Uitbreiding van de rechtsmacht van de Raad voor Vergunningsbetwistingen
Op 28 augustus 2023 verscheen het decreet dat voorziet in de uitbreiding van de rechtsmacht van de Raad Voor Vergunningsbetwistingen (RvVb) in het Belgisch Staatsblad. Vanaf de inwerkingtreding van het decreet zal niet langer de Raad van State, maar wel de RvVb kennis kunnen nemen van beroepen die worden ingesteld tegen besluiten tot definitieve vaststelling van gewestelijke, provinciale en gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen. Ook beroepen tegen besluiten tot definitieve vaststelling van gewestelijke, provinciale en gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen en beroepen tegen definitieve voorkeursbesluiten en projectbesluiten inzake complexe projecten zullen binnenkort bij de RvVb kunnen worden ingesteld.
De decreetgever beoogt met dit decreet uitvoering te geven aan het regeerakkoord 2019-2024, dat stelt dat er nood is aan een optimalisering van de bestuursrechtspraak van de Raad van State en de Vlaamse Raad voor Vergunningsbetwistingen. Zo zouden investeringsprojecten sneller kunnen worden gerealiseerd. De behandeling van een annulatieberoep tegen een RUP voor de RvS kent een gemiddelde doorlooptijd van 26 maanden, met uitschieters tot 42 maanden, terwijl de behandeling van een annulatieberoep voor de RvVb (bv. tegen een vergunningsbeslissing) gemiddeld één jaar duurt.
Bijkomend beoogt de decreetgever dat investeringsprojecten op een meer eenvoudige manier kunnen worden gerealiseerd. Momenteel is de RvVb o.a. bevoegd om kennis te nemen van beroepen tegen omgevingsvergunningen. Aangezien dergelijke vergunningen vaak worden genomen op basis van een aangepast of onderliggend RUP, moest de RvVb vaak wachten op een uitspraak van de RvS over een annulatieberoep tegen het RUP, vooraleer het een arrest kon vellen inzake het annulatieberoep tegen de omgevingsvergunning. Door evenwel de beslissingsbevoegdheid inzake de beroepen tegen RUP’s naar de RvVb over te dragen, zal de procedure geoptimaliseerd kunnen worden en voor meer duidelijkheid voor de rechtszoekende zorgen.
Zich gesteund door een kritisch advies van de Raad van State, stelt menig jurist zich intussen wel de vraag of het decreet de grondwettigheidstoets zou doorstaan indien er een vernietigingsberoep tegen het decreet wordt ingesteld bij het Grondwettelijk Hof. De termijn om een dergelijk beroep in te stellen bedraagt zes maanden na de bekendmaking van het decreet. Of het decreet futureproof is; valt dus nog even af te wachten.
Prof. dr. mr. Steven Van Garsse – partner Equator Advocaten , Mr. Koen De Metsenaere – senior associate Equator Advocaten in samenwerking met mevr. Babette Moors