VCB over BRV: minder helikoptervisie, meer participatie
Een visie richting 2050 die het wonen, het werken en de ontwikkeling van de Vlamingen en Vlaanderen in de plooi legt: daarover handelt vandaag het debat over het witboek Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (BRV).
Dat de invulling van de schaarse ruimte in Vlaanderen veel stof doet opwaaien, zoals ook met de onlangs geschrapte boskaart, verbaast de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) niet. Er staat immers heel wat op het spel voor de Vlamingen, maar het blijft koffiedik kijken omtrent o.a. hun eigendomsrechten en de invulling van de noden van het stijgende aantal gezinnen. Daarom vindt de VCB het hoog tijd om essentiële stakeholders, zoals de eigenaars van de geviseerde percelen, te betrekken bij het vastleggen van de krijtlijnen van het BRV en zijn plan van aanpak. Een draagvlak en transparantie zijn immers noodzakelijk.
De VCB wijst erop dat sinds de publicatie van het BRV eind vorig jaar de prognose van het ruimtebeslag tegen 2050 in de prullenmand is beland, samen met het doemscenario van een volgebouwd Vlaanderen. Bovendien heerst intussen grote onduidelijkheid over de voorraad aan percelen voor wonen en bedrijventerreinen. Ze vreest dat de Vlaamse regering minder ruimte wil voorbehouden voor beide zonder enig perspectief of valabel alternatief aan te bieden. Leven en werken in de stedelijke kernen wordt intensief gepromoot, maar zonder te vermelden dat de grootschalige verdichtingsoperatie die zich hierbij opdringt moeizaam van de grond komt. Stadsvernieuwingsprojecten vergen gemiddeld twaalf jaar en twintig jaar vormt allang geen uitzondering meer. De 550.000 gezinnen die er de volgende dertig jaar stelselmatig bijkomen, zullen tegen het te lage verdichtingsritme van vandaag de prijs betalen en kwaliteitsvol, betaalbaar wonen in het gedrang zien komen.
De VCB hamert daarom sinds lang op het belang van ondersteunende maatregelen op korte termijn om verdichtingsprojecten uit het slop te trekken: flexibilere bouwvoorschriften, investeren in de ontsluiting van bestaande kernen, een versnelde stadsvernieuwing met kwaliteitsvolle verdichting met oog voor maatschappelijke problemen, een betere mobiliteit, meer groen, enz. De problematiek van de boskaart heeft trouwens ook en vooral het belang aangetoond van een draagvlak onder Vlamingen om een visie om te zetten in reële maatregelen. De Vlaamse regering streeft de BRV-doelstellingen dan ook best niet na over de hoofden heen van belangrijke betrokkenen, zoals gezinnen en ondernemingen die geviseerde percelen hebben gekocht om er residentiële of industriële projecten te realiseren.
Voor de VCB is de rechtszekerheid van eigenaars primordiaal bij het BRV. Als de regering veranderingen wil doorvoeren in de bestemming van percelen zijn niet alleen transparantie en een eenduidige communicatie van overheidswege primordiaal, maar nog meer de uitwerking van billijke regelingen m.b.t. schadevergoedingen. Het instrumentendecreet moet dan ook vooraf op tafel komen om bv. eigenaars- en planschadevergoedingen en verhandelbare ontwikkelingsrechten in detail te herbekijken en uit te werken met alle betrokken partijen, niet het minst de eigenaars zelf.