JCB 457 nestelt zich tussen gevestigde orde

Agricon is gevestigd in Ham, in Belgisch Limburg. De onderneming heeft recent geïnvesteerd in liefst vijf JCB-shovels: drie stuks 457 HT, één 427 HT en een kleine 403. Agricon handelt van oorsprong in boomschors. Het bedrijf heeft zich ontwikkeld tot een toonaangevende verdeler van een groot aanbod aan natuurlijke producten. De focus ligt nog altijd op boomschors, premix-substraten en bodembedekkers. De productie en verkoop van biobrandstoffen zoals houtpellets, briketten en brandhout hebben er echter voor gezorgd dat Agricon is uitgegroeid tot één van de belangrijkste spelers op de Europese markt. De onderneming levert oplossingen op maat: producten in bulk, verpakt als Agricon-huislijn of onder private label.

Gevestigd in Kwaadmechelen, pal aan het Albertkanaal is de locatie gunstig gelegen. De grondstoffen worden met schepen aangevoerd en na productie profiteert Agricon dankzij de nabijheid van de E313 en E314 van een optimale aansluiting op het Europese wegennet voor de distributie. In het productieproces spelen de JCB-wielladers een prominente rol. Jaarlijks wordt 550.000 m³ boomschors, 40.000 ton houtpellets en 100.000 m³ potgrond verwerkt. De kleine 403 is het kleinste model uit JCB’s wielladerlijn en wordt bij Agricon ingezet voor allerlei hand- en spandiensten. De compacte lader heeft een bedrijfsgewicht van ongeveer 2.115 kg en een bakinhoud van 0,3 m³. JCB kiest voor dit model voor een driecilinder Kohler KDW 1603 CHD-dieselmotor met een vermogen van 28 kW/37,5 pk. Bij de productie van boomschors en potgrond wordt de 427 HT-wiellader ingezet samen met de drie 457’s. De wielladers werden begin dit jaar geleverd ter vervanging van shovels van een ander merk. Voor tot aanschaf is overgegaan, zijn zorgvuldig enkele andere merken getest. Juist tijdens zo’n demo valt goed te testen hoe machines in de praktijk presteren en wat de productie is met bijbehorend verbruik.

Zorgvuldige selectie

Machinisten die er dagelijks mee werken en uur na uur productie moeten maken, kunnen zo aangeven of een machine voldoende comfort en ergonomie biedt. Niet onbelangrijk zijn tevens het verbruik en de bedrijfskosten. Na zorgvuldige selectie kwam JCB als beste naar voren. Het goede comfort in de cabine, het lage brandstofverbruik en de goede stabiliteit van de machine gaven de doorslag. Juist dit laatste is heel belangrijk bij de werkzaamheden van Agricon, omdat gewerkt wordt met hoogkiepbakken en de wiellader daarom voldoende stabiel moet zijn. Het feit dat de demonstratie met de machine zorgvuldig was voorbereid en met goede ondersteuning van de leverancier speelde ook mee bij de beslissing tot aanschaf. Er is daarbij specifiek gekeken naar de situatie van de klant, zodat men echt goed in praktijk kon testen. Sommige andere invoerders stelden een ‘standaard’ demomachine beschikbaar.

De hoogkiepbakken die aan de 457 HT gemonteerd zijn, zijn van het merk Vibco en hebben een inhoud van 7 m³. Agricon heeft dan ook bewust gekozen voor de HT-versie (High Torque). Dit brede laadframe heeft vier cilinders, die onder elke gewenste hoek en bij iedere hoogte dezelfde opbreekkracht leveren. Dit zorgt ervoor dat de wiellader en het hefframe voldoende stabiliteit bieden en controle over de bak in alle omstandigheden is gegarandeerd.

