Ontwerpteam voor nieuwe terminal op luchthaven Amsterdam Schiphol

De nieuwe terminal heeft een oppervlakte van 100.500 m² en moet jaarlijks ongeveer 14 miljoen passagiers kunnen ontvangen. De ruimtelijke organisatie en het gevelbeeld zijn zodanig ontworpen dat ze een duidelijke verbinding aangaan met Schiphol Plaza, het treinstation en mogelijke toekomstige uitbreidingen. Architectonische helderheid, ruimtelijkheid, overstekken en zwarte dakranden maken dit mogelijk.

De stedelijke integratie van de nieuwe terminal speelt een centrale rol in het ontwerp. De terminal is optimaal verbonden met de rest van de luchthaven. Een overlappende kruising van passagiersstromen maakt de ontvangsthal voor vertrekkende passagiers aangenaam en onderscheidend. Bovendien geeft het ruimte aan de bagagehal onder de check-in vloer. Korte en directe routes aan de landzijde dragen bij aan de stedelijke integratie van Schiphol en versterken de luchthaven als een ‘compacte stad’.

“Het meest inspirerende architectonische en stedenbouwkundige DNA van Schiphol spreekt uit de vertrekhal van 1967 door De Weger en Duintjer, met een interieurontwerp van Kho Liang Ie Associates. Kenmerkend zijn het vele daglicht, de visuele eenvoud en de ruimtelijkheid”, aldus het ontwerpteam.

De uitgestrekte terminal biedt reizigers diverse ruimtelijke belevingen in een omgeving vol licht en het ingetogen ontwerp laat het gebruik van afzonderlijke ruimtes vanzelfsprekend zijn zonder afbreuk te doen aan de algemene functionaliteit.

Het inchecken en de veiligheidscontrole vinden plaats in het hart van de nieuwe terminal en op een verhoogd niveau, het Plateau, waardoor meer privacy ontstaat en de bagagehal eronder een hoger plafond krijgt. Hier kunnen passagiers genieten van een wijde blik op de ontvangsthal, die bekroond is met een dak dat een zee van daglicht doorlaat.

De gevelkolommen en enkele facilitaire gebouwdelen dragen dit unieke dak (spanwijdte 180 x 150 m). In één oogopslag hebben passagiers een overzicht waardoor zij zich vrij kunnen verplaatsen in deze ruimte. Langgerekte vlakken glas definiëren de gevels en bieden uitzicht over zowel de bruisende activiteit in de luchthaven als de weidse wolkenluchten boven het polderlandschap. Materialen zoals de houten vloeren op het Plateau en de weelderige beplanting in de grote lichthoven boven de veiligheidscontrole zijn een uiting van duurzaamheid in het ontwerp.

Modulaire bouwblokken en het ritme van herhaling in zowel de gevels als het dak geven rust en benadrukken de eenheid van de terminal. Deze elementen zijn ook nuttig bij eventuele toekomstige uitbreidingen. Tijdloosheid en integriteit zijn de kernkwaliteiten van deze nieuwe schakel in de evolutionaire ontwikkeling van Schiphol, terwijl de nieuwe terminal ook onderscheidend en expressief is.

BAM Infra won de aanbesteding voor de aanleg van de toegangswegen aan landzijde voor de nieuwe terminal, inclusief het installeren van de nodige voorzieningen. De nieuwe voorrijweg is een verlengde van de Ceintuurbaan-Zuid en gaat aansluiten op de voorrijweg die voor vertrek 1, 2 en 3 van de huidige terminal loopt. BAM begon in januari 2018 met de werkzaamheden en in juli moet het terrein gereed zijn voor de start van de bouw van de nieuwe terminal.

De belangrijkste werkzaamheden van BAM Infra zijn het verleggen van alle kabels en leidingen in het gebied waar de nieuwe terminal komt en de aanleg van nieuwe voorrijwegen voor de toekomstige terminal. De kabels zijn vooral data- en stroomkabels en de leidingen zijn onder meer bestemd voor gas, water en riolering. In totaal gaat het om het verleggen van 200 verschillende kabels en het aanleggen van 40 km nieuwe leidingen en 80 km nieuwe kabels. Het wordt het grootste verleggingsproject van kabels en leidingen ooit op Schiphol.

Nieuwe pier

Eind dit jaar wordt in Schiphol ook een nieuwe pier in gebruik genomen voor het parkeren en afhandelen van vliegtuigen. De pier zal dan nog niet helemaal gereed zijn. Met de bouw van de nieuwe pier wil Schiphol nog beter en aantrekkelijker worden voor meer dan 68 miljoen reizigers per jaar. In totaal komen er acht nieuwe gates bij: aan de noordkant vijf voor kleine vliegtuigen, aan de zuidkant drie voor grote vliegtuigen. De gates voor de grote vliegtuigen kunnen gemakkelijk worden omgevormd tot gates voor kleinere vliegtuigen. In een later stadium komen er nog twee gates bij aan de zuidzijde van de nieuwe pier. Naast meer ruimte voor reizigers krijgt het drie verdiepingen tellende gebouw meer kunst, speelplaatsen voor de kids en meer groen. Er komt ook een groot busstation.

Schiphol en het team AECOM samen met Cepezed, Imd, dGmR en Copijn ontwierpen samen de nieuwe pier waarmee de luchthaven het groeiende aantal reizigers en vliegtuigen wil opvangen. De nieuwe flexibele pier wordt gebouwd ter hoogte van vrachtstation 1. Daarnaast zijn ook aanpassingen nodig aan wegen en taxibanen en moeten bijkomende hekken worden geplaatst. Als voorbereiding op de werkzaamheden zijn reeds 36 vliegtuigopstelplaatsen verhuisd en werden meer dan 1.000 heipalen aangebracht. Ook moest 20.000 m² beton aan de kant. Daarna werd een nieuwe fundering gelegd.

De Royal Schiphol Group bracht alle bouwprojecten in het kader van de nieuwe pier en de terminal onder in een organisatie genaamd het Capital Programme. Het programma kan de verschillende omvangrijke en complexe projecten optimaal op elkaar afstemmen en aansturen. Dit is nodig omdat tijdens de bouw en verbouwing alle luchthavenactiviteiten gewoon blijven voortgaan. Tegelijkertijd vereist de uitbreiding specifieke kennis en ervaring. In het Capital Programme bundelt Schiphol deze expertise.