Vereenvoudigde en toekomstbestendige Bouwcode voor Antwerpen
In Antwerpen keurde het college het voorontwerp van de nieuwe Bouwcode goed. Hiermee worden de lijnen uitgezet van de visie op ruimtelijke kwaliteit en de technische vereisten voor veiligheid, woonkwaliteit, mobiliteit en klimaat geconcretiseerd. Tegelijk wordt voor een vereenvoudiging van de bouwregels in de stad gezorgd.
Het Strategisch Ruimteplan (SRA) zet de krijtlijnen uit voor toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen. De Bouwcode concretiseert deze in generieke voorschriften voor heel het grondgebied (met uitzondering van het havengebied). De Ruimtelijke Uitvoeringsplannen (RUP) bepalen dan weer de bestemmingen en leggen de gebiedspecifieke voorschriften vast voor delen van het grondgebied. Met de nieuwe Bouwcode wil Antwerpen de kwaliteit van zowel gebouwen als openbare ruimte verzekeren, en dit vanuit verschillende perspectieven: omgevingskwaliteit, open ruimte, wonen, werken en parkeren. Tegelijk biedt ze een antwoord op een aantal klimaatuitdagingen.
Concreet wil de stad de omgevingskwaliteit garanderen door bestaande gebouwen te transformeren met respect voor heden en verleden, en toekomstgericht te bouwen. Dit alles moet gebeuren in harmonie met de huidige of geplande omgeving, en met een evenwichtige en aantrekkelijke mix van functies. Antwerpen legt de focus op een toekomstgerichte transformatie van haar erfgoed zodat het rijke verleden én de identiteit van de stad duidelijk 'leesbaar' blijven. Daarnaast streeft ze naar een kwalitatieve verdichting van de verbouwing door middel van een schaalsprong in de bouwhoogte. In ruil zal er sterk op ontharding en vergroening worden ingezet. Bouwheren zullen hiervoor een faire bijdrage aan een stadsgroenfonds moeten leveren. Antwerpen kan dat vervolgens aanwenden om zelf terreinen te verwerven en te ontharden, of om kwaliteitsvol groen beter te ontsluiten. Verder wordt bij een bestemmingswijzing een ontpitting- en/of onthardingseis van minstens 20% ingevoerd (geldt ook voor verharde ondergronden). Maximaal 1/3 van percelen mag verhard zijn – meer verharden kan enkel mits groen-blauwe compensatiemaatregelen. Daarnaast wordt ook ingezet op kleinschalige stroomopwekking uit zon en wind, en verwarmen van woningen en gebouwen via warmtepompen en -netten.
Wonen, werken en parkeren
Antwerpen zoekt naar een mix van betaalbaar wonen, starterswoningen en voldoende ruime wooneenheden. Daarom legt de Bouwcode een minimale woonoppervlakte op. Tevens wordt ingezet op het behoud van eengezinswoningen. Om aan de nood aan studentenkamers tegemoet te komen, wordt het mogelijk om kamers in grote eengezinswoningen aan studenten te verhuren wanneer de eigenaar er zelf ook woont. Daarnaast is er aandacht voor woningdelen en co-living. Tevens streeft Antwerpen naar sterke en compactere kernwinkelgebieden. Deze krijgen nu aangepaste voorschriften, waardoor ze wettelijk worden verankerd. Verder wil de stad in bepaalde zones de verweving van niet-hinderlijke bedrijvigheid stimuleren, zodat bedrijven zich ook in de toekomst in Antwerpen blijven vestigen. Dat Antwerpen het parkeerbeleid wil aanpakken, was al uitvoerig in het nieuws. In de Bouwcode worden eveneens maatregelen genomen. Zo wordt elke bouwheer verplicht om op eigen terrein een parkeeroplossing te creëren (voor auto’s of fietsen).
Volgende stappen
Vooraleer de nieuw Bouwcode in werking treedt, loopt er nog een procedure voor een milieueffectrapportage (MER). Nadat het voorontwerp juridisch verder is verfijnd en er een eerste versie van de plan-MER is opgemaakt, zal een externe adviesronde en een openbaar onderzoek starten (najaar van 2023). Na het verwerken van de adviezen, opmerkingen en bezwaren, komen de definitieve Bouwcode en de plan-MER ter goedkeuring op de gemeenteraad. Dat zal normaal gezien in het voorjaar van 2024 zijn.