Een HT-laadarm biedt daarnaast grote voordelen wanneer bv. veel gewerkt wordt met palletvorken, door het parallel heffen van last of bak. Tevens biedt deze kinematiek beter zicht op het werk, aangezien de armen wijd uit elkaar staan. Voor werkzaamheden waarbij vooral op maaiveld een hoog koppel en nog hogere opbreekkrachten nodig zijn, is er de beschikking over een ZX-frame met Z-bar. De 457 HT heeft in de uitvoering zoals bij Agricon een bedrijfsgewicht van pakweg 21 ton. De 427 HT weegt ongeveer 14 ton. Jaarlijks maken de wielladers grofweg 3.000 tot 3.200 uur. Afhankelijk van het seizoen wordt ook in verschillende ploegen gewerkt. In het hoogseizoen zelfs met 24-uurs inzet. De shovels helpen bij het breken en zeven van boomschors en het beladen van zes productielijnen. Voorts worden ze ingezet bij de productie van potgrond. De productiecapaciteit van de 457 HT bedraagt 1.000 tot 1.500 m³ per uur. De JCB wielladers worden dus heel intensief gebruikt en onder zware omstandigheden. Ze doen daarbij absoluut niet onder voor hun voorgangers. De machines onderscheiden zich zelfs doordat het motorische vermogen beter wordt overgebracht op de aandrijflijn en daardoor een ongekend hoge indringingskracht hebben zonder dat de wielen slippen.

Waarin de JCB’s zich voorts onderscheiden, is dat deze een Stage IV-motor hebben zonder dat gebruik moet worden gemaakt van dure roetfilters en de productie niet stil komt te liggen vanwege regenereren. Ook zeer goed merkbaar is het ongekend lage brandstofverbruik. Gemiddeld verbruiken de drie 457 HT’s rond 12 liter per uur en dat betekent volgens Agricon een forse besparing tegenover de – weliswaar minder moderne – vorige wielladers, waarbij het verbruik op 16 tot 17 liter per uur lag. Onderhoud wordt verzorgd door JCB via een onderhoudscontract. Dit geeft de garantie dat de machines in topconditie blijven en voorkomt stilstanden en zo belangrijk productieverlies. De machines worden normaal na zo’n 12.000 draaiuren vervangen.

Super Highlift

Het tweede bedrijf wat we bezochten, is Gielen Recyclage in Genk. Hier wordt een JCB 457 HT met Super Highlift in de Wastemaster-uitvoering ingezet. Deze versie werd ontwikkeld voor de afvalverwerkingsindustrie. De firma zet de machine in bij de houtverwerking op de recyclinglocatie aan de Slingerweg.

Gielen vindt dat er vandaag de dag meer aandacht uit moet gaan naar recycling en afval een tweede leven moet krijgen. Daartoe beschikt men in Genk over twee recyclinglocaties en is in de voorbije jaren flink geïnvesteerd in sorteerinstallaties. Er worden verschillende afvalstromen ingenomen, gesorteerd en verwerkt. Voor het inzamelen heeft Gielen een uitgebreid wagenpark en beschikt over een grote variëteit aan containers. Op de locatie waar de JCB 457 HT Super Highlift draait, wordt houtafval verwerkt tot een nieuwe en herbruikbare grondstof. De JCB wordt voor verschillende werkzaamheden ingezet en is ook hier uitgerust met een hoogkiepbak, in dit geval een van 8 m³ van Matt Nielen. De wiellader schuift het hout naar de overslagmachine, die op zijn beurt de breker belaadt. Deze is uitgerust met de meest technologische componenten. Alle metalen worden uit het gemalen hout gehaald en vervolgens gaat het materiaal door verschillende zeven en via lopende banden naar verschillende opslagboxen.

