Nu ook een label voor het wegdek

Op de A348 tussen Velp en Dieren werd over een lengte van 2,4 km de deklaag vervangen door een zeer open asfalt beton (zoab) in opdracht van de gemeente Gelderland. Het asfalt heeft een fijnere structuur dan zoab. Het gaat langer mee en is ook nog eens goed voor de portemonnee van de weggebruiker omdat de auto’s minder brandstof zullen verbruiken.

Inzicht en gefundeerde keuzes 

Hoe lang gaat het wegdek mee? Is het wegdek veilig? Hoeveel rolweerstand heeft een auto om eroverheen te rijden? Het wegdeklabel geeft inzicht in deze factoren. Ideaal voor wegbeheerders en politici om gefundeerde keuzes te maken en om aannemers uit te dagen te innoveren. In het buitenland is er veel belangstelling voor dit in Nederland ontwikkelde instrument. Onlangs presenteerden de initiatiefnemers – de provincie Gelderland, de Universiteit Twente, de vereniging Band en Milieu en Strukton Civiel - het concept in Genève op de Working Party on Noise van de Verenigde Naties.

Het wegdeklabel is te vergelijken met het witgoed- en het bandenlabel: in één oogopslag wordt duidelijk hoe een wegdek scoort. Wegen moeten veilig, bereikbaar, duurzaam en economisch zijn. Het wegdeklabel zorgt voor eenduidige communicatie en objectieve standaarden voor alle partijen die betrokken zijn bij de aanleg en het onderhoud van wegen.

Categorisatie

Voor de veiligheid van een weg is het aspect stroefheid essentieel. Voor de leefbaarheid voor omwonenden is het band-wegdekgeluid belangrijk. De rolweerstand is van belang voor het milieu (CO2-uitstoot) en voor de economie (brandstofverbruik). De levensduur is belangrijk voor de economie, het milieu en de omwonenden. Wegdeklabels categoriseren wegdekken voor al deze aspecten: stroefheid, geluid, rolweerstand en levensduur. Per categorie scoort een wegdek tussen A en G.

Wat levert het op?

De ervaring leert dat inzicht leidt tot verbetering. Zoals het energielabel voor wasmachines tot een enorme verduurzaming van witgoed heeft geleid, is de verwachting dat het wegdeklabel zal leiden tot een kwaliteitsverbetering van het wegdek. Het label zal wegenbouwers en bandenleveranciers stimuleren om hun producten zo duurzaam, veilig en stil mogelijk te maken.

Om die reden kan ervan uit worden gegaan dat wegdeklabelling zal leiden tot:

• Minder ongevallen. Het risico op ongevallen bij een (te) lage stroefheid is 2 tot 5 keer groter dan bij een goede stroefheid;
• Minder geluidsschermen. Op dit moment staat er ongeveer 400 km aan geluidsschermen in Nederland met een waarde van 400 miljoen €;
• Brandstofbesparing. Het verlagen van de rolweerstand met 10% levert een brandstofbesparing op van 1 tot 2%;
• CO2-reductie. Bovengenoemde brandstofbesparing levert een CO2-reductie op van 1.000 kton op jaarbasis;
• Betere besteding van belastinggeld.

Op de A348 bij Arnhem werd een wegdek gerealiseerd met het label CDBB. Dit wegdek is voornamelijk geoptimaliseerd voor een lange levensduur van minimum 15 jaar en een aanzienlijk lagere rolweerstand dan het wegdek dat er lag.

Het wegdeklabel is ontwikkeld door de provincie Gelderland, Strukton Civiel, de Vereniging Band en Milieu en de Universiteit Twente. Zij hebben in de afgelopen jaren veel onderzoek gedaan naar de interactie tussen band en wegdek. De provincie Gelderland stimuleert als wegbeheerder de toepassing van het labelconcept om functionele uitvragen en communicatie met politiek en omgeving eenduidiger en beter te maken. Strukton Civiel innoveert met de ontwikkeling van efficiëntere wegdekken en geavanceerde laboratoriumproeven en de Vereniging Band en Milieu innoveert met banden. De Universiteit Twente levert haar bijdrage door de ontwikkeling van standaarden en meetmethoden en de validatie hiervan.

Europese belangstelling

Vorig jaar presenteerden de initiatiefnemers het concept op de vergadering van de Working Party on Noise, georganiseerd door de Verenigde Naties in Genève. Er is belangstelling getoond vanuit de EU met betrekking tot drie invalshoeken, te weten milieu, energie en verkeersveiligheid. Ook de Europese automobielindustrie toont interesse, alsmede Japan. Er wordt gewerkt aan een handleiding om wegdeklabeling toe te passen. Met zo’n vrijwillige receptuur kunnen opdrachtgevers, wegenbouwers en bandenfabrikanten dezelfde taal spreken en wordt de kwaliteit van wegdekken meer transparant.