Code van goede praktijk voor veilig werken op bouwsteigers

Constructiv startte hiertoe een unieke intersectorale samenwerking tussen de werkgevers- en werknemersorganisaties van de bouwsector, de Vereniging van Stellingbouw Bedrijven België (VSBB), de koepelorganisatie van de dienstverlenende organisaties uit de elektrotechnische sector, de vereniging van preventieadviseurs en de nationale beroepsvereniging van veiligheidscoördinatoren. Deze organisaties bundelden hun krachten en stelden een Code van goede praktijk voor het veilig monteren, demonteren en gebruiken van steigers samen.

De Code van goede praktijk telt ruim 65 bladzijden en bestaat uit twee delen: een praktische invulling van de reglementering inzake steigers en, in overeenstemming met deze reglementering, technische oplossingen voor diverse steigertypes (toegang tot vaste steigers, steigers op schragen, rolsteigers, enz.). Bijkomend wordt in het document ingegaan op de verantwoordelijkheden van alle tussenkomende partijen, gaande van de opdrachtgever die reeds in de ontwerpfase van een (bouw)project de nodige maatregelen moet nemen tot de uiteindelijke gebruiker van de steiger.

Tijdens de komende weken en maanden zullen Constructiv en de partners die aan dit document hebben meegewerkt de sector sensibiliseren om het toe te passen. De publicatie van deze code past in de intensieve campagne ‘Veilig werken op hoogte’ die Constructiv samen met de betrokken partijen uit de sector voert om het aantal arbeidsongevallen ten gevolge van een val van hoogte met 15% te verminderen. Een dergelijke val is immers nog steeds de oorzaak van één op drie ernstige arbeidsongevallen in de bouw en in andere sectoren.

Bijkomend neemt Constructiv nog tal van andere initiatieven (gepersonaliseerd advies op de bouwplaatsen, financiële tegemoetkomingen bij opleidingen, het uitwerken van een persoonscertificatieschema professionele steigerbouwers en het ter beschikking stellen van bijvoorbeeld toolboxen, preventiefiches, enz.) ter bevordering van de veiligheid en gezondheid op het werk. Constructiv en zijn partners hopen met deze acties alle tussenkomende partijen ertoe aan te zetten om er mee voor te zorgen dat het aantal arbeidsongevallen door een val van hoogte drastisch wordt teruggedrongen.

De bescherming van werknemers tegen valgevaar wordt wettelijk geregeld door het koninklijk besluit van 31 augustus 2005 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte. De werkgever moet op basis van de resultaten van een risicoanalyse zelf bepalen welke arbeidsmiddelen hij zal gebruiken om zijn werknemers gepast te beschermen tegen vallen van hoogte en hoe hij die arbeidsmiddelen zal gebruiken. Ook voor het gebruik van steigers schrijft de reglementering slechts enkele algemene voorwaarden en vereisten voor zonder alles expliciet en in detail te omschrijven.

De voorliggende code heeft als voornaamste opzet om de werkgever alsook de werknemers goede praktijken, tips en voorbeelden van arbeids- en beschermingsmiddelen aan te reiken die conform de reglementaire voorwaarden en de vereisten zijn die aan het gebruik van steigers verbonden zijn. De code is tevens een ondersteuning en een leidraad om de meest geschikte manier van werken toe te passen bij het monteren, demonteren en wijzigen van de opstelling van steigers. De werkgever die zich laat leiden en inspireren door de goede praktijken en de aangereikte beschermingsmiddelen uit de code creëert ontegensprekelijk een meerwaarde voor het waarborgen van een veiligere werkplek.

Indien zich toch een calamiteit of onverwachte gebeurtenis zou voordoen, zal een rechterlijke instantie wellicht nagaan of al dan niet rekening is gehouden met deze door de sector opgestelde en erkende code van goede praktijken, maar de werkgever kan geheel los van deze code autonoom en in functie van de concrete werkomstandigheden en de specificiteit van de bouwplaats veiligheidsmaatregelen opleggen die een gelijkwaardige bescherming bieden tegen valgevaar. De risicoanalyse blijft immers het basisuitgangspunt bij het bepalen van beschermingsmaatregelen tegen valgevaar.

Deze code met goede praktijken en voorbeelden voor het gebruik, de  montage en de demontage van steigers vervangt dan ook geenszins de wetgeving. Een loutere verwijzing naar deze code of een loutere toepassing ervan zonder toetsing aan de concrete werkomstandigheden van de bouwplaats kan misschien zelfs aanleiding geven tot ‘schijnveiligheid’, met alle gevolgen van dien. Toekomstige evoluties op wetgevend vlak en/of nieuwe technische inzichten zullen een aanleiding vormen om deze code van goede praktijk aan te passen en up-to-date te houden.

De volledige tekst van de Code van goede praktijk voor het veilig monteren, demonteren en gebruiken van steigers is gratis te downloaden via www.constructiv.be.