Labo Ruimte heeft eindrapport 'Gent, transitie in mobiliteit en ruimte'
Labo Ruimte, een open samenwerkingsverband tussen het Team Vlaams Bouwmeester en het Departement Omgeving, schreef in het voorjaar van 2019 een opdracht uit voor ontwerpend onderzoek naar het samengaan van duurzame mobiliteit en ruimtelijke ambities in de Gentse stads- en vervoerregio. Onderzoekers van Tractebel, 51N4E, Granstudio, VUB-Cosmopolis en Scelta Mobility bundelden hun inzichten in een eindrapport.
Het ontwerpend onderzoek naar hoe duurzame mobiliteit en ruimtelijke ambities, polycentriciteit en combi-mobiliteit, kunnen samensporen in de Gentse stads- en vervoerregio, startte in het voorjaar van 2019 en liep tot juni 2020. Dit onderzoek vindt aansluiting bij de beleidsinitiatieven die de voorbije jaren werden genomen rond zowel mobiliteit als ruimte, en de debatten die hierrond werden gevoerd in de media.
De Vlaamse overheid wil namelijk werk maken van een modal shift, een verschuiving naar meer duurzame vervoersmiddelen zoals het openbaar vervoer of de fiets, en van een multimodaal vervoerssysteem waarin gebruikers vlot kunnen schakelen tussen verschillende modi.
Ook op ruimtelijk vlak zijn er heel wat ambities geformuleerd. Klimaat staat hoog op de agenda en de open ruimte moet maximaal gevrijwaard blijven. De bouwshift moet ervoor zorgen dat we bouwen aan gezonde en aantrekkelijke woon- en werkomgevingen door de kernen te versterken en de demografische groei te concentreren binnen het bestaande ruimtebeslag.
Ruimte en mobiliteit zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Openbaar of collectief vervoer bijvoorbeeld, is pas performant wanneer een zekere kritische massa aan bewoners wordt bereikt. Er ligt dus ook een kans om beide uitdagingen gezamenlijk aan te pakken.
In de vervoerregio's werken de lokale besturen, onder de regie van Vlaanderen, al samen aan de ontwikkeling van regionale mobiliteitsplannen. Om de ambitieuze bouwshift te realiseren is zo’n gebiedsgerichte regionale samenwerking, waarin ook keuzes worden gemaakt waar wel en niet nog gebouwd wordt, nodig maar tot op vandaag nog niet ontwikkeld. Nu de vervoerregio’s stilaan vorm krijgen, willen Labo Ruimte met dit onderzoek pleiten om ook op ruimtelijk vlak een nauwere samenwerking op regionale schaal te starten.
Om inspiratie aan te reiken voor ruimtelijke en mobiliteitskeuzes op lange termijn, worden in het onderzoek ‘Gent, transitie in mobiliteit en ruimte’ op de ruime Gentse stadsregio een aantal toekomstscenario’s getest. Tevens wordt getracht een antwoord te vinden op de volgende vragen: Hoe kan je in een stadsregio een grotere samenhang stimuleren tussen ontwikkelingen in mobiliteit en de transformatie van de bebouwde omgeving? Kan een meer polycentrische ruimtelijke ontwikkeling van de regio een strategie zijn om ook in de randgemeenten van Gent openbaar vervoer en stedelijke ontwikkelingen haalbaar en kwalitatief te maken? Hoe ontwikkelt de stadsregio een veerkrachtig mobiliteitsnetwerk waarin combimobiele gebruikers vlot kunnen schakelen tussen duurzame en gedeelde vervoersmiddelen? Hoe koppelen we ruimtelijke ontwikkelings- en verdichtingsvraagstukken aan dit toekomstige mobiliteitsmodel?
Het onderzoeksteam van Tractebel, 51N4E, Granstudio, VUB-Cosmopolis en Scelta Mobility bundelde de inzichten uit het ontwerpend onderzoek in een eindrapport dat verkent wat polycentriciteit en combi-mobiliteit betekent in de Gentse stadsregio, ontwikkelde een aantal scenario’s voor een betere samenhang tussen ruimtelijke en mobiliteitsontwikkelingen in de toekomst.
Op basis hiervan formuleerde het team een aantal lessen die niet enkel voor de Gentse, maar voor alle vervoerregio’s relevant zijn. Het eindrapport kan je downloaden via https://tinyurl.com/y9p87jok