Gent: make-over voor Citadelpark en compacter ICC

In het hart van het Citadelpark ligt de Floraliënhal. Die werd gebouwd als Eeuwfeestpaleis voor de Wereldtentoonstelling van 1913 en ontving bezoekers uit de hele wereld voor congressen en expo’s. De hal dankt zijn naam aan de vijfjaarlijkse Floraliën die er decennialang georganiseerd werden. In 1990 verhuisden de Floraliën naar Flanders Expo. Daardoor verloor de Floraliënhal zijn functie en iconische status. In 1973 ontwierpen architecten Geo en Dirk Bontinck het aanpalende ICC (International Convention Center Ghent). Dat is nog altijd één van de grootste congrescentra in België.

 

De geplande make-over voor de site wil de connectie tussen het park en de gebouwen laten uitblinken. Het ICC, dat sinds de bouw in 1975 geen grote vernieuwingen kende, is dringend aan renovatie toe, en zal zich meer richten naar de Floraliënhal. Deze historische hal moet terug inzetbaar worden als ontmoetingscentrum voor het ICC en onder meer het S.M.A.K. en het Kuipke. Een betere link met de groene ruimtes zal de hal ook tot een uniek onderdeel van het omliggende park maken, toegankelijk voor het publiek. Voor het S.M.A.K., dat verlegen zit om meer ruimte, wordt een creatieve oplossing gezocht.

 

“Het finale masterplan voor de gebouwencluster in het Citadelpark verwacht de stad in april 2021. De Floraliënhal moet opnieuw betekenis krijgen voor het ICC en beschikbaar zijn voor o.a. het S.M.A.K. en het Kuipke. In dit plan onderzoeken we ook hoe we het S.M.A.K. meer ruimte kunnen bieden. De vernieuwing van het ICC is tegelijk de start in de zoektocht naar de uitbreidingsmogelijkheden voor het museum voor actuele kunst”, zegt Sami Souguir, schepen van Cultuur en Stadsontwikkeling.

Al in 2013 liet de stad Gent een ‘Vernieuwingsplan Citadelpark’ maken. Het plan heeft als doel de Citadelpark-site op te waarderen, onder meer door de aanleg van een museumplein tussen S.M.A.K. en MSK, het autovrij maken van de omgeving en het verbeteren van de bereikbaarheid van de site. In het plan stond ook de ambitie om de Floraliënhal opnieuw zichtbaar te maken als iconisch gebouw met hoge erfgoedwaarde.

 

Om uitvoering te geven aan dat plan, lanceerde stadsontwikkelingsbedrijf sogent een Open Oproep via de Vlaamse Bouwmeester. Uit die procedure werd 51N4E samen met NU architectuuratelier als winnaar aangeduid. Dat team werkt gelijktijdig aan het masterplan voor de geclusterde gebouwen (ICC, S.M.A.K., Floraliënhal en Kuipke) en het ontwerp voor de renovatie van het ICC.

Het wedstrijdontwerp benadert de Floraliënhal als een ambitieus stedelijk project met een grote belevingswaarde. Een project waarbij het opwaarderen van het park en het Floraliënpaleis samengaat met het maken van een belevingsvolle plek voor de buurt en voor de stad. Het voorstel vertrekt van het toekomstbeeld dat de stad maakte voor het park, waarin de huidige voetafdruk van de gebouwen gevoelig verkleint ten voordele van meer oppervlakte voor het park.

 

“De Floraliënhal wordt een overdekte stedelijke ruimte die niet alleen diagonaal doorwaadbaar is, maar die ook wisselend toegeëigend kan worden. Het is een diverse plek waaraan de congresfuncties spontaan hun beleving en identiteit ontlenen en waar het ‘ontmoeten in erfgoed’ een natuurlijk onderdeel is”, zegt Janik Beckers van het ontwerpteam van 51N4E en NU architectuuratelier.

 

Het wedstrijdvoorstel maakt van het ICC een alzijdig gebouw dat zich opent naar het park, naar de hal en naar de stad. De ingang van het ICC verschuift naar een plek die meer centraal en verbindend is. Een dubbele ingang die de westzijde, richting station, verbindt met de oostzijde, richting S.M.A.K. en MSK. Deze nieuwe ingang, nabij de Floraliënhal, brengt de onderdelen van de geclusterde gebouwen dichter bij elkaar.

 

Ter compensatie van de afbraak van de Azaleahal wordt een extra zalenvolume bovenop het ICC toegevoegd, wat een compacte en performante werking mogelijk maakt. Deze ingreep gaat gepaard met een grondig herdenken van de exploitatie van het bestaande gebouw, om de inzetbaarheid voor een variërende grootte van congressen mogelijk te maken. De relatie met het park wordt versterkt en wordt deel van het interieur en de identiteit van het ICC, door ook binnen plaats te maken voor bomen, planten en bloemen.

Congrestoerisme is belangrijk voor Gent. De upgrade van het ICC naar een state-of-the-artcongrescentrum verbonden met de omgeving en de buurt is een meerwaarde voor de stad en de toeristische sector. Daarom werd het project door Toerisme Vlaanderen uitgekozen als toeristisch hefboomproject en begunstigd met een aanzienlijke subsidie.

 

“Het nieuwe ICC en zijn iconische Floraliënhal maken van Gent een internationale toplocatie voor congressen. De plek verbindt technologie en innovatie met erfgoed, kunst en cultuur. De expertise en kennis die we zo naar Gent halen, verbinden we aan de uitdagingen van de stad en de Gentenaars”, zegt Bram Van Braeckevelt , schepen van Toerisme.

 

“De toeristische sector is zwaar getroffen door de coronacrisis. Daarom moeten we meer dan ooit investeren in de toekomst. Het ICC kan een hefboom zijn voor het aantrekken van buitenlandse investeerders en experten in de domeinen waarin ook Gent excelleert. Het wordt een plek die bewoners, lokale ondernemers en bezoekers verbindt. Zo creëren we een meerwaarde om Vlaanderen te laten bloeien als een innovatieve, inspirerende en kwalitatieve reis- en congresbestemming. Met 9,5 miljoen € is dit de grootste investering door Toerisme Vlaanderen tot heden. Ik beschouw het ook en vooral als een symbool van ons blijvende engagement tegenover de toeristische sector”, besluit Zuhal Demir, Vlaams minister van Toerisme.