De vele gezichten van straatmeubilair

Voor steden en gemeentes vormt circulair straatmeubilair een essentieel onderdeel in de ontwikkeling van een duurzame toekomstvisie. Meubilair dat vervaardigd is uit primaire grondstoffen draagt immers bij aan de klimaatopwarming en de uitputting van de rijkdom van onze aarde. Dit maakt dat duurzaamheid en circulariteit een doorslaggevend criterium zijn bij de keuze van het straatmeubilair. Fabrikanten spelen hierop in door te opteren voor gerecycleerde/recycleerbare en milieuvriendelijke materialen en ontwerpen. Voorts worden (lokale) reststromen, bijvoorbeeld snoeiafval of afgedankt straatmeubilair, aangewend om nieuwe producten mee te vervaardigen. Daarnaast is het belangrijk dat straatmeubilair een lange levensduur heeft en weinig onderhoud vraagt. Of het nu om een fietsrek, een zitbank of een plantbak gaat, allemaal moeten ze solide en robuust zijn. Dit vraagt dikwijls een hogere investeringskost, maar die wordt uiteindelijk makkelijk teruggewonnen omdat het product in kwestie minder snel aan vervanging toe is.

Natuurlijke materialen zijn in, beton is een blijver

Straatmeubilair is ideaal om een openbare ruimte op te smukken en extra cachet te geven. Wat beweegt er op het vlak van materialen en vormgeving? In de eerste plaats merken we dat natuurlijke materialen, zoals bamboe en onbehandeld hout, in zijn. Dit hoeft niet te verwonderen aangezien ze ervoor zorgen dat het straatmeubilair als het ware opgaat in de natuurlijke omgeving. Om een warme touch te creëren, wordt dan weer vaak gekozen voor producten met een houten afwerking. Straatmeubels die hout met metaal combineren, zijn momenteel eveneens populair. Dit is niet enkel omwille van de hedendaagse look, maar ook omwille van de stevigheid. Zoals reeds aangegeven zijn ook gerecycleerde en herbruikbare materialen in. En beton is een blijver. Opvallend is wel dat de gebruikte hoeveelheid vaak wordt beperkt om de CO2-voetafdruk te reduceren. Dit resulteert in meer holle elementen, die minder beton bevatten en vezelversterkt zijn. Verder noteren we dat de retro- en de roestlook, laatstgenoemde vaak bij bloem- en plantenbakken, momenteel trendy zijn. 

Functioneler dan ooit

Straatmeubilair dient niet enkel om de openbare ruimte te verfraaien, vaak heeft het ook een specifiek nut. Alleen volstaat één bepaalde functie tegenwoordig niet meer: de toekomst is aan de multifunctionaliteit. Dit bevordert verder de duurzaamheid en dat is voor de openbare besturen uiteraard mooi meegenomen. Diverse leveranciers en producenten pakken uit met straatmeubilair dat meerdere functies combineert. Denk hierbij aan een fietsrek dat ook als zitbank dient, zitmeubilair als bloembak of zitranden die ook als groenomranding fungeren. Verder zien we bijvoorbeeld de integratie van zonnepanelen in zitbanken en picknicktafels om de batterij van een smartphone, tablet of fiets op te laden. Dergelijke innovaties zorgen er trouwens voor dat openbare ruimtes uitgroeien tot buitenwerkplekken. We zien ook innovatieve oplossingen die de mobiliteit van ouderen bevorderen. Denk maar aan straatmeubilair dat toelaat om rollators eenvoudig aan een zitbank te parkeren of picknicktafels die probleemloos toegankelijk zijn voor rolstoelgebruikers. 

Straatmeubilair wordt intelligent

Fabrikanten integreren steeds meer intelligente technologie en digitale toepassingen in straatmeubilair. Een voorbeeld is de opkomst van de zogenaamde ‘slimme’ afvalbakken. Die sturen een signaal uit wanneer ze vol zijn, wat de efficiëntie van de stads- en gemeentediensten verhoogt. Maar we zien ook afvalbakken die men enkel kan openen via een QR-code. Hierdoor zijn ze alleen toegankelijk voor omwonenden, die eventueel een extra bijdrage betalen voor het gebruik. Verlichting speelt eveneens een belangrijke rol in innovatieve systemen. Via de integratie van bewegingssensoren gaat de verlichting pas branden wanneer er effectief iemand in de buurt is. Dit bevordert de energiezuinigheid, zonder aan veiligheid in te boeten.

Flexibel en op maat aan te passen

Het aanbod straatmeubilair is tegenwoordig breed inzetbaar, maar dat neemt niet weg dat ook maatwerk in is. Dit maakt dat modulaire producten duidelijk aan populariteit winnen. Verder stellen we vast dat flexibel straatmeubilair een opmars kent. Hierdoor kan de openbare ruimte efficiënter worden benut en afgestemd op de noden van de diverse gebruikers en evenementen. Opvouwbare tafels en verplaatsbare zitbanken zijn hier een mooi voorbeeld van.    

Ontmoeten, ontspannen én sporten

De openbare ruimte evolueert meer en meer naar een ontmoetings- en ontspanningsplaats voor jong en oud. Hierdoor worden stadsparken, pleinen, speelvelden en dergelijke alsmaar vaker gebruikt om te sporten in openlucht. De leveranciers en fabrikanten van straatmeubilair spelen hierop in met meubilair dat sporten en bewegen in openbare ruimtes aanmoedigt.