Wat direct opvalt en een compliment verdient, is de netheid van het materieel, het wagenpark en het bedrijfsterrein. Afvalverwerking is nu eenmaal geen schone industrie en dus is het niet altijd gemakkelijk om alles proper te houden. Er moet immers ook productie gemaakt worden. Bij Gielen is alles super netjes verzorgd en daarmee maakt de onderneming onmiddellijk een goede indruk. Voor het beladen van hoge trailers met de verschillende eindproducten wordt eveneens de JCB-wiellader gebruikt. Daarom is gekozen voor het Super Highlift-frame in combinatie met een hoogkiepbak. Het laden van Walking Floor-trailers vraagt een laadschop met uitzonderlijke laadhoogte. Vandaar dat behalve een langer hefframe een MN-hoogkiepbak is gemonteerd. Voor voldoende stabiliteit is nog gekozen voor een HT-uitvoering (High Torque). In de Super Highlift-versie komt de maximale laadhoogte op 5.273 mm, tegenover 4.307 mm voor de gewone 457 HT. Zonder hoogkiepbak en met vaste bak bedraagt de kieplast rond 10.800 kg voor de SHL. Dat is dan recht vooruit. Bij de HT-uitvoering ligt deze op 15.900 kg. Geknikt komen de kieplasten uit op respectievelijk 9.000 en 13.300 kg. De 457-wielladers hebben een wielbasis van 3.300 mm. Gielen heeft gekozen voor massieve banden, omdat bij verwerking van afvalhout een groot risico bestaat op lekke banden. Reparatie of vervanging van een kapotte band is een behoorlijke kostenpost en zorgt voor stilstand van de productie. De gaten in de massieve banden zijn speciaal ontworpen voor dit gebruik en zorgen voor enige vering. Hieraan draagt de zeer ergonomische Command Plus-cabine ook zijn steentje bij. Deze biedt de machinist veel comfort, uitstekend zicht en is bijzonder stil. Bedieningsinstrumenten zijn overzichtelijk geplaatst en laten zich intuïtief bedienen. Er is keuze uit bediening van de bak en het laadframe middels meerdere hendels (pianobediening) of joystick. Zowel Agricon als Gielen Recyclage kozen voor joystickbediening.

Uitzonderlijk krachtig

JCB’s 457 beschikt over een zescilinder MTU 6RI000-dieselmotor met een vermogen van 193 kW/258 pk bij 1.600 t/min. Het maximale koppel ligt op 1.150 Nm. De 7,7-liter krachtbron toont zich uitzonderlijk krachtig, want al bij een laag toerental is veel vermogen en een hoog koppel beschikbaar. Dit resulteert eveneens in een gunstig brandstofverbruik en laag geluidsniveau. Standaard heeft de 21-tons wiellader een automatische versnellingsbak met vier verzetten. Optioneel is een automaat met vijf versnellingen leverbaar, waarbij de overbrengingsverhoudingen dichter bij elkaar liggen. Dit zorgt voor een nog meer geleidelijke bediening en betere prestaties bij het rijden op de weg, versnellen of nemen van hellingen. De bak beschikt tevens over een koppelomvormervergrendeling om vermogensverlies te voorkomen. Dit leidt tot snellere cyclustijden en meer efficiëntie. De hydraulisch aangedreven koelvin past automatisch aan de omgevingstemperatuur aan. Dit optimaliseert de koeling onder zware omstandigheden, draagt bij aan een lager brandstofverbruik en zorgt voor een langere levensduur.

De grootste JCB-laadschop is modern vormgegeven en een plaatje om te zien. Bij het design is tevens rekening gehouden met optimale veiligheid voor machinist. Zo is de machine goed toegankelijk door middel van traptreden en secuur geplaatste handgrepen. De wiellader is voorzien van verschillende spiegels voor optimaal zicht op en rond de machine. De standaard achteruitkijkcamera biedt een onbelemmerd zicht naar achteren. Optioneel is led-verlichting verkrijgbaar voor extra zicht. Zeker nu het langer donker is, draagt dit bij aan extra veiligheid en zou dus eigenlijk standaard moeten zijn op machines. De 457 doet het zeer goed en presteert uitzonderlijk goed. Zelfs in de meest zware toepassingen heeft JCB zich inmiddels bewezen dankzij de hoge productie, stabiliteit en betrouwbaarheid. Daarbij wordt geen dure dpf-filter gemonteerd en alleen gebruik gemaakt van AdBlue. Dat betekent automatisch dat de motorkap minder hoog moet zijn dan bij andere fabrikanten en zorgt zo voor een beter zicht naar achteren. Het feit dat niet moete worden gegenereerd levert niet alleen een aanzienlijke brandstofbesparing op, maar vergroot ook de veiligheid. Op brandgevaarlijke locaties behoren gevaarlijk hoge temperaturen tijdens het regenereren immers tot het verleden. Het gemiddelde verbruik is 11 tot 12 l per uur. Dat is afhankelijk van diverse factoren en uiteraard van de machinist zelf. Het is dan ook zeker niet voor niets dat steeds meer bedrijven kiezen voor JCB-wielladers.