EnergyVille opent nieuw onderzoeksgebouw in Genk

In de context van de energietransitie en de te behalen klimaatdoelstellingen is het essentieel om de productie van zonne-energie nog efficiënter en goedkoper te maken en te koppelen met opslagtechnieken. In EnergyVille 2 zal daarom onderzoek gedaan worden naar het efficiënter, intelligenter en goedkoper maken van pv-systemen en nieuwe opslagsystemen, die ervoor zullen zorgen dat elektrische wagens of thuisbatterijen nog meer energie sneller en veiliger kunnen opslaan.

Verhuis

EnergyVille 2 is het tweede gebouw dat de onderzoekssamenwerking huisvest. Het gebouw biedt plaats aan state-of-the-art onderzoekslabo’s en kantoorruimte voor ongeveer honderd onderzoekers. De opening luidt bovendien de officiële verhuis in van een deel van het pv- en batterij-onderzoek van imec en UHasselt, voorheen gevestigd in Heverlee en Diepenbeek.

Blikvangers van dit splinternieuwe gebouw zijn de building-integrated photovoltaics (bipv) of zonnepanelen geïntegreerd in de gevel, imec’s pre-pilootlijn voor dunnefilmzonnecelproductie en een dry room in het labo waar de luchtvochtigheid op 0,6% wordt gehouden om op een veilige manier nieuwe materialen te verwerken tot batterijen.

Samen met de opening van Energyville 2 werden de onderzoeksresultaten van het EFRO/SALK-project ‘Naar een duurzame energievoorziening in steden’ toegelicht. De onderzoekssamenwerking stelde haar recentste inzichten voor in onder meer zonnetechnologie, batterijen, lokale gelijkstroomnetten, geavanceerde warmtenetten, energie-als-dienst-modellen, … en dit alles geïntegreerd in een systeemaanpak. Het zijn cruciale ingrediënten voor het energiesysteem van de toekomst.

De drie pijlers SolSThore, GeoWatt en SmarThor vormen de hoekstenen voor een toekomstbestendig energiesysteem. “In het project werd bovendien niet alleen gefocust op individuele technologieën, we zoeken ook naar een systeemaanpak waarbij zowel elektrische als thermische energiebronnen geïntegreerd worden. Door al deze bronnen te koppelen krijgen we immers een grote flexibiliteit en wordt het mogelijk om de wisselende energieproductie van hernieuwbare energiebronnen nog beter op te vangen”, aldus Ronnie Belmans, de ceo van  Campus EnergyVille.

SolSThore

Het is een vaak gehoorde opmerking dat zonnepanelen enkel energie opwekken wanneer de zon schijnt en dus niet altijd bruikbaar zijn als basisproductie. In SolSThore worden daarom nieuwe, efficiëntere zonnecellen en next generation vaste-stof batterijtechnologieën onderzocht. Als gevolg van dit project werd ook het eerste lokale DC-net gelanceerd om opgewekte energie nog optimaler te benutten en verliezen door omvormers (denk aan batterijladers van een gsm of een laptop, of de omvormer van zonnepanelen) te beperken, een uniek gegeven in België. Bovendien werd gewerkt aan een verbeterde voorspelling van de energieopbrengst van pv-systemen, cruciaal voor het beheer van het elektriciteitsnet.

GeoWatt

Naast efficiëntere zonnecellen en opslagsystemen blijven ook duurzame verwarming en koeling een sleutelkwestie in de energietransitie. GeoWatt onderzocht het potentieel van vierde-generatiewarmtenetten. Technologische oplossingen om duurzame lage-temperatuur-warmtebronnen (bv. restwarmte, zonne- en geothermie) te integreren in stadsverwarming zijn bijvoorbeeld netwerksturing of automatische foutdetectie.

Daarnaast zette EnergyVille in op het potentieel voor geothermie, waarbij warmte ontgonnen wordt uit de ondergrond. Er werd een conceptstudie uitgewerkt voor Genk waarbij onderzocht werd of de onder water gelopen mijnen van Winterslag en Waterschei gebruikt kunnen worden om plaatselijk wijken mee te verwarmen.

SmarThor

Naast deze innovatieve technologieën werd in het project ook onderzocht hoe deze energiebronnen geïntegreerd kunnen worden in een multi-energiesysteem waar het aanleveren van energie eerder een dienst wordt dan een product. Vandaag kiest de consument bv. voor een gasketel, een pelletketel of een warmtepomp voor verwarming en betaalt hij de komende jaren voor gas, pellets of elektriciteit. In een multi-energiesysteem wordt een onderscheid gemaakt tussen de gevraagde dienst en de gebruikte energiebron.

De consument wordt bv. aangesloten op een warmtenet en krijgt warmte geleverd die kan komen van een gasketel, een zonneboiler of een warmtepomp, afhankelijk van wat op dat moment het meest interessant is. Hij betaalt dan voor de gebruikte warmte en moet niets aan comfort inleveren. Om dit systeem te realiseren moeten weersvoorspellingen, slimme thermostaten, energiemeters, prijzen van de verschillende energiedragers en nog veel meer samengebracht worden in één platform.

Het techno-economische kader dat nodig is om een dergelijk multi-energiesysteem te realiseren werd onderzocht in SmarThor. EnergyVille zette een eigen ict-platform op dat het energieverbruik van de gebouwen op Thor Park monitort, optimaliseert en beheert. Simulaties tonen aan dat een multi-energiemarktmodel in staat is om de maatschappelijke kost te verlagen, voornamelijk door een betere afstemming op de productie van hernieuwbare energiebronnen.

Met de opening van een nieuw gebouw vol met geavanceerde laboratoria en de behaalde onderzoeksresultaten zet EnergyVille koers naar de energie van de toekomst, duurzaam en steeds rekening houdend met het betaalbare comfort van de eindgebruiker.

“De energieomslag die wij nastreven, heeft technologische ondersteuning en innovatie nodig. Onderzoekssamenwerkingen als EnergyVille, die de nieuwe technologie voor zonnepanelen en batterijopslag ontwikkelen én kunnen toetsen aan een real-life omgeving, zijn levensnoodzakelijk. Ik geloof rotsvast dat onderzoekers hiermee aan de energietoekomst bouwen voor Vlaanderen, maar ook voor Europa en de wereld”, besluit Vlaams minister van Energie Bart Tommelein.