Ex-gedetineerden aan de slag in de bouwsector

“We zijn nog maar pas gestart met Rewind. We werken op twee sporen. Een eerste is dat wij ex-gedetineerden een job geven bij Rewind en hen dan in onderaanneming tewerkstellen bij een reguliere aannemer. Zo zijn zopas twee ex-gedetineerden gestart. Het tweede spoor is dat we met Rewind zelf een ploeg vormen van arbeiders en dat we als bedrijf zelf opdrachten aannemen, zoals bv. voor steden en gemeenten of in onderaanneming. Daarvoor zijn de eerste offertes reeds de deur uit. Deze werken zullen in eigen beheer uitgevoerd worden met mensen die vermoedelijk starten in december”, zegt coördinator Jurgen Goesaert van Rewind.

 

“We werken bij Rewind niet uitsluitend met ex-gedetineerden, maar ook met doelgroepmedewerkers en mensen die vallen onder wat ze ‘artikel 60 privé’ noemen. Dat zijn dan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, die bv. een handicap of een taalprobleem hebben. De doelgroepmedewerkers stromen door vanuit de sociale economie en de artikel 60-ers worden tewerkgesteld en gevolgd door het OCMW. De focus op de bouwsector is het gevolg van de oorspronkelijke ESF-oproep waaruit Rewind is ontstaan. De oproep betrof de herintegratie van ex-gedetineerden door tewerkstelling op een inclusieve en duurzame manier. Het project dat hiervoor door enkele internationale partners werd ingediend, kreeg de noemer: ‘(land)bouwen met en voor ex-gedetineerden’, met dus een specifieke focus op de bouwsector.”

 

“Tot nu toe hebben alle kandidaten wel enige achtergrond in de bouw, maar dit is geen vereiste om bij Rewind aan de slag te kunnen. Met de juiste motivatie, een paar handen aan je lijf en de bewuste keuze voor de bouwsector, wil ik elke kandidaat een kans geven.”

“Er zijn al twee werknemers die via ons konden starten bij een reguliere aannemer. Tegen eind dit jaar zal dat aantal verdubbelen en er staat al een vijfde gepland in januari of februari, afhankelijk van de uitspraak van de strafuitvoeringsrechtbank. En een zesde staat ook reeds klaar om te beginnen aan een twee weken durende stage in januari.”

 

“Voorlopig zijn het uitsluitend arbeiders die we hebben. We hebben een vacature voor een werfleider, maar de kans is groot dat deze uit het gewone arbeidscircuit komt, want hiervoor hebben we wel iemand nodig met ervaring en kennis. Misschien zullen er bedienden (calculatoren, planners, projectleiders, ingenieurs, …) volgen als we groeien in de komende jaren. Bij de gedetineerden is het nog wat vroeg om al een duidelijk afgelijnd profiel te hebben bij de kandidaten. Het zijn allemaal mannen en ze hebben al gewerkt in de bouw en/of een bouwopleiding gevolgd. We zijn in principe niet op de hoogte van het waarom van hun veroordeling, omdat dit tot de privésfeer van de kandidaat behoort. Ze zijn uiteraard vrij het zelf te vertellen als ze dat willen, maar ik zal er nooit achter vragen.”

 

“De VDAB doet een eerste selectie. En uiteraard zijn het mensen die in aanmerking komen voor voorwaardelijke invrijheidstelling, beperkte detentie of elektronisch toezicht. Er is ook altijd eerst een intakegesprek met mezelf. Dat zie ik een beetje als een soort van sollicitatiegesprek. Bij ons starten ze met een ibo-contract voor maximum zes maanden, zo krijgen ze een werkloosheidsvergoeding. Daarna zijn we verplicht ze een vast contract te geven van minstens zes maanden.”

 

“Als een werknemer van Rewind tewerkgesteld wordt in een ploeg van een andere bouwfirma, gebeurt dat met een onderaannemingscontract en een instructierecht. In dit geval is er voor aanvang een kennismakingsgesprek tussen de kandidaat en de bouwfirma, waarbij ikzelf aanwezig ben. Dan is het aan de firma om te beslissen of ze een match zien tussen de kandidaat en henzelf en de ploeg waarin de kandidaat zal terechtkomen. Het is de bedoeling dat de kandidaat na zijn periode bij Rewind definitief bij dit bedrijf terecht kan, dus een match is wel nodig. Indien we tot een samenwerking komen, dan wordt de kandidaat een werknemer van Rewind en stel ik een contract op tussen Rewind en de bouwfirma. De aannemer beslist dus of er een match is, maar niet op basis van de veroordeling of het persoonlijke dossier, tenzij de kandidaat daar open over is op het gesprek. Maar elk bedrijf dat zich engageert weet dat deze kandidaten ofwel nog in detentie zitten of een detentieverleden hebben.”

