Bescherming gaat gepaard met wettelijke verplichtingen
In België zijn er strikte wettelijke verplichtingen voor werfbeveiliging om de veiligheid en gezondheid van werknemers en het publiek op bouwplaatsen te waarborgen. Welke zijn deze verplichtingen en hoe voldoe je daar als aannemer het beste aan? We zetten een aantal verschillende aspecten van de werfbeveiliging op een rij en bekijken onder meer de toegangscontrole, de toegangsregistratie en het gebruik van camerabeelden.
Zoals je weet, moet elke bouwplaats beveiligd worden om toegang door onbevoegden te voorkomen. De vraag is hoe je dit voor elkaar krijgt. In de praktijk merken we hoe dit uiteenvalt in een aantal onderdelen.
Allereerst is er uiteraard wat de fysieke beveiliging kan genoemd worden. Dan hebben we het letterlijk over poorten, hekken, omheiningen, tourniquets, enzovoort. Daarnaast kan er ook gewerkt worden met diverse identificatiemiddelen, waarmee kan uitgemaakt worden of wel enkel geautoriseerd personeel en bezoekers op de werf langskomen. Denk dan aan, bijvoorbeeld, toegangspassen of badges. Waar je alleszins niet omheen kunt, is dat er een systeem moét zijn om de aanwezigheid van werknemers en bezoekers op de bouwplaats bij te houden. Dit kan worden gedaan door middel van toegangsregistratie, waarbij wordt bijgehouden wie de bouwplaats betreedt en verlaat.
Camerabeelden
Wanneer we het hebben over beveiliging, dan denkt quasi iedereen meteen ook aan camerabeveiliging. Maar… met camera’s is het opletten geblazen, omdat er nogal wat wetgeving is om aan te voldoen. Zo moet het gebruik van camerabeelden op de bouwplaats in overeenstemming zijn met de privacywetgeving, dus de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in Europa. Daarnaast moet er altijd rekening mee gehouden worden dat camerabeelden enkel mogen worden gebruikt voor legitieme doeleinden, zoals beveiliging en veiligheid van de werknemers en de site. Verder is het ook een verplichting om werknemers en bezoekers op de hoogte te stellen van het feit dat er camerabewaking is en wat het doel ervan is (meer weten: surf naar www.belgium.be/nl/justitie/privacy/camerabewaking).
Je wil meer dan louter camera’s en vertrouwt op een alarmsysteem? Vergeet dan nooit dat je in België als opdrachtgever van (tijdelijke) beveiliging met een alarmsysteem wettelijk verplicht bent om een door FOD Binnenlandse Zaken vergund beveiligingsbedrijf in te schakelen. Wordt daarbij gebruikt gemaakt van camera’s, dan moet het beveiligingsbedrijf óók nog eens vergund zijn conform de camerawetgeving. Speel je ‘cavalier seul’ en besluit je op eigen vleugels te vliegen, dan kunnen de gevolgen zwaar zijn, los van het feit dat je mogelijke imagoschade lijdt. Er bestaat immers ook het risico op federale boetes, waardoor het aangeraden is om vooraf te checken wat kan en wat niet. Hiervoor raden we je aan om naar de website van de Federale Overheid te surfen (www.vigilis.be), waar je de volledige lijst van vergunde bedrijven voor alarmsystemen én voor camerasystemen terugvindt.
Algemene verplichtingen
Om af te ronden, vestigen we er nog je aandacht op dat er een aantal algemene verplichtingen zijn, die eveneens verband houden met beveiliging. Houd er altijd rekening mee dat je als werkgever verplicht bent om een veilige werkomgeving te garanderen, inclusief het nemen van maatregelen om ongevallen en gezondheidsrisico's te minimaliseren. Daarnaast moeten er risicoanalyses en preventiemaatregelen uitgevoerd en gedocumenteerd worden om mogelijke gevaren te identificeren en aan te pakken. Verder is het verplicht om werknemers te voorzien van de nodige informatie, opleiding en persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) om veilig te kunnen werken en ga je ook steeds na of er een veiligheidscoördinator verplicht is, wat – zoals je uiteraard weet – afhangt van de omvang en aard van het project.
Een goede raad: wees je ervan bewust dat wetten en voorschriften kunnen veranderen. Dit betekent dat het altijd raadzaam is om de meest recente informatie te raadplegen bij de bevoegde autoriteiten, zoals de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD WASO) in België. Het inschakelen van juridisch advies of een specialist op het gebied van welzijn op het werk is aanbevolen om ervoor te zorgen dat je aan alle wettelijke verplichtingen voldoet.
