De CE-markering van schrijnwerk toegelicht in 10 vragen en antwoorden

Wat is de CE-markering en waarvoor dient ze?

De CE-markering van bouwproducten stelt fabrikanten in staat om hun producten in alle lidstaten van de Europese Economische Ruimte (EER) op de markt te brengen. Ze vermeldt ook de productprestaties waarmee aangetoond kan worden dat het bouwproduct voldoet aan de regelgeving van het land of de regio waar het product op de markt gebracht wordt.

De CE-markering slaat op de prestaties van het product zoals het op de markt gebracht wordt. Dit valt onder de verantwoordelijkheid van de fabrikant. Het is echter de plaatser die ervoor instaat dat het geïnstalleerde product voldoet aan de regels van de kunst en de specifieke vereisten van de bouwplaats.

Waarom is dit vandaag belangrijk?

De CE-markering van bouwproducten is van toepassing sinds de invoering van de Bouwproductenregelgeving in 1989. Deze regelgeving werd in 2011 vervangen door de Bouwproductenverordening, die in 2024 geactualiseerd werd door de vernieuwde Bouwproductenverordening en stapsgewijs in voege zal treden. Deze vernieuwde verordening en de actuele campagne van markttoezicht bij schrijnwerkbedrijven, die uitgevoerd wordt door de FOD ‘Economie’, maken duidelijk dat de betrokken bedrijven nood hebben aan ondersteuning op dit vlak.

Welke producten moeten over een CE-markering beschikken?

De CE-markering van bouwproducten is verplicht als er voor het product een geharmoniseerde Europese norm bestaat. Voor schrijnwerkerijen is dit bijvoorbeeld het geval voor ramen en buitendeuren, die het onderwerp vormen van de norm NBN EN 14351-1, en garagepoorten en poort­hekken, die beschreven worden in de norm NBN EN 13241.

Zijn er uitzonderingen?

Ja, maar slechts in enkele gevallen. Bij monumentenzorg of als op vraag van de klant unieke ontwerpen gemaakt worden die buiten het normale productgamma vallen, dan is de CE-markering niet verplicht.

Vroeger was de FOD ‘Economie’ van mening dat schrijnwerk dat door eenzelfde bedrijf geleverd en geplaatst wordt, onder een aannemingsovereenkomst valt (en niet onder een verkoopsovereenkomst). Dit had tot gevolg dat de CE-markering in die gevallen niet verplicht was.

Sinds enige tijd wordt deze mening bij de campagnes van markttoezicht niet meer aangehouden en is de CE-­markering ook bij aannemingsovereenkomsten verplicht.

Wat is een geharmoniseerde productnorm?

In een geharmoniseerde productnorm worden de eigenschappen vermeld die in de verschillende Europese landen onder de regelgeving vallen. Daarnaast vermelden deze normen de methoden waarmee de fabrikanten deze eigenschappen kunnen bepalen. Dergelijke normen worden op specifieke vraag van de Europese Commissie opgesteld. Alle geharmoniseerde normen worden geciteerd, dat wil zeggen dat ze opgelijst worden in het Europees Publicatieblad.

Wat zijn geharmoniseerde eigenschappen?

Een geharmoniseerde productnorm bevat alle eigenschappen die relevant zijn voor het product. Als deze eigenschappen in minstens één lidstaat van de Europese Unie het voorwerp uitmaken van regelgeving, dan worden ze ‘geharmoniseerde eigenschappen’ of ‘essentiële kenmerken’ genoemd. Voorbeelden hiervan zijn de thermische prestaties, de waterdichtheid of de luchtdichtheid.

In de geharmoniseerde productnorm worden ook andere eigenschappen vermeld die niet onder een regelgeving vallen, zoals de bedieningskracht, de mechanische sterkte of het inbraakvertragende vermogen. Deze worden dan ‘niet-geharmoniseerd’ genoemd.

Welke regelgeving is van toepassing in België?

Voor ramen, deuren en poorten moeten minstens de thermische prestaties (Uw- of UD-waarde) bepaald worden en moet de inhoud aan gevaarlijke stoffen gedeclareerd worden.

