de bouw, loopt het aantal zware knelpuntberoepen in deze sector op tot 21. Dat betekent dat er voor die beroepen zeer weinig werkzoekenden met de nodige vaardigheden beschikbaar zijn. Daarbij gaat het o.a. om werfleider, technicus studiebureau bouw, bekister, stukadoor, dakdekker, diverse installateurs in de bouw, technici vac, wegenwerker en kraanbestuurder.

De VCB wijst al langer op het grote belang van werkplekleren om meer jongeren naar de sector te krijgen. Zo is de rol van duaal leren vandaag nog veel te beperkt, maar het aantal duale leerlingen in de bouw stijgt wel sneller dan gemiddeld in Vlaanderen. Het aantal duale leerlingen in een bouwopleiding steeg met 13 in het schooljaar 2016-2017 tot 281 in het schooljaar 2021-2022. Dit schooljaar is dat aantal nog met circa 27% toegenomen in vergelijking met het vorige schooljaar en dit ondanks de problemen die de coronapandemie aan het werkplekleren stelt. Volgend schooljaar verwacht de VCB een verdere stijging. Bovenop de huidige 25 trajecten komen er dan nog 17 bij.

Bovendien werden vorig jaar opnieuw meer dan 600 bouwbedrijven voor duale trajecten erkend. Die bedrijven hebben hiervoor intussen ook meer dan 2.400 mentoren aangesteld. Volgens de VCB is het vooral van groot belang om duaal leren uit te breiden. Vandaag bieden bso-richtingen en het volwassenonderwijs dit aan, maar dit dient ook ontwikkeld te worden voor tso-richtingen en het hoger onderwijs. Zo hebben al vier Vlaamse hogescholen een graduaatsopleiding over werforganisatie.  Die opleiding bestaat nu al voor een derde van de lesuren uit werkplekleren.

Naast het belang van een aantrekkelijk en modern bouwonderwijs dat de recentste technieken en innovaties aanbiedt, is het door Vlaams minister van Werk Hilde Crevits aangekondigde actieplan voor de sector cruciaal om meer werkzoekenden naar de bouw te krijgen. Momenteel maakt de Vlaamse regering samen met de sector daar werk van. De VDAB speelt hierin een duidelijke rol om het aantal stages voor werkzoekenden en ibo’s (individuele beroepsopleidingen) bij bouwbedrijven aanzienlijk op te drijven.

Bouwbedrijven zijn intussen immers bedreven in interne opleidingen en ‘learning on the job’. Zo steeg het aantal bedrijfsinterne opleidingen bij bouwbedrijven van bijna 83.000 uren in 2018 naar bijna 125.000 uren in 2020. Gemotiveerde mensen krijgen dan ook heel wat kansen in de sector. Daarnaast kan de VDAB nog meer helpen met het aanmoedigen van werkzoekenden uit andere sectoren en met het aantrekken van vakmensen uit de andere gewesten en andere Europese landen te stroomlijnen.

“De bouwsector in Vlaanderen heeft heel wat troeven en biedt heel wat kansen. Niet alleen zijn de lonen voor o.a. bouwarbeiders bij de hoogste, maar je krijgt vaak binnen het bedrijf gerichte opleidingen om de stiel te leren. Voorts gaat werken in de bouw gepaard met heel wat afwisseling en werken in team. De laatste technologieën maken hun opgang, er is heel wat digitalisering en innovatie. Bovendien zijn er steeds meer hulpmiddelen die het werk een stuk lichter kunnen maken. Dat alles vind je terug via de campagne #WERFze”, besluit Marc Dillen, directeur-generaal van de VCB.