Realisatie Oosterweelverbinding goed voor bijna 7.000 jobs
Nu de laatste juridische hinderpaal voor de realisatie van de Oosterweelverbinding is weggevallen, heeft de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) het tewerkstellingseffect van het volledige investeringsprogramma berekend.
Zodra de werken op kruissnelheid zijn, zullen ze volgens de VCB voor bijna 7.000 jobs zorgen. De deelname aan dit project levert de betrokken bedrijven en medewerkers een mooie referentie op. De VCB hoopt dat de realisatie van het megaproject uiteindelijk ook het imago van de bouwsector ten goede komt.
Op basis van de indicatieve planning voor de Oosterweelverbinding van eind 2016 ziet de VCB het tewerkstellingseffect snel toenemen van ongeveer 800 in 2017 over zo’n 4.000 in 2018 tot bijna 7.000 in 2022. In 2017 en 2018 ligt de focus nog voornamelijk op een aantal deelprojecten die aan de hoofdwerken voor de realisatie van de Oosterweelverbinding voorafgaan, onder meer aan de Schijnpoort en de IJzerlaan.
Ruim 3 miljard €
De planning voorzag dat vanaf eind dit jaar de infrastructuurwerken aan de Linkeroever zouden starten en vanaf midden 2018 de infrastructuurwerken aan de Oosterweel als dusdanig. De timing kan wel nog wat verschuiven. Dat doet natuurlijk geen afbreuk aan de totale grootteorde van het bouwproject, waarvan de kostprijs op meer dan 3 miljard € wordt geraamd, en aan de globale tewerkstellingsimpact.
Ongeveer 57% van de bijna 7.000 nieuwe jobs zijn een onrechtstreeks effect van deze investeringen. Zij komen niet in de uitvoerende bouwbedrijven tot stand, maar in bouwverwante bedrijven. Het gaat daarbij onder meer om ontwerp- en studiebureaus en bouwmaterialenproducenten en -leveranciers, De overige 43% van de jobs zullen in de bouwbedrijven zelf moeten worden gecreëerd.
In de jaren ‘90 van de vorige eeuw bedroeg het aandeel van de directe tewerkstellingsimpact bij wegenwerken nog 63% tegenover 37% voor de indirecte tewerkstellingsimpact. De toename van het indirecte tewerkstellingseffect heeft onder meer te maken met de grondigere voorafgaandelijke voorbereiding van bouwprojecten en de verplaatsing van heel wat activiteiten van de bouwplaatsen naar ateliers voor bijvoorbeeld ijzervlechtwerk en prefabricatie. Daarbij zijn ook meer hoger geschoolden betrokken dan voorheen.
Illustratief voor de directe tewerkstelling die de Oosterweelverbinding genereert, is de getuigenis van Stadsbader die in consortium met een aantal andere bedrijven een groot deel van de eerste fase van de Oosterweelverbinding zal kunnen realiseren: voor dit (deel)project zal het bedrijf 100 mensen moeten aannemen.
De extra jobs zijn zowel voor arbeiders als bedienden. Het gaat onder meer om wegenbouw- en rioleringsarbeiders, machinisten, elektromecaniciens en chauffeurs, maar ook om industriële ingenieurs Bouwkunde en Elektromechanica. Voor de uitvoering van de Oosterweelverbinding is dus ook een belangrijke inzet van bachelors en masters vereist.
Aanwervingen
De noodzaak aan bijkomende aanwervingen is onder meer te wijten aan de forse daling van het gemeentelijke opdrachtenvolume voor wegenwerken tijdens de jongste vijf jaar. In 2011 (vlak vóór de vorige gemeenteraadsverkiezingen) telden de Vlaamse wegenbouwbedrijven nog circa 8.100 bouwarbeiders. In 2017 is dit aantal gedaald tot ongeveer 6.600, zo blijkt uit cijfers van het sectorfonds Constructiv. Dat komt neer op een daling met ongeveer 1.400 arbeiders. De Vlaamse wegenbouwbedrijven hebben hun uitvoeringscapaciteit dus sterk moeten afbouwen.
Bovendien is ten gevolge van het geslonken aantal opdrachten voor weg- en infrastructuurwerken tijdens de voorbije jaren meer dan een derde van de wegenbouwarbeiders intussen 50 jaar en ouder. De wegenbouwactiviteit opnieuw uitbreiden zal ook daardoor in belangrijke mate neerkomen op de aanwerving van talrijke nieuwe arbeidskrachten.
Studenten
Door de forse daling van de wegenbouwactiviteit zijn de beroepen van wegenbouwer en bouwplaatsmachinist niet langer opgenomen in de knelpuntberoepenlijst van de VDAB. Maar de komende jaren zullen deze beroepen opnieuw een knelpunt vormen op de arbeidsmarkt. Het is nu voor de opleidingsinstellingen alle hens aan dek. In Antwerpen is Talentenwerf alvast initiatieven aan het nemen om werkzoekenden en nog studerende jongeren via diverse vormen van werkplekleren voor te bereiden op de realisatie van de Oosterweelverbinding.
Bij de voorbereidende werken aan de Schijnpoort en de IJzerlaan werden reeds een aantal stageplekken en werfbezoeken georganiseerd. Voor de werken op de Linkoever worden zestig werfbezoeken gepland. Daarnaast voorziet Talentenwerf ongeveer 160 weken stage voor arbeidersfuncties en 50 weken opleidingen voor leerlingen. Voor bediendenprofielen worden 70 weken stage gepland. De initiatieven staan open voor alle doelgroepen waarvoor dit een meerwaarde kan zijn: van werkzoekenden, scholieren en studenten tot mensen uit de sociale economie, enz.