Stikstofproblematiek trekt een streep door plannen voor een nieuwe ringweg in Anzegem
De Raad van State vernietigde op 13 februari 2024 (1) voor de eerste keer een Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP) omwille van de gekende stikstofproblematiek. Het ging om het plan (2) dat een omleidingsweg introduceerde ter vrijwaring van de dorpskern van de gemeente Anzegem. Volgens de Raad heeft de Provincie onvoldoende onderzocht welke stikstofimpact het verkeer op de natuur zou hebben.
1. Op 23 november 2021 keurde de provincieraad van de Provincie West-Vlaanderen het Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP) “Omleidingsweg Anzegem” goed. Met dit PRUP zou de realisatie van een nieuwe ringweg in de gemeente Anzegem mogelijk worden gemaakt. Deze weg is bedoeld om de drukte van de gewestweg N382, die momenteel dwars door het centrum van de gemeente loopt, te verminderen. Hoewel de weg aldus een nobel doel dient, ging de Raad van State toch over tot vernietiging van het PRUP. Het gebrekkig onderzoek van de mogelijke stikstofimpact van het project op een nabijgelegen natuurgebied bleek de doodsteek te vormen.
2. De voorziene omleidingsweg ligt namelijk op nog geen 600 meter van het habitatrichtlijngebied ‘Bossen van de Vlaamse Ardennen en andere Zuid-Vlaamse bossen’, een zogenaamde Speciale Beschermingszone (SBZ). Het decreet natuurbehoud (3) vereist dat een passende beoordeling wordt opgemaakt wanneer een plan, zoals een PRUP, een betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van een Speciale Beschermingszone kan veroorzaken. De Provincie beweerde echter dat er geen kans bestaat dat de nieuw aan te leggen weg significante gevolgen kan hebben voor de natuur in de speciale beschermingszone, waardoor er geen passende beoordeling werd opgemaakt.
De Raad heeft de Provincie teruggefloten en stelt dat de Provincie geen in concreto-onderzoek heeft gevoerd naar de mogelijke stikstofimpact van de nieuwe weg op het nabijgelegen natuurgebied. Volgens de Raad klemt deze handelswijze des te meer nu de kritische depositiewaarde (4) voor de SBZ ‘Bossen Vlaamse Ardennen en Zuid-Vlaamse bossen’ reeds bereikt is.
3. Dit arrest maakt enerzijds duidelijk dat overheden verplicht zijn om ook bij de aanleg van nieuwe wegen of infrastructuurprojecten de stikstofimpact grondig te onderzoeken en geeft anderzijds andermaal aan dat de stikstofproblematiek nefaste gevolgen kan hebben voor meer dan alleen de landbouwsector.Bij infrastructuurprojecten- en bij uitbreiding andere grote projecten- zal dus ook deze problematiek niet (meer) doodgezwegen kunnen worden. Het lijstje van mogelijke hinderpalen, minstens omgevingsrechtelijke uitdagingen bij bouwprojecten (Pfas, stikstof, waterhuishouding, …) wordt alzo steeds langer.
Prof. dr. mr. Steven Van Garsse, UHasselt/UAntwerpen, mr. Babette Moors, Equator Advocaten (team real estate/infra & public).
- RvS 13 februari 2024, nr. 258.806.
- Het besluit van de provincieraad van de provincie West-Vlaanderen van 23 november 2021 houdende de definitieve vaststelling van het provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan ‘Omleidingsweg Anzegem’.
- Decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu, BS 10 januari 1998.
- Dit is de grens waarboven het risico bestaat dat de kwaliteit van een habitat significant wordt aangetast door de invloed van stikstofdepositie.