 

“Bij de tweede manier, als wij als Rewind projecten uitvoeren in eigen beheer met een eigen ploeg, zal een kandidaat in onze eigen ploeg meedraaien. Hier kan een bouwheer alleen beslissen of hij wel of niet met Rewind wil werken, zoals hij dat over elke andere aannemer kan, maar hij kan bv. geen van onze werknemers individueel weigeren.”

 

“Met Rewind als aannemingsbedrijf willen we ons vooral richten op algemene bouw en renovatiewerken en als we het juiste profiel vinden of binnenkrijgen, ook op dakwerken. Ik denk hierbij dus vooral aan grondwerken, funderingswerken, afbraak- en metselwerken, rioleringswerken, vloeren, tegelen, …. Dit sluit aan bij de noden van onze verschillende vennoten en de vraag op de markt.”

 

“Voor bepaalde openbare aanbestedingen moeten inschrijvers voldoen aan een sociale clausule. Rewind is een erkende sociale onderneming en door samen te werken met ons voldoe je als inschrijver aan die clausule.”

 

“Bij aanvang worden onze mensen wekelijks op gesprek verwacht om dit allemaal te doen slagen. Na verloop van tijd en afhankelijk van persoon kan die begeleiding afnemen in periodiciteit. Voor ons stopt het niet zodra iemand aangenomen is bij Rewind. Onze nazorg omvat ondersteuning inzake werkattitude, maar ook op zorgvlak. We doen alles om te voorkomen dat er een terugval of uitval is. Wanneer een werknemer doorstroomt naar een ander bedrijf, dan gaan we er van uit dat er geen intensieve begeleiding meer nodig is. Maar op vraag van zowel het bedrijf als de werknemer kunnen beiden opnieuw terecht bij de trajectbegeleider van het CAW of de jobcoach van Weerwerk. Door de nauwe samenwerking met de bedrijven en de werknemers gaan we zelf ook regelmatig eens contact nemen om te vragen hoe het loopt.”

 

“Ex-gevangenen hebben na hun veroordeling vaak schulden waardoor ze - werken of niet - toch weinig overhouden. Toch zijn ze heel gemotiveerd om opnieuw aan de slag te kunnen gaan. Ik merk bij alle kandidaten dat in de gevangenis zitten geen pretje is, terecht waarschijnlijk, en ik wil hun misdaden zeker niet minimaliseren. Maar dit zorgt ervoor dat ze bijzonder gemotiveerd zijn om uit de gevangenis te blijven. Het hebben van een job is daarbij één van de belangrijkste voorwaarden. Ze hebben door hun veroordeling vaak mensen verloren of moeten missen. Ze hebben hun kinderen niet zien opgroeien. Ze willen vaak niets liever dan een nieuw bestaan opbouwen buiten de gevangenis. De mensen die ik hier reeds heb ontmoet zijn ook allesbehalve trots op hun verleden en hebben het gevoel dat er op hen wordt neergekeken. Dit proberen wij net niet te doen. Voor ons zijn zij niet meer of minder dan elke andere persoon waarmee we samenwerken en zo behandelen en benaderen we hen ook.”

 

“Wat ik wel belangrijk vind is dat we als maatschappij moeten beseffen dat als deze mensen de gevangenis verlaten, zij doorgaans in een bijzonder moeilijke situatie terechtkomen. Ze hebben inderdaad vaak torenhoge schulden en vaak resulteert dit in schuldbemiddeling en loonbeslag. Dit samen met de stempel op hun hoofd waardoor ze het ook moeilijk hebben op de woon- en arbeidsmarkt, zorgt voor niet-evidente levensomstandigheden. Omstandigheden waarvoor je mentaal al stevig in je schoenen moet staan om bij een bijkomende hobbel in de weg niet opnieuw op het verkeerde spoor te geraken. Ik wil hun misdrijven niet minimaliseren, maar als ze hun straf uitgezeten hebben, verdienen ze een nieuwe kans in de maatschappij.”