Vlaamse regering zoekt uit of bouwwerf Oosterweel kan herstarten
Nadat de werken aan de Oosterweelverbinding in Antwerpen door de Raad van State voor de tweede keer werden stilgelegd, volgen de eerste reacties. Bouwheer Lantis reageert erg teleurgesteld. De Antwerpse burgemeester Bart De Wever vreest dat het in Vlaanderen stilaan onmogelijk wordt om grote infrastructuurprojecten te realiseren. Ook de ondernemersorganisatie Voka stelt dat het arrest elk toekomstig infrastructuurwerk in Vlaanderen bedreigt. Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir laat uitzoeken of het bodemdecreet kan worden aangepast, zodat de werken kunnen worden voortgezet.
Het arrest van de Raad van State kwam er nadat een burgerbeweging klacht indiende tegen de werken omdat een deel van de grond op Oosterweel vervuild is met giftige PFOS-stoffen. In het arrest stelt de rechter dat Lantis niet kan garanderen dat er geen bijkomende milieu-impact zal zijn. Daarbij wordt vooral het grondwater geviseerd. De bouwheer graaft momenteel vervuilde grond uit op Linkeroever. De Raad van State schorst nu de conformverklaring voor het technische verslag. Zoder dat document kunnen de werken niet worden voortgezet.
Lantis heeft er naar eigen zeggen alles aan gedaan om zich te schikken naar het vorige arrest van de Raad van State, toen de bouwwerf ook al eens moest worden stilgelegd. Volgens algemeen directeur Luc Hellemans komt het hard aan dat de werken nu opnieuw moeten stoppen. De bouwheer analyseert samen met de Vlaamse regering het arrest en de gevolgen ervan. In bepaalde zones van Oosterwel mag wel worden voortgewerkt.
Bart De Wever, de burgemeester van Antwerpen, verklaart dat het in Vlaanderen echt onmogelijk begint te worden om grote, noodzakelijke infrastructuurwerken te verwezenlijken. “We rijden ons hopeloos vast in procedures waarbij iedere klager gelijk schijnt te krijgen. Oosterweel is niet het probleem, het is de oplossing. Het project moet er hoe dan ook komen. De mobiliteit van Vlaanderen en de leefbaarheid van Antwerpen hangen daar van af”, verklaarde De Wever aan de krant Het Laatste Nieuws.
Luc Luwel, de gedelegeerd bestuurder van werkgeversorganisatie Voka Antwerpen-Waasland is verbijsterd dat er vandaag opnieuw stemmen opgaan om de Oosterweelwerken stop te zetten of uit te stellen. Dat zou volgens hem het economische failliet van Vlaanderen betekenen. De half afgewerkte bruggen en funderingen zouden Vlaanderen met een financiële kater opzadelen die we nooit meer te boven zouden komen.
Voka Antwerpen-Waasland wil het arrest niet minimaliseren, maar stelt dat iedereen moet beseffen dat elk toekomstig infrastructuurwerk in Vlaanderen onbetaalbaar dreigt te worden. Het zou ook kunnen betekenen dat niet langer brownfields kunnen ontwikkeld worden tot nieuwe woongebieden of bedrijfsterreinen. Volgens Hans Maertens, de topman van Voka, schaden de problemen met Oosterweel de reputatie van ons land. Hij pleit ervoor dat de volgende Vlaamse regering het procedure- en vergunningenbeleid inkort.
De Vlaamse regering meent dat het Vlaamse bodemdecreet van 2008 door de Raad van State anders werd geïnterpreteerd dan tot dusver het geval was. Er wordt een oplossing gezocht om de bouwwerf opnieuw te starten. Minister van Omgeving Zuhal Demir bekijkt samen met haar administratie of een bijsturing van het bodemdecreet mogelijk is. Dat decreet regelt hoe aannemers vervuilde grond moeten afgraven en verplaatsen op hun werf.
Demir stelt dat het bodemdecreet er precies kwam om verantwoord met vervuilde gronden te kunnen omgaan. Als het decreet kan worden aangevuld of bijgestuurd, kunnen de grondwerken worden hervat en vermijdt Lantis een torenhoge factuur en een grote vertraging van de werkzaamheden. Lantis kan de bouwwerf een paar maanden laten draaien zonder grondwerken uit te voeren. Daarna moet een oplossing worden gezocht, bijvoorbeeld door de vervuilde grond naar een erkende verwerker of stortplaats te brengen.
Demir verklaarde aan persagentschap Belga dat er zeker nog geen oplossing is. Momenteel worden enkel mogelijke pistes verkend en is een juridische analyse van het arrest bezig. Het gaat ook niet alleen om Oosterweel, maar om alle andere grondverzetwerken in Vlaanderen. De interpretatie van de Raad van State reikt immers verder dan Oosterweel en maakt elk grondverzet van verontreinigde gronden onmogelijk in Vlaanderen.
Vlaanderen kampt immers op vele plaatsen met historische vervuiling. Het gaat dan niet enkel om brownfields, ook voor wegenwerken, bouwwerken, het aanleggen van bufferbekkens of gewoon natuurherstel kan het arrest gevolgen hebben. Het dreigt een precedent te worden voor talrijke andere bouwwerven die mogelijk moeten worden stilgelegd. Ook Vlaams minister van Openbare Werken Lydia Peeters vreest dat het arrest een enorme impact kan hebben.