De balans van tien jaar houtbouw in België

Het aantal houtbouwbedrijven is de voorbije tien jaar gestaag gegroeid, al gaat het nog steeds vooral om (zeer) kleine en middelgrote bedrijven. Vier op de tien van de houtbouwondernemingen zet minder dan tien gebouwen per jaar. Slechts 15% van de ondervraagde bedrijven realiseert meer dan vijftig gebouwen per jaar, maar deze firma’s vertegenwoordigen wel meer dan 60% van de Belgische houtbouwmarkt.

 

Vorig jaar werden iets meer dan 2.100 houten woningen gebouwd. Hoewel het totale aantal houten constructies niet fundamenteel is verminderd, is het aandeel van houten constructies wel gedaald van 11% in 2018 naar 8% in 2020. Dit is waarschijnlijk te wijten aan de spectaculaire stijging van het aantal bouwvergunningen die in Vlaanderen zijn ingediend om te anticiperen op de strengere regels rond de energieprestatie van gebouwen (epb).

 

Houtskeletbouw is nog steeds het populairst, maar verliest wat terrein door de opkomst van clt (cross laminated timber) platen. De groei van clt is omgekeerd evenredig met die van houtstapelbouw, wat niet verwonderlijk is, aangezien clt de voordelen van massief hout biedt zonder de grote nadelen.

 

De niet-residentiële houtbouw (hallen, gebouwen met meerdere verdiepingen, scholen, enz.) is hoofdzakelijk in handen van Waalse bedrijven. De jongste twee jaar is de groei enigszins vertraagd, maar de sector blijft een interessante stimulans voor de houtbouw in het algemeen. De Belgische houtbouwsector biedt werk aan bijna 1.500 mensen.

 

"We beschikken nu over precieze cijfers voor een periode van tien jaar, waaruit we duidelijke trends kunnen afleiden. De resultaten tonen aan dat de houtsector in België een groot economisch potentieel herbergt. Hopelijk pikken ook de beleidsmakers die boodschap op”, zegt Hugues Frère, directeur van Hout Info Bois.

 

Bijna één op de tien nieuwbouwwoningen is een houten constructie. Daarmee is de houtbouw een belangrijke motor voor de ontwikkeling en de valorisatie van de Waalse en Europese bossen. Het is een essentiële economische schakel binnen de houtsector. “In tegenstelling tot wat sommigen denken, draagt bouwen met hout niet bij tot ontbossing. Voor de bouw van houten woningen in België wordt slechts 2,44% van het jaarlijks geproduceerde constructiehout gebruikt. De impact van de bouw op het bos is dus te verwaarlozen”, meent Hout Info Bois.

 

“Afgezien daarvan komt bijna 100% van het hout dat in de bouw wordt gebruikt uit Europa. In Europa neemt de voorraad hout op stam echter voortdurend toe als gevolg van de combinatie van een groeiend bosareaal (640.000 ha/jaar in de afgelopen 30 jaar) en het feit dat er slechts 73% van de aangroei wordt gekapt (73%). Met de 27% die niet wordt geoogst, zouden we elke 4,5 seconden een houten huis kunnen bouwen en dat zonder ons boskapitaal aan te spreken en dus zonder het bos in gevaar te brengen”, aldus Hout Info Bois.

 

Volgens de belangenverenigingis bouwen met hout bovendien goed voor het milieu. Gemiddeld 11% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen is afkomstig van de bouw, voor alle materialen samen en het structuurmateriaal van gebouwen kan dit tot 50% van de totale hoeveelheid opgeslagen koolstof uitmaken (30% voor de buitenkant en 20% voor de binnenkant).

 

“Hout is dan een logische keuze. Een houten gebouw kan, afhankelijk van de constructie, tussen 20 en 50 ton CO2 opslaan tijdens de volledige levensduur van het gebouw. Ook de CO2-uitstoot daalt met dezelfde hoeveelheid, wanneer hout wordt gekozen in plaats van materialen die CO2 uitstoten tijdens de productie”, stelt Hugues Frère.

 

Ten slotte moet de houtbouw verder ontwikkeld worden. In vergelijking met Frankrijk, Luxemburg of Nederland doet ons land het zeker niet slecht. Toch is het volgens Hout info Bois moeilijk te begrijpen waarom, in tijden van klimaatverandering, het gebruik van volledig hernieuwbare materialen met een lage milieu-impact zoals hout niet de norm wordt.

 

“Hout is een lokaal en hernieuwbaar materiaal, dat perfect aansluit bij de principes van de circulaire economie. Het gebruik van hout aanmoedigen in de bouw komt dus niet alleen het milieu ten goede, maar kan ook een economische springplank vormen voor één van de belangrijkste grondstoffen van België”, besluit directeur Frère.

Foto’s: Hout Info Bois / François Sougnez