Facadeclick helpt de bouwsector in transitie naar circulaire sector
In circulair bouwen wil men komen tot panden die fungeren als een tijdelijk depot van bouwmaterialen. Alle ingezette materialen moeten demontabel en herbruikbaar zijn zonder functieverandering. Eén van de vaak aangehaalde Vlaamse oplossingen daarbij is Façadeclick. Met de gevel van het OPZ in Geel is er een eerste indrukwekkende referentie voor Facadeclick inzake openbare gebouwen.
Facdeclick is een systeem van Speed Building Systems Belgium om gevels in baksteen in elkaar te klikken. Elke gevelsteen heeft grote twee gaten waardoor plastic verbindingen gestoken worden. Die plastic stukken worden aan elkaar geklikt zodat je één verbonden gevel krijgt. Het systeem heeft een eigen verankering met de binnenmuur doorheen de isolatie.
De voordelen gaan verder dan het circulaire idee. Bouwheren kiezen voor dit systeem om verschillende redenen. “Heel wat bedrijven, particulieren en openbare besturen zijn gecharmeerd door het idee van de herbruikbaarheid. Bij een klassieke, gemetselde gevel wordt het bouwmateriaal in principe slechts één keer gebruikt. Om de gevelstenen te verwijderen moet er gesloopt worden, waardoor ze bijna volledig hun functie en waarde verliezen. Dat heb je niet met Facadeclick, waarbij je met niet meer dan een schroevendraaier elke gevel opnieuw kan demonteren en de stenen en verbindingsstukken voor een andere gevel kan gebruiken”, stelt Jasper Vandenbempt van Speed Building Systems Belgium.
Korte opleiding
Een tweede belangrijk punt is het verwerken van deze stenen. “Geschoolde metselaars en bouwvakkers met metselervaring worden schaars. Met Facadeclick is dat minder een probleem. Ook laaggeschoolden of mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kunnen bijna meteen met dit systeem aan de slag. Nieuwe gebruikers leren alle details over hoe ze moeten omgaan met hoeken en openingen voor ramen en deuren in een opleiding. Maar die is korter dan voor klassiek metselen, waardoor meer mensen gemotiveerd blijven”, weet Jasper Vandenbempt. Deze opleiding kan in een opleidingsplek bij het bouwbedrijf of op de bouwplaats gegeven worden. Voor de opleidingen werken Facadeclick en Levanto (zie kader) nauw samen. Zij hebben tientallen jaren ervaring in bouwopleidingen en ze hebben een eigen aannemingsbedrijf. Laaggeschoolden of mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in het gewone circuit aan de slag krijgen staat hierbij centraal.
“De interesse in en de vraag naar Facadeclick groeit nog elke dag, zowel in België als in gans Europa”, zegt Vandenbempt. Enkele aannemers en regionale afdelingen van de VDAB hebben reeds de stap gezet naar opleidingen.
Lees verder onder het kaderstukje.
Levanto
Levanto realiseert duurzame en betaalbare tewerkstelling in Vlaanderen, in partnership met werkgevers en werknemers, en geeft advies en ondersteuning bij tewerkstelling, opleiding en werkorganisatie. Via zijn dienstenaanbod is Levanto actief in volgende sectoren: schoonmaak, logistiek, fietsbeheer en bouw. In elk van die sectoren heeft Levanto een eigen onderneming die marktconform werkt. Het bouwbedrijf van Levanto heeft een vaste ploegbaas. Het doel is om de arbeiders/medewerkers via opleiding, begeleiding en werkervaring te laten doorstromen naar de reguliere arbeidsmarkt.
Werfwachters
Eén van de succesverhalen van Levanto bouw zijn de werfwachters. Op de bouwplaats zorgen die ervoor dat er correct gerecycleerd wordt (materiaalresten, verpakkingen, sloopmaterialen, …) en dat de bouwwerf veilig is. Taken waarvoor een ‘gewone’ bouwvakker vaak te duur is. Dergelijke werfwachters groeien vanuit deze ervaring vaak door naar andere, reguliere functies bij aannemers.
Meteen mee
“Mensen die al jaren met mortel en truweel werken zijn in het begin altijd wat terughoudend, maar eens ze dit gezien en één keer gedaan hebben, zijn ze meteen mee. Voor lange gevelpartijen met weinig onderbrekingen is met Façadeclick de logistiek de grootste uitdaging. Hoe krijg je de stenen en de plastic verbindingsstukken op tijd bij de plaatsers. Het plaatsen op zich gaat razendsnel. Daarom hebben we draagtassen laten ontwikkelen voor de plastic kliksystemen, zodat de arbeiders zich niet moeten bukken voor elke verbinding die ze plaatsen”, meldt Mathieu Marc van Levanto.
