Nieuw decreet hervormt MER tot eenvoudiger instrument
De milieueffectenrapporten (MER) staan in Vlaanderen bekend als onduidelijke, dikke bijbels met overbodige informatie. Daarom heeft de Vlaamse regering een ontwerpdecreet klaar waarmee de MER tot een slanker en eenvoudiger instrument omgevormd wordt. “De bedoeling is de milieuimpact beter in kaart te brengen en de administratieve overlast tot een minimum te beperken”, aldus Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir.
Het is van cruciaal belang dat bij investeringsprojecten de impact op het milieu en de omgeving in kaart wordt gebracht. Op die manier kan een vergunningverlener oordelen of hij al dan niet doorgaat met een project, en zo ja, welk variant van het project de kleinste impact heeft. In de huidige werkwijze rond milieueffectenrapporten (MER) in Vlaanderen is het document steeds moeilijker leesbaar. De Vlaamse regering heeft op voorstel van Demir daarom een ontwerp van decreet goedgekeurd om de milieueffectenrapporten te hervormen.
Demir aligneert de Vlaamse regelgeving op de Europese MER-richtlijnen. Er is slechts een MER nodig in de gevallen dat dit door de MER-richtlijnen wordt gevraagd. Dit resulteert in één lijst van MER-plichtige initiatieven en één lijst van projecten die MER-screeningsplichtig zijn. Al de rest is vrijgesteld.
MER-screening
De MER-ontheffingsprocedure, waarmee een uitzondering op de verplichting wordt gevraagd, wordt geschrapt, net als het juridisch bindend karakter van de als te strikt ervaren richtlijnenboeken. De MER-screening wordt terug naar de essentie gebracht en vereenvoudigd. Er moet sneller duidelijkheid komen of een MER wel of niet opgemaakt moet worden. Van zodra uit een beperkt onderzoek al blijkt dat er aanzienlijke milieueffecten kunnen ontstaan, moet namelijk een milieueffectrapportage en een MER opgemaakt worden.
Demir voert ook het principe van tiering in. Dat houdt hergebruik in van informatie uit eerdere/ andere rapporten.
Expertisecentrum MER
De omvorming van de team MER tot een Expertisecentrum MER, waarbij kennis zo breed mogelijk wordt gedeeld, moet ervoor zorgen dat expertise niet verloren gaat en lokale besturen afdoende bijstand krijgen. Het expertisecentrum biedt een digitale screeningstool aan ter ondersteuning van initiatiefnemers van plannen en projecten. Deze digitale tool moet de bevoegde overheid helpen bij de screening naar eventuele aanzienlijke effecten.
Het erkenningssysteem voor MER-deskundigen zal ook geoptimaliseerd worden, met focus ook op controle op de kwaliteit.
Over de hervorming werd met verschillende actoren overleg gepleegd. Het ontwerpdecreet gaat nu naar de Raad van State. Demir wil het decreet begin 2024 definitief laten goedkeuren.