Als het raam of de deur voorzien is van glas, dan omvatten de thermische prestaties ook de zonnefactor (τv) en de lichtdoorlatendheid (g) van het glas. Deze eigenschappen moeten gedeclareerd worden door de leverancier van de beglazing.

Alle overige geharmoniseerde eigenschappen uit de norm, alsook de niet-geharmoniseerde eigenschappen, hoeven niet bepaald te worden voor het op de markt brengen in België.

Wat moet ik als schrijnwerker doen?

Om de CE-markering aan te brengen op een bouwproduct, moet je de volgende stappen volgen:

• het producttype bepalen volgens de norm (bv. raam, gewone buitendeur of antipaniekdeur)

• een productiecontrolesysteem invoeren in de fabriek of het atelier. Dit houdt in dat de in de norm vermelde controles en registraties uitgevoerd moeten worden

• opzoeken welke geharmoniseerde eigenschappen in de regelgeving van het bestemmingsland vermeld worden en dus verplicht zijn

• minstens de prestatieniveaus voor deze verplichte geharmoniseerde eigenschappen bepalen, waar nodig met medewerking van een derde partij (bv. proeven door een erkend laboratorium)

• eventueel kunnen ook de niet-verplichte geharmoniseerde eigenschappen bepaald worden. Als ze in documenten vermeld worden (bv. een catalogus, technische fiches of reclame), dan is dit echter wel verplicht en moet dit ook volgens de methodes van de norm en waar nodig met medewerking van een derde partij gebeuren (bv. proeven door een erkend laboratorium)

• een prestatieverklaring opstellen, waarin de prestatieniveaus van alle geharmoniseerde eigenschappen vermeld worden

• een CE-markering bij het product voegen, met vermelding van de prestatieniveaus van alle geharmoniseerde eigenschappen.

Hoe kan Buildwise mij helpen?

De Normen-Antenne ‘Schrijn- en glaswerk’ (https://www.buildwise.be/nl/normen-en-regelgeving/schrijn-en-glaswerk/) biedt meerdere hulpdocumenten aan. Hierin vind je voorbeelden van een prestatieverklaring en CE-markering of uitleg over het productiecontrolesysteem.

In het kader van de informatiecampagne ‘CE-markering van schrijnwerk’ werden er een aantal bijkomende hulpdocumenten, checklists en informatiefilms uitgewerkt, die gratis ter beschikking gesteld worden van onze leden (https://www.buildwise.be/nl/vakgebieden/schrijnwerken/ce-markering/).

Er werd ook een softwaretool ‘Uw4Wood’ ontwikkeld, waarmee de in België verplichte thermische prestaties Uw of UD berekend kunnen worden.

Tot slot kan Buildwise als erkend laboratorium optreden voor de bepaling van de meest voorkomende geharmoniseerde eigenschappen.

Hoe kan ik mij als schrijnwerker kwalitatief onderscheiden?

De Europese productnormen leggen enkel op hoe prestaties bepaald en uitgedrukt moeten worden. In de Belgische normen NBN B 25-002-1 tot en met NBN B 25-002-7 worden hiervoor aanbevelingen gegeven die het verband leggen tussen de verschillende prestaties van het schrijnwerk volgens de productnorm, het door de voorschrijver verwachte gebruik, de omgeving van het gebouw (ligging en hoogte) en de duurzaamheid van het schrijnwerk.

Ook de vrijwillige technische goedkeuring, ATG, gebruikt deze normen om, met ondersteuning van neutrale instellingen, de gebruiksgeschiktheid aan te tonen voor verschillende toepassingen.

Samenvatting van een artikel, verschenen op pp. 8-9 van het Buildwise Magazine mei-juni 2025. Enkel het originele Buildwise-artikel, opgesteld in het kader van de studie ‘CE-markering van schrijnwerk’, gesubsidieerd door de FOD ‘Economie, K.M.O., Middenstand en Energie’, geldt als referentie.