Tunnelboormachine klaar voor de langste microtunnel in België
De machine die de nieuwe Scheldetunnel zal boren, is aangekomen in Antwerpen. De ECLUSE-tunnel zal een essentiële verbinding voor duurzame stoom vormen tussen de linker- en de rechteroever. Dankzij deze uitbreiding zal ook chemiebedrijf Evonik kunnen overschakelen op hernieuwbare energie, wat bijdraagt aan een forse reductie van CO2- en stikstofemissies. De ECLUSE-Scheldetunnel wordt de langste buisdoorpersing die tot nu toe in België gerealiseerd is.

ECLUSE is
een industrieel stoomnetwerk dat energie valoriseert uit de waste-to-energy
installaties van Indaver en SLECO in Doel. Op dit moment levert ECLUSE stoom
aan vijf bedrijven op de linkeroever van de Waaslandhaven. Met de aanleg van de
nieuwe Scheldetunnel kan deze energie ook worden geleverd aan bedrijven op de
rechteroever, te beginnen met Evonik Antwerpen. Dit betekent een belangrijke
stap in de verduurzaming van de chemische industrie in de haven.
Boorkop van 3,8 m
De tunnel
komt tot stand dankzij een samenwerking tussen private en publieke partners:
Indaver, SLECO, FINEG, Maatschappij Linkerscheldeoever, Port of Antwerp-Bruges
en Water-Link en met steun van de Vlaamse overheid. De werken worden
gerealiseerd door een samenwerking tussen K-Boringen en Jan de Nul.
De Scheldetunnel
zal een lengte hebben van 1.288 meter en wordt geboord door middel van
‘microtunnelling’. Dit is een techniek om ondergrondse tunnels aan te leggen
zonder sleuven te graven in een grote variëteit aan grondsoorten. Deze techniek
is uiterst geschikt voor boringen onder
wegen, spoorlijnen en rivieren. Het
principe werkt als volgt:
Een
‘kleine’ boor met een maximum diameter van 4 meter, wordt vanuit de persschacht
quasi horizontaal de grond in gedrukt. Het roterende boorfront graaft de bodem daarbij
weg. Achter de tunnelboormachine worden betonnen buizen geduwd. Hierdoor
ontstaat er direct een stabiele tunnel. Voor de Scheldetunnel worden 322 buizen
met buitendiameter 3,80 meter, die elk 42 ton wegen, één na één in de
persschacht gelaten.
Met lasers
en sensoren wordt de tunnelboormachine nauwkeurig geleid, zodat de tunnel
precies op de juiste plek uitkomt. De uitgegraven grond wordt vermengd met
bentoniet en wordt via een slurrysysteem naar buiten gebracht.
De
voorbije maanden werkte ECLUSE aan de bouw van de persschacht op rechteroever
en aan de ontvangstschacht op linkeroever. Nu deze werken zijn afgerond, wordt
de tunnelboormachine in de persschacht geïnstalleerd.
De tunnel
zal ruimte bieden voor de ECLUSE 2-leidingen, een centraal onderhoudspad en
extra capaciteit voor toekomstige leidingen en kabels. In een vervolgfase wordt
nog een kortere tunnel gerealiseerd in de richting van Evonik.
Minder fossiele brandstoffen, minder CO2 uitstoot
Chemiebedrijf
Evonik heeft op haar locatie in Antwerpen, nabij de Tijsmanstunnel, een
aanzienlijke behoefte aan stoom, die wordt ingevuld door het verbranden van
aardgas. Door zich aan te sluiten bij ECLUSE, kan Evonik deze fossiele
brandstof gevoelig verminderen. De hoeveelheid aardgas die hierdoor wordt
bespaard, komt overeen met het jaarlijkse verbruik van meer dan 38.000
gezinnen.
De
overstap naar stoom van ECLUSE zal ook resulteren in het vermijden van
jaarlijks 100.000 à 150.000 ton CO2-emissies. Ongeveer de helft van
de afvalstoffen die in Doel worden verwerkt, is van biogene oorsprong. Daarom
wordt 50% van de geproduceerde stoom beschouwd als groene warmte. Bovendien zal de omschakeling naar stoom de
stoomproductie gerelateerde stikstofemissies van Evonik met 75% verminderen.
De aanleg
van de tunnel biedt ook mogelijkheden voor verdere uitbreiding van het
ECLUSE-netwerk. In de toekomst kunnen meer bedrijven op de rechteroever
aansluiten.
De
tunnelboring start eind maart en zal naar verwachting in de zomer voltooid
zijn. Hierna wordt de tunnelboormachine weer naar de persschacht op
rechteroever gebracht om de boring te starten richting Evonik. De oplevering van het volledige project is
voorzien tegen eind 2026.