Er zijn behalve de circulariteit en het oplossen van personeelsproblemen nog bijkomende voordelen van Facadeclick. Omdat er geen mortel gebruikt wordt, kunnen er ook geen storende uitbloeiingen zijn. Er kan ook volledig weersonafhankelijk gebouwd worden, in principe zelfs bij vriestemperaturen. Er is per werkdag minder voorbereiding nodig om de medewerkers te laten starten. Ze moeten/mogen niet stoppen als de mortel op is en op het einde van de werkdag moet geen materiaal (truweel, mortelkuip, …) gereinigd worden. “Door de snelle verwerking van de stenen en de andere, kleinere tijdwinsten is werken met Facadeclick goedkoper dan klassiek metselwerk”, berekende Vandenbempt.
“En stel dat een hoek of een gevel van een pand met deze stenen wordt beschadigd door een vrachtwagen, door een hardnekkige graffiti of bij stormweer, dan moet je niet de volledige gevel afbreken en opnieuw optrekken, maar enkel het stuk dat beschadigd is. Zelfs één steen die beschadigd is, kan vervangen worden”, weet Vandenbempt.
Vervangingen
“Beschadigingen aan de gevel komen overigens net iets minder voor dan bij andere technieken. Bij metselen met mortel creëer je een star, rigid geheel van zwakke punten, terwijl je met Facadeclick een klein beetje flexibiliteit overhoudt na de montage. Een lichte aardbeving zoals die bv. in het noorden van Nederland voorkomen door de gaswinning, dat zou een gevel met Facadeclick moeten doorstaan zonder scheuren of barsten. En als die er bij een zwaardere aardbeving wel zouden zijn, kan je de gevel heropbouwen met dezelfde materialen.”
Droogbouw en klikgevels zijn reeds eerder geprobeerd, maar kwamen toen niet van de grond. De ClickBrick van het Nederlandse Daas Baksteen (indertijd verdeeld door De Saegher uit Antwerpen) werd in Vlaanderen jaren geleden zelfs getest voor openbare projecten, maar sloeg niet aan. Waarom zou het deze keer wel lukken? “Een gevel met Facadeclick ziet er net hetzelfde uit als een gelijmde gevel. Bij andere oplossingen zoals de ClickBrick zie je dat de stenen anders geproduceerd zijn, waardoor ze er esthetisch anders uitzien en minder in de smaak vallen. Het uitzicht met Facadeclick is één van de meest voorkomende gevelgezichten in de Belgische bouwmarkt. Het is een traditionele look met een innovatief verankeringssysteem. Er worden geen compromissen gemaakt.”
“Wij weten dat de Belgische bouwsector heel conservatief is. Elke nieuwe ontwikkeling wordt onder het vergrootglas gelegd op zoek naar redenen om alles bij het oude te kunnen laten. Nieuwe technologieën worden vaak afgerekend op gebreken waar de klassieke technologieën ook geen antwoord op hebben. Daarom zijn wij zelf eerst op zoek gegaan naar de worst case scenario’s en de antwoorden daarop. Dat heeft heel wat tijd gevergd, maar nu kunnen we voor zowat elke situatie een oplossing bieden”, belooft Jasper Vandenbempt.
Prijs
“Er is heel wat nodig om aannemers over de streep te trekken. De prijs is misschien nog het belangrijkste argument. Wij berekenden dat een vierkante meter gevel voor uitvoering en materiaal (zonder isolatie) 10 tot 15 € goedkoper kan door Facadeclick te gebruiken”, becijferde Patrick Vandenbempt van Speed Building System Belgium.
Momenteel is er een aanbod van handvormbakstenen uit klei in waalformaat en een lange, strakke geperste steen (64 cm) om ook op de nieuwste trend inzake strakke gebouwen in te spelen. Met deze lange stenen kan de aannemer nog meer winst maken. De Facadeclick-stenen worden gebakken bij Nelissen. Andere partners in dit systeem zijn Thermokomfort uit Nederland (isolatie), Connecton (spouwankers), Bia Beton (geperste materialen) en Didak uit Grobbendonk (verbindingsstukken).