“Met de overeenkomst die we hebben gesloten is waterstof niet langer een verre droom maar een nabije realiteit. Onze unieke locatie, in het hart van Europa, op een energiekruispunt in het midden van verschillende industriële clusters, maken van België een ideaal land om de troeven van waterstof ten volle te benutten. In ons land is er veel zware industrie, die goed is voor bijna 30% van de totale CO2-uitstoot, en net die sector is het meest geschikt om over te schakelen op waterstof voor onder meer de productie van koolstofvrij of groen staal. Groene waterstof speelt een cruciale rol op weg naar een koolstofneutrale economie”, zegt minister Tinne Van der Straeten.
Het opzet is de realisatie van pijpleidingen voor waterstof, CO2 en warmte in het Belgische deel van het grensoverschrijdende havengebied van North Sea Port. Via deze pijpleidingen zullen bedrijven die waterstof, CO2 en warmte produceren, importeren, vervoeren en opslaan in verbinding kunnen komen met bedrijven die dit als grondstof gebruiken in hun productieprocessen. Vraag en aanbod worden dus op elkaar afgestemd, een cruciale stap in het uitbouwen van een Belgische waterstofhub.
Nederland
Het nieuwe netwerk in het Belgische deel zal aangesloten worden op het pijpleidingennetwerk in Nederland, wat voor de industrie in en rond het grensoverschrijdende havengebied van groot belang is. Deze pijpleidinginfrastructuur in het havengebied wordt op zijn beurt aangesloten op het landelijke netwerk van Fluxys.
“Om koolstofneutraal te worden heeft België naast hernieuwbare elektriciteit onder meer ook grote hoeveelheden waterstof nodig en oplossingen om CO2 te hergebruiken en op te slaan. Daarvoor moeten beide molecules vrij kunnen circuleren tussen producenten en afnemers. Als onafhankelijk gasinfrastructuurbedrijf werkt Fluxys Belgium daartoe samen met de industrie, de havens, de overheden en diverse andere betrokkenen”, aldus Pascal De Buck, CEO van Fluxys Belgium.
“De samenwerking met North Sea Port en Arcelor Mittal Belgium is een belangrijke stap vooruit. Ze ligt in het verlengde van onze bevraging in de markt welke projecten voor waterstof en CO2 er leven, welke de behoeften zijn en hoe we daarop een antwoord kunnen bieden. De marktrespons op onze bevraging is bijzonder ruim en positief. Daarmee gaan we terug naar de markt om bruggen te slaan tussen vraag en productie. Zo leggen we het fundament om de molecules voor een koolstofneutrale toekomst”, aldus nog De Buck.
“ArcelorMittal Gent behoort tot de wereldtop inzake energie-efficiëntie en CO2-uitstoot per ton staal. Wij willen deze leiderspositie ook in de toekomst verder uitbouwen door fossiele koolstof stap voor stap te vervangen door groene en circulaire koolstof en door waterstof. We vervangen ook steeds meer ‘verse’ grondstoffen door afvalstoffen en we transformeren onze eigen afvalstoffen tot nieuwe grondstoffen. Op die manier worden we het hart van een groeimodel in een circulair ecosysteem dat niet alleen koolstofneutraal, maar ook afvalneutraal wordt. Een ecosysteem dat bovendien bedrijven en sectoren verbindt en versterkt”, verklaart Manfred Van Vlierberghe, CEO van ArcelorMittal Belgium.
95 miljoen €
“De chemie- en de staalsector zijn de grootste industriële CO2-uitstoters. De fabriek van ArcelorMittal in Gent is goed voor 8% (9,6 miljoen ton CO2) van de totale CO2-uitstoot van ons land. Vergroening van onze industrie is dus essentieel. In de staalsector kan 1 ton waterstof tot 26 ton CO2 besparen. In het federale relanceplan werd daarom 95 miljoen € voorzien voor waterstof en om een CO2-backbone in onze industriële clusters te realiseren. We gaan investeren in projecten die er voor zorgen dat op korte termijn onze zware industrie vergroent en tegelijkertijd concurrentieel blijft. Dit is een essentieel stuk van de puzzel om als land onze klimaatdoelstellingen te halen”, zegt minister Van der Straeten.
Industriële spelers in deze grensoverschrijdende economische ruimte kunnen voor het transport van hun CO2, waterstof en warmte gebruik maken van het pijpleidingennetwerk. Dat is van belang voor bijvoorbeeld ArcelorMittal Belgium om de CO2-uitstoot te verminderen bij de productie van (groen) staal en dit als grondstof voor andere bedrijven aan te bieden.
Ook zal de infrastructuur nodig zijn om hergebruik van CO2 mogelijk te maken, zoals in projecten als North-C-Methanol waarbij een industrieel consortium met onder meer Engie groene waterstof zal combineren met CO2 voor de productie van groene methanol. Het grensoverschrijdende karakter van de waterstofinfrastructuur is van belang in het kader van de aantakking van de windmolenparken in Zeeland: windenergie die voor de productie van waterstof wordt gebruikt.
“North Sea Port is door haar unieke ligging uitermate geschikt om CO2, waterstof, warmte en hoogspanningsinfrastructuur grensoverschrijdend te verbinden. Deze nieuwe infrastructuur is voor bijkomende duurzame, circulaire industrie een extra troef om zich in het havengebied te komen vestigen. North Sea Port weet zich hierdoor sterker te ontwikkelen als duurzame energiehaven en circulaire haven”, besluit Daan Schalck, de CEO van North Sea Port.
Een paar maanden geleden raakte bekend dat het ingenieursadviesbureau Sweco in opdracht van VoltH2 twee groene waterstoffabrieken ontwerpt in het havengebied van North Sea Port. Dankzij deze 25 megawatt waterstofelektrolyse installaties zal binnen enkele jaren miljoenen kilo’s waterstof geproduceerd worden via windenergie. Recent kondigde ook het Deense energiebedrijf Ørsted aan dat het tegen 2030 in North Sea Port één van de grootste duurzame waterstoffabrieken ter wereld wil bouwen.
Met 580.000 ton per jaar is het North Sea Port-cluster nu al een van de grootste waterstofproductie en -afnamelocaties ter wereld. De waterstofvraag in dit cluster kan in de toekomst toenemen tot 1.000.000 ton in 2050, het equivalent van ongeveer 10 GW aan elektrolysecapaciteit.