Aantal bouwvergunningen blijft dalen terwijl nood aan woningen en renovaties stijgt
Ons land kent een historisch dieptepunt in het aantal toegekende bouwvergunningen, net op een moment dat de vraag naar nieuwe woningen en renovaties bijzonder hoog is. De bouwactiviteit daalt al vier jaar op rij, en ook renovaties blijven ver onder het noodzakelijke niveau. Bouwfederatie Embuild roept overheden op om dringend actie te ondernemen.

Volgens cijfers van Statbel werden in de eerste helft van 2025 slechts 20.160 vergunningen voor woningbouw toegekend. Dat is het laagste aantal sinds 1998, toen er 18.641 vergunningen werden uitgereikt. Ook het aantal renovatievergunningen daalt verder: met 12.632 vergunningen zitten we op het laagste niveau in dertien jaar tijd, bijna 1.000 minder dan dezelfde periode vorig jaar.
De situatie is zorgwekkend, want de woningbouwactiviteit daalt dit jaar met 3,5% en zal volgens Embuild in 2026 nog eens met 2,3% krimpen. Tegelijk groeit de bevolking en is het woningpark sterk verouderd. Jaarlijks zijn er tot 2030 zo’n 75.000 nieuwe woningen nodig om aan de demografische evolutie te voldoen. De renovatieactiviteit kent wel een lichte stijging (1,1% dit jaar en 1,2% volgend jaar), maar dat is onvoldoende. Om onze woningen klimaatbestendig te maken, moet het renovatieritme minstens verdrievoudigen.
De malaise in de sector is het gevolg van meerdere factoren. De bouwkost is de afgelopen vijf jaar met 29% gestegen, onder meer door duurdere materialen en hogere rentevoeten. Hoewel de rente nu gestabiliseerd is, blijft de impact voelbaar. Daarnaast wordt het vergunningsproces steeds complexer en zijn de duurzaamheidsnormen strenger geworden, wat de drempel voor bouwprojecten verhoogt.
Niko Demeester, CEO van Embuild, benadrukt dat er dringend een beleidsomslag nodig is: “We hebben een beleid nodig dat bouwen en renoveren weer centraal stelt in plaats van het te bemoeilijken. Alle overheden moeten hun verantwoordelijkheid nemen en een kader creëren dat gezinnen en investeerders opnieuw vertrouwen geeft.”
Volgens Embuild moeten fiscale maatregelen, registratierechten, premies, waarborgen, leningen en vergunningen efficiënter worden ingezet. Die instrumenten kunnen fungeren als hefboom voor betaalbaar bouwen, duurzaam renoveren en het stimuleren van economische activiteit. Zonder ingrijpen dreigt de wooncrisis verder te verergeren en komen ook de klimaatdoelstellingen in het gedrang.