Het voorontwerp van het wijkpark Ten Boomgaard kwam voort uit de principes van de bredere studie Kerkebeekpad. Eerder bleek dat de zone aan Ten Boomgaard en Ter Beke de uitgelezen locatie zou zijn om de Kerkebeek op korte termijn open te leggen. “De zone biedt de mogelijkheid om te functioneren als een groen belevingspark voor de buurt”, meent een enthousiaste schepen Van Volcem.
Ontwerp
Het ontwerp vertrekt vanuit het zichtbaar maken van de Kerkebeek aan de site Ten Boomgaard. “De beek ligt nu nog onder het fietspad. Daar brengen we verandering in door de beek open te leggen over het ganse terrein. Zo creëren we een open en zichtbare Kerkebeekvallei waar waterbeleving centraal staat. We zorgen voor een slimme waterbuffer en het water daaruit kan dan gebruikt worden voor het openbare domein”, verduidelijkt de Brugse schepen.
(Speel)plein
Aan de school ligt een bestaand speelplein dat tijdens de werken opgewaardeerd wordt. “We voorzien een amfitheater met ovalen zitelementen, als locatie voor lessen in open lucht. Het amfitheater kan ook dienst doen voor evenementen”, aldus Van Volcem. “In tegenstelling tot wat eerder werd gespeculeerd is het niet de bedoeling om een uitgebreid aanbod aan spelelementen te voorzien. Met slechts kleine ingrepen gaan we de kinderen prikkelen om het speelplein te ontdekken. Zo komen er een paar houten wipjes voor de kleinsten, een touwenparcours op de helling en een klimladder”, zegt schepen Van Volcem.
Voor de wandelaars wordt een gescheiden parkpad aangelegd dat rond het nieuwe park tot langs de gevel van het wzc loopt. “Het pad zal vooral gebruikt worden door de mensen uit de directe omgeving, ook door rolstoelgebruikers, senioren en kinderen, daarom zorgen we dat het pad voldoende toegankelijk is”, stelt Van Volcem. Het bestaande fietspad wordt opengebroken tussen de Dorpsstraat en Boudewijnpark.
Bruggen
In het ontwerp voor het nieuwe wijkpark werden drie nieuwe bruggen uitgewerkt. “De brugjes worden in cortenstaal uitgewerkt zodat ze opgaan in het landschap. We voorzien ze aan de school (wandelbrug), aan wzc Ten Boomgaard (fietsbrug) en aan de aansluiting van Ter Beke met Ten Boomgaard (verkeersbrug). Op de verkeersbrug zal er voldoende plaats voorzien zijn voor voetgangers. Er zal ook éénrichtingsverkeer gelden, hierdoor blijft er voldoende ruimte voor voetgangers”, legt de schepen uit.
Groen
Als bijenvriendelijke gemeente wordt het park groen en duurzaam ingericht. “Als schepen hecht ik ontzettend veel belang aan het groene karakter van onze stad. We hebben heel veel nieuwe bomen geplant en dode bomen worden vervangen”, vertelt Mercedes Van Volcem. “In totaal planten we hier 72 nieuwe bomen (sierkersen, eiken, populieren,…). Aan de beek komen waterminnende planten zoals de iris en onder de bomen komt een bloementapijt dat onderhoudsvriendelijk is. Het groene karakter maakt het park mooier en duurzamer”, zegt de schepen van Openbaar Domein.
In de omgeving van het park ligt de stedelijke basisschool Sint-Michiels. “De verkeersveiligheid in de omgeving wordt verfijnd. Door een fietsstraat in te voeren en de parkeerplaatsen te verhuizen naar verderop in de straat wordt de schoolomgeving verkeersveiliger. We maken van de gelegenheid gebruik om het schoolplein te vergroenen en extra bomen te planten”, zegt Van Volcem. Door het nieuwe vervoersplan verdwijnt de bushalte Ten Boomgaard. De ruimte die vrijkomt wordt onthard.
Verledden
Tijdens de parkaanleg wordt ook de openbare verlichting aangepast. Fluvius maakte hiervoor al een verlichtingsplan. “We gaan voor een volledige verledding. Die armaturen verbruiken minder energie en laten ons toe te besparen. Met voldoende openbare verlichting versterken we de sociale controle en de veiligheid”, duidt schepen Van Volcem.
Ruimte voor water
“Dit ontwerp toont ten volle aan dat waterlopen alle ruimte verdienen, ook in stedelijke kernen, om infiltratie te bevorderen en de waterhuishouding in en rond de rivierbedding te verbeteren”, licht de schepen toe. De VMM en de stad Brugge benadrukken dat het ontwerp tot stand kwam na een uitgebreide voorstudie waarbij piekmomenten in de watertoevoer opgevangen worden in het voorziene profiel van de opengelegde beek.
Daarenboven is het wijkpark niet het eerste project langs de loop van de Kerkebeek. Stroomopwaarts zijn de VMM, de stad Brugge en andere partners al jaren bezig met initiatieven om ruimte te geven aan water. Zo werd langs de Rijselstraat enkele jaren geleden een gecontroleerde overstromingsgebied (gog) aangelegd wat er voor zorgt dat de wijken van Sint-Michiels gevrijwaard worden van overstromingen.
“Met deze investering willen de stad Brugge en de VMM een eerste stap zetten in de bewustmaking, maar zeker en vast ook de uitvoering van waterrobuust openbaar domein”, aldus Van Volcem.
De typologie van de Kerkebeek tussen de Rijselstraat en de Spoorwegstraat kent zoveel verschillende delen dat nog vele deelprojecten liggen te wachten om uit te voeren. Zo liggen er opportuniteiten aan de scholencampussen, het Boudewijnpark en park De Rode Poort om mens en natuur dichter bij elkaar te brengen.
Timing en kostprijs
Als alles volgens plan verloopt gaan de werken dit najaar van start. Tegen oktober volgend jaar zouden de werken afgerond moeten zijn. De totale kostprijs van de werken bedraagt zowat 3.000.000 € waarvan ongeveer 1.000.000 € ten laste van de stad. Brugge kan rekenen op Europese subsidies van het Nature Smart Cities (NSC) project.