Transportsector vreest administratieve lasten EU-maatregelen

“Het is voor iedereen duidelijk dat een einde moet komen aan de sociale wantoestanden die voor onveilige en mensonterende toestanden op onze wegen en parkings zorgen. Bovendien kunnen Vlaamse transporteurs nauwelijks het hoofd boven water houden door de oneerlijke concurrentie uit Centraal- en Oost-Europa. Het belang voor Vlaanderen van de voorgestelde maatregelen is immens; de Vlaamse transportsector is goed voor 5,3% van de werkgelegenheid en creëert een toegevoegde waarde van 9,2% op het Vlaamse bbp. Transporteurs smeken om meer controles die de rotte appels uit de markt moeten pikken”, zegt europarlementslid Mark Demesmaeker (N-VA).

Een belangrijke bron van onvrede bij vele Vlaamse transporteurs zijn de wantoestanden met cabotage. Cabotage is het vervoer van goederen waarbij zowel de laad- als de losplaats zich in hetzelfde land bevindt, maar uitgevoerd wordt door een bedrijf uit een ander land, bv. een Slovaakse transporteur die vracht vervoert tussen Gent en Antwerpen. De huidige beperking op cabotage, drie ritten per zeven dagen, is nauwelijks controleerbaar en werkt duidelijk misbruik in de hand.

“De Europese Commissie wil cabotageritten tot simpelweg vijf dagen beperken, wat de controle moet vereenvoudigen en gesjoemel met papieren makkelijker zou moeten blootleggen. Ook kan dit bijdragen aan een beter evenwicht tussen een eerlijke arbeidsmarkt en een efficiënt transport. Een correct cabotagesysteem is bovendien goed voor het milieu. Het zorgt ervoor dat trucks minder kilometers zonder vracht rijden en dus minder CO2 uitstoten”, verklaart Demesmaeker.

Postbusfirma’s

Europa neemt ook maatregelen tegen het opzetten van zogenaamde postbusfirma’s. Daarbij zijn de zetels van deze bedrijven in het buitenland gevestigd, maar vinden op het adres zelf geen activiteiten plaats. Op die manier ontwijken heel wat oneerlijke transporteurs de Belgische sociale- en arbeidsregels. “De Commissie eist nu dat de transportbedrijven gevestigd zijn in het land waar zij hun bedrijfsactiviteiten effectief uitoefenen. Dat is een stap in de goede richting, maar ik wil eerst afwachten hoe alles precies zal worden toegepast. Veel hangt ook af van een degelijke samenwerking tussen de lidstaten”, stelt Mark Demesmaeker.

Hoewel de Europese Commissie enkele nuttige voorstellen doet voor het bestrijden van sociale dumping hebben sommige europarlementsleden toch voorbehoud bij de effectiviteit hiervan. “Dit pakket maatregelen verandert niets aan de sociale zekerheidsregels, die erg bepalend zijn voor de concurrentiekracht van de Vlaamse transportsector. Willen we een eerlijk speelveld creëren, dan moet Europa deze regels durven herzien”, aldus europarlementslid Helga Stevens (N-VA).

De beroepsvereniging TLV is blij met de uitbreiding van het toepassingsgebied van de wetgeving voor de toegang tot het beroep van wegvervoer naar voertuigen onder de 3,5 ton. Tot op heden was dit steeds belangrijker marktsegment volledig zonder EU-brede aanpak. TLV hoopt op een maximale uniformiteit in heel Europa. Inzake de strijd tegen postbusfirma’s is TLV het ook eens met de instelling van aanvullende controle-instrumenten en verplichtingen voor de lidstaten.

De vereniging staat achter de logica van minimale tewerkstelling in het land van vestiging in functie van de grootte van het transportbedrijf. TLV wil echter niet weten van meer administratieve lasten voor de bedrijven die helemaal geen postbusfirma zijn. Goede bedoelingen mogen niet leiden tot administratieve rompslomp. Het dossier van cabotage is eveneens belangrijk voor TLV.

De afdwingbaarheid van de regels is de belangrijkste vereiste voor de Vlaamse transporteurs. Het maximale aantal cabotage-operaties schrappen is een voorstel dat TLV samen met de Europese vereniging van wegvervoerders UETR zelf heeft gedaan, uiteraard in combinatie met een kortere periode waarin cabotage-operaties toegelaten zijn, na het lossen van een internationale lading.

Detachering

Even belangrijk vindt TLV het sociale probleem van het detacheren van werknemers. Het feit dat een sectorspecifieke EU-oplossing wordt voorgesteld, mag dan wel op zich positief zijn, maar de beroepsorganisatie vreest een zware administratieve last voor alle transporteurs wiens bestuurders meer dan drie dagen per maand in een andere lidstaat actief zijn. TLV wijst er op dat de loonkost nergens hoger ligt dan in België en dat het buitenland voor een Belgische vervoerder nooit ver weg is.

De Vlaamse transporteurs verwelkomen het verdwijnen van de verplichting tot het hebben van een vertegenwoordiger in elke lidstaat. TLV dringt ook aan op een echt uniforme meldingsprocedure voor alle landen in plaats van nationale procedures en verplichtingen. Wat de normale wekelijkse rust betreft, noteert TLV dat er ‘passende accommodatie buiten de cabine’ zal moeten gegeven worden indien die rust genomen wordt buiten de woning van de chauffeur.

Tegelijk is er de vaststelling dat de overgrote meerderheid van de vrachtwagenchauffeurs elke wekelijkse rust gewoon thuis doorbrengt. TLV vreest voor een omkering van de bewijslast en kan niet accepteren dat bv. de partner van de chauffeur elke week schriftelijk moet bevestigen dat de chauffeur in kwesteit thuis heeft geslapen. De EU-voorstellen lijken ook de verplichting met zich te brengen dat alle chauffeurs bij elke rijtijdonderbreking op hun tachograaf de landcode zullen moeten ingeven van het land waar ze zich bevinden na het binnenrijden van dat land.

Of deze verplichting realistisch en controleerbaar is, blijft de vraag. TLV wil in elk geval niet dat de verplichting zou leiden tot het creëren van bijkomende kosten voor de kmo’s en zal de komende maanden samen met de UETR nauw samenwerken met het Europees Parlement en de Raad om haar standpunten in de verschillende onderwerpen te verduidelijken en de belangen van de Vlaamse wegvervoerbedrijven te verdedigen. De nu gestarte procedure zal vermoedelijk verschillende jaren aanslepen. De nieuwe regels zijn in ieder geval nog niet voor morgen.