Toegangscontrole en -registratie: hoe begin je daaraan?
Toegangscontrole en -registratie op grote bouwwerven vormen een niet te miskennen probleem. Hoe wordt dit aangepakt in de praktijk? Een voorbeeld van hoe het kan, vonden we bij BauWatch en Conneqtr, die onlangs de handen in elkaar sloegen en hun oplossingen ‘BauWatch CheckIn’ en ‘Zen’ integreren tot een totaaloplossing voor RSZ-compliancy, veiligheid en toegangscontrole op de werf.
Een van dé problemen op grote werven is het in kaart brengen en controleren van alle onderaannemers. Er zijn vaak honderden onderaannemers aan de slag en een groot deel van het personeel blijkt niet geregistreerd of heeft niet de juiste documentatie op zak. Net daar speelt de tech scale-up Conneqtr op in. Conneqtr ontwikkelde vorig jaar het Zen-platform dat inzicht geeft in de hele keten van onderaannemers.
“Het is een hulpmiddel voor aannemers en opdrachtgevers om te zien wie er allemaal op een werf aan de slag is en of die personen ook met alle documenten en wettelijke verplichtingen in orde zijn. Eigenlijk zorgt Zen er op een eenvoudige manier voor dat bedrijven compliant zijn, zonder dat er papierwerk bij te pas komt. Alles gebeurt digitaal en is onderling geconnecteerd, wat voor efficiëntiewinst zorgt”, vertelt Steven Everaert, CEO van Conneqtr.
BauWatch, dat instaat voor tijdelijke beveiliging voor bouw-, energie- en infrastructuurbedrijven en bij leegstaande panden, zag hoe Zen inmiddels op 1500 werven in België wordt gebruikt en ging een partnership aan met Conneqtr om zijn ‘BauWatch CheckIn’ verder te ontwikkelen. Hierbij zorgt Conneqtr voor de software en levert BauWatch de hardware en assets aan, zoals draaihekken en sluisdeuren. De bedoeling is dat BauWatch zo niet enkel een bedrijf is dat camerasystemen op bouwwerven plaatst, maar fungeert als een echte one-stop-shop voor werfbeveiliging.
De werf als reclame voor jezelf
Een werf moet optimaal beveiligd zijn, maar terwijl je daar toch mee bezig bent, kun je net zo goed aandacht besteden aan een ander, vaak onderschat aspect van een werf: dit is gewoon een gigantisch potentieel reclamebord voor jezelf! Er zijn evenwel valkuilen wanneer je als aannemer je werven strategisch wilt gebruiken als communicatiemiddel. Een aantal voorwaarden en wettelijke beperkingen waar je beter rekening mee houdt…:
- Vergunningen: controleer of er specifieke vergunningen of toestemmingen nodig zijn van de lokale autoriteiten voordat je reclame op een bouwplaats plaatst.
- Veiligheid en gezondheid: alle reclame-uitingen mogen de veiligheid van werknemers en voorbijgangers niet in gevaar brengen. Zorg ervoor dat ze geen obstakels vormen of afleiding veroorzaken die tot ongevallen kunnen leiden.
- Bestemmingsplan: controleer of de plaatselijke bestemmingsplannen en voorschriften het plaatsen van reclame op bouwplaatsen toestaan. Sommige gebieden hebben strikte regels met betrekking tot reclameborden en -panelen.
- Cameragebruik: gebruik je camerabeelden van de bouwplaats voor reclamedoeleinden, dan moet je er voor zorgen dat je voldoet aan de privacywetgeving en moet je de rechten van werknemers en voorbijgangers respecteren.
- Milieu: reclame-uitingen mogen het milieu niet schaden, bijvoorbeeld door het gebruik van niet-duurzame materialen of het creëren van afval.
- Openbare ruimte: grenst de bouwplaats aan openbare ruimtes, zoals trottoirs of wegen, dan moet je rekening houden met eventuele regels en beperkingen voor het gebruik van die ruimte.
- Taalgebruik en inhoud: zorg ervoor dat de gebruikte taal en inhoud geschikt zijn voor het algemene publiek en geen aanstootgevende of discriminerende elementen bevatten.
- Het is belangrijk om de specifieke regels en voorschriften in de regio en gemeente van de werf te raadplegen, aangezien deze kunnen variëren. In sommige gevallen kan het inschakelen van juridisch advies of het raadplegen van lokale autoriteiten nuttig zijn om ervoor te zorgen dat je reclame op bouwplaatsen in overeenstemming is met de wet.