Vlaanderen moet alles op alles zetten om zinkgaten te voorkomen
Vlaanderen wil vermijden dat er op drukke wegen zinkgaten verschijnen. Het inspectietraject dat de overheid oplegt voor de gemeentelijke rioleringen zit op schema, maar daarmee zijn de talloze vastgestelde beschadigingen nog niet aangepakt. Gemeenten die niks ondernemen verliezen straks subsidies en zeggenschap over ‘hun’ rioolnetwerk.
Een patrimonium van 50.000 km ter waarde van 70 miljard euro, waarover de gemeenten eigenlijk weinig wisten. Dat was tot voor kort de hallucinante situatie in Vlaanderen. De minister van Omgeving legde de gemeenten een kritisch pad op om hun infrastructuur in kaart te brengen. Eind 2022 moesten alle beheerders beschikken over een volledige inventaris, een risicokaart en een inspectieplan. Eind 2023 moest 25% van het inspectieplan zijn uitgevoerd, en tegen eind 2025 moeten alle ‘kritische’ riolen zijn geïnspecteerd, met 50% van het volledige inspectieplan uitgevoerd. De volledige inspecties moeten afgerond zijn in 2027 en kosten de gemiddelde gemeente 160.000 euro.
Statustool toont problemen per gemeente
“Intussen bevat de ondergrond alvast geen verrassingen meer”, zegt Wendy Francken, directeur van Vlario, het Vlaams kenniscentrum en overlegplatform voor gemeentelijk waterbeheer. “Gemeenten weten nu eindelijk waar al hun riolen liggen. Alle infrastructuur is gedigitaliseerd in een Vlaamse databank en 25 % van de top-kritische leidingen is geïnspecteerd. Het gaat om 120 km riolen onder grote gebouwen, spoorwegen of snelwegen. Van de minder kritische leidingen is 4.200 km of 21% vanuit de bovengrondse inspectieputten nagekeken. De inspectieverslagen voor veel gemeenten zwaar slikken.”
Dringend herstelling nodig
Via de Statustool kunnen inwoners opvragen wat vandaag de stand van zaken voor hun gemeente is. Op maar liefst 1.000 km nagekeken riolen moet dringend worden ingegrepen om een cascade aan zinkgaten te vermijden. Het extra budget dat nodig is bedraagt ongeveer 85 miljoen euro.
Preventieve ingrepen hebben als voordeel dat de hinder voor de omgeving vaak minimaal is, omdat er enkel via de inspectieputten aan de riolering wordt gewerkt en niet aan de weg. Preventieve renovaties kunnen de restlevensduur van riolen met maar liefst 50 jaar verlengen. Een crisisherstelling als de riool al ingestort is, kost de belastingbetaler tien keer méér geld.
Alleen gemeenten die op schema zitten met hun inspecties, komen nog in aanmerking voor rioolsubsidies. Als blijkt dat de uitvoering van herstellingen achterblijft, kan Vlaanderen deze activiteit van de gemeenten overnemen.
Bekijk de toestand van je gemeente via de Statustool.