Levende gevel begroet voorbijgangers met geluiden

De voorbije jaren heeft DMOA gewerkt aan een nieuwe thuishaven in Leuven. Om zijn nieuwe gebouw op een spannende manier in de buurt te integreren, ging het op zoek naar een concept voor een ‘levende’ gevel. Die moest in staat zijn om voorbijgangers te boeien en hen meer met elkaar in contact te brengen. Die pittige uitdaging werd het onderwerp van de masterproef van KU Leuven-student Maarten Houben, onder begeleiding van professor Andrew Vande Moere van de onderzoeksgroep Research[x]Design.

“De bedoeling was om de gevel zelf geluid te laten maken, alsof de architecturale materialen kunnen spreken. Na verschillende experimenten kozen we ervoor om de instrumenten in de kaders van de ramen te verwerken. Onder de dorpel van elk raam werd een kastanjehouten blokje bevestigd, samen met een elektronisch gestuurd hamertje. Als de camera, die eveneens verborgen zit in de gevel, een voorbijganger opmerkt, worden de houtblokjes van 17 ramen ritmisch aangeslagen. Je kan het effect vergelijken met een grote xylofoon. Als iemand voorbij het gebouw wandelt, ontstaat een geluidslandschap van houtklanken met verschillende tonen en ritmes”, legt Maarten Houben uit.

Bewegingen

De interactieve gevel, die de naam Muurmelaar kreeg, produceert niet alleen geluiden, maar past die ook aan aan de bewegingen, richtingen en snelheden van de voorbijgangers. “Iemand die haastig voorbij het gebouw wandelt, zal een ander ritme veroorzaken dan een slenterende persoon. Ook groepjes voorbijgangers of mensen die elkaar kruisen, kunnen worden herkend en hun toevallige ontmoeting wordt vervolgens akoestisch opgevrolijkt met een speciaal effect. Op die manier wordt het bewandelen van een banaal pad onverwacht een spannende ervaring”, verklaart professor Vande Moere.

“De introductie van de levende gevel is in de buurt niet onopgemerkt voorbij gegaan. We hebben in de eerste weken al verschillende positieve reacties gekregen. We zien dat mensen hun route aanpassen om langs het gebouw te wandelen; joggers houden hier halt; groepen kinderen lopen het pad op en af. Er is al zelfs een vrouw ons bureau binnengestapt om te vertellen dat ze er ‘zo gelukkig van werd’. Dat is wat we voor ogen hadden: een frivool element dat een kenteken en een ontmoetingsplaats voor de buurt kan worden”, aldus Benjamin Denef van DMOA Architecten.

Reacties

Onderzoekers van de KU Leuven gaan overigens ook opvolgen wat de levende gevel zoal teweegbrengt. “We willen meten hoe mensen reageren op de verschillende dynamische reacties van de gevel, en hoe deze dialoog tussen mens en gebouw een betekenis kan krijgen die het functionele overstijgt. In architectuur worden moderne technologieën vaak gebruikt voor functionele domoticatoepassingen zoals het automatisch aanpassen van de ventilatie, de verwarming of de verlichting. Maar door de architectuur zelf op een meer subtiele en interactieve manier in te zetten willen we nagaan hoe die de ervaring van mensen kan beïnvloeden. Zo is er in de context van kantoren of ziekenhuizen nog veel potentieel om de ruimtelijkheid dynamisch te veranderen aan de steeds wisselende menselijke activiteiten die er plaatshebben”, besluit professor Andrew Vande Moere.