Circulair gevelmateriaal legt de lat een stuk hoger

“Jaren van research en testen hebben geleid tot het feit dat er een nieuw en écht circulair plaatmateriaal klaar is voor de markt. Het uitgangspunt was dat hout kan verstenen, zoals je wel eens ziet bij de verzamelaars van decoratieve halfedelstenen. Met dat idee en alle aspecten van circulair produceren in gedachte zijn onze onderzoekers aan de slag gegaan om te komen tot een bouwmateriaal voor geventileerde gevels dat volledig past in het nieuwe circulaire bouwen”, vertelt Alexander Hooijmaaijers van Martens keramiek.

Het resultaat is Kerloc, een koud-keramische gevelplaat met een lange levensduur die ook nog eens volledig kan gerecycleerd worden zonder waardeverlies binnen het eigen productieproces. “We beginnen de productie met houtachtige vezels uit reststromen. Dat kan hakhout zijn, maar net zo goed de stelen van planten van tomaten of aubergines die bij ons in serres gekweekt worden of zelfs stro of bermgras. De oorsprong van de vezel heeft geen invloed op de kwaliteit van het eindproduct. De vochtigheidsgraad is bv. belangrijker.

De gedroogde en gemalen vezels worden dan ingekapseld door een aantal natuurlijke mineralen. Dankzij een exotherme reactie warmen de mineralen op en verstenen ze. Van dat materiaal persen we dan platen en na het uitharden heb je een stevige, weer- en slijtvaste gevelplaat”, vertelt Hooijmaaijers.

“Die platen werken we decoratief af met een minerale coating van Keim die bij de recyclage mee in de productie genomen kan worden. Want bovenop de lange levensduur en de mogelijkheid tot hergebruik na demontage kan je dit materiaal ook nog eindeloos recycleren binnen het eigen productieproces. Van het afval van oude Kerloc-platen kunnen wij oneindig nieuwe Kerloc-platen produceren, zonderkwaliteitsverlies.” De coating, zowel glad als met structuur, bevat geen kunststoffen en is makkelijk 20 jaar kleurvast. Je kan deze platen ook onbehandeld plaatsen. Na verloop van tijd zullen ze grijswit verkleuren.

Als je een Kerloc-plaat breekt, lijkt het materiaal op de breuklijn wat op MDF, maar het is veel zwaarder en het materiaal reageert anders dan MDF op bv. vocht en impact. “Product-technisch halen wij vergelijkbare prestaties als andere gevelmaterialen op basis van hout (HPL, volkern, …), vezelcement of steenachtige materialen van dezelfde dikte, maar inzake circulariteit scoren wij beter. Leveranciers hebben al langer begrepen dat circulaire producten niet duurder mogen zijn dan klassieke willen ze kans maken om door te breken op de bouwmarkt. Kerloc sluit hier perfect op aan.” Het materiaal is niet brandbaar. Brandtesten met zowel een houten als aluminium achterconstructie tonen heel goede resultaten (klasse A). Kerloc is dus een heel brandveilige gevelbekleding. De verwachte levensduur is 50 jaar en gedurende deze levensduur is Kerloc onderhoudsarm.

 

“Het verschil met andere materialen is dat wij werken met lokale reststromen en zonder hoge energiekosten. Die reststromen kunnen zelfs ‘op maat’ verwerkt worden. Zo loopt er een test met ons materiaal voor een Nederlandse wegbeheerder. Langs Nederlandse wegen staan heel vaak populieren. Die kan je klassiek verwerken in de houtindustrie of als biomassa of je kan een deel ervan verwerken in onze platen en daar hectometerpaaltjes mee maken. Verschillende houtachtige vezels kunnen verwerkt worden.” De energievraag tijdens de productie is beperkt en wat er nodig is, is groene energie, zoals van de zonnepanelen op het dak van de fabriek in Dinteloord, in de Biobased Delta.

 

Een ander verschil met heel wat andere biobased circulaire materialen is de beschikbaarheid in grote hoeveelheden. “Er wordt in deze jonge sector al eens gewerkt met grondstoffen en reststromen die heel specifiek zijn, waardoor de output beperkt is en soms zelfs de kwaliteit al eens wisselt. Dat hebben wij niet. De vezels die wij verwerken zijn het hele jaar door nagenoeg onbeperkt aanwezig op de markt en ons eindproduct heeft een constante kwaliteit. Momenteel bedraagt onze productiecapaciteit afgerond 600.000 m2 per jaar.”

De Martens groep zet met Martens keramiek en Kerloc in de eerste plaats in op gevelbedekking. “Er zijn voor dit product allerhande toepassingen te bedenken, maar uit ons uitgebreide marktonderzoek blijkt dat de gevelbouwers in Nederland en België hard uitkijken naar een circulair en tegelijk degelijk product dat ook nog eens op grote schaal en met een constante kwaliteit geproduceerd kan worden. Inzake afmetingen zijn we afwijkend van de traditionele materialen. Het mooie hiervan is dat daardoor de architect een onderscheidend ontwerp kan maken omdat het een ander lijnenspel oplevert. Het aanbod van kleuren en decors is erg groot wat de ontwerpers weer zeer veel mogelijkheden biedt om een uniek ontwerp te kunnen maken. Het monteren gebeurt zoals met andere platen voor geventileerde gevels op latten in hout of aluminium.

 

Er kan een bevestiging in de Kerloc-plaat zitten (blind mechanisch bevestigen) of je kan ze vastvijzen. Het doorboren of op maat zagen van de Kerloc-platen vergt geen specifieke machines.

Zodra het product in de markt staat zijn er verschillende uitbreidingen mogelijk zoals het opzetten van een tweede productielijn in Dinteloord of in Oosterhout, de thuisbasis van de Martens groep. Doorontwikkelingen zijn aan de orde van de dag. Hierbij wordt nagedacht over afmetingen, structuur van de plaat, esthetische mogelijkheden, aanpassingen in restafvalstromen, andere toepassingsmogelijkheden, enz. “In Nederland leveren we bij voorkeur rechtstreeks aan de aannemer en bekijken we alles per project. Voor België zou dit ook een mogelijkheid zijn. Architecten en aannemers in België willen een nieuw product liefst toch eens kunnen
bekijken en betasten. En de beschikbaarheid is eveneens vaak doorslaggevend bij de keuze voor een gevelmateriaal. Voor de
Belgische bouwhandel zullen onze gevelplaten daarom in drie veelgevraagde standaardkleuren (antraciet en twee varianten
wit) beschikbaar zijn.”

Binnenkort wordt Kerloc voor het eerst toegepast in een modelwoning in Balen volgens het nieuwe en unieke House In A Box-concept. Later dit jaar krijgt dit vervolg met een tweetal woningen voor sociale huisvestingsmaatschappij Zonnige Kempen in Heist-op-den-Berg.