Gemengde regeringscommissie moet vergunningenknoop ontwarren
Vlaanderen staat voor heel wat uitdagingen waarin de bouw- en vastgoedsector een belangrijke rol speelt. Rechtszekere, robuuste en vlotte vergunningsprocedures zijn daarbij een noodzakelijke voorwaarde. Daar blijkt in de praktijk echter weinig van. De Vlaamse regering erkent het probleem en roept een gemengde commissie van experten in het leven, die tegen september verbeterpunten moet formuleren.
De voornaamste organisaties uit de bouw- en vastgoedsector – Embuild Vlaanderen, Bouwunie, BVS, NAV, de Orde van Architecten, BVA en ORI – juichen het initiatief van de Vlaamse regering toe. “Meer nog, we slaan de handen in elkaar en presenteren de commissie en de regering een gezamenlijke nota met concrete oplossingen in alle fases van de procedure, van de onderliggende regelgeving over het vooroverleg tot de afhandeling van de beroepen”, zegt Caroline Deiteren van Embuild Vlaanderen. ”We zijn er als sector van overtuigd dat ook de inhoud van een vergunningsaanvraag onder de loep dient te worden genomen.”
Almaar complexer en tegenstrijdiger
De bouw- en vastgoedsector legt voorstel na voorstel op tafel om het kafkaiaanse karakter van de vergunningsprocedures weg te werken, maar in de praktijk wordt de toestand alleen maar complexer. Zo wil de Vlaamse overheid verdichting stimuleren maar zijn het net vergunningsaanvragen van projecten met dat doel die de laagste slaagkansen hebben, blijkt uit een studie van de KU Leuven.
Het verkrijgen van een vergunning voor een woonproject van 20 eenheden, inclusief voortraject, duurt in Vlaanderen in het beste geval gemiddeld 28,5 maanden of bijna 2,5 jaar. In het slechtste geval, als er beroep wordt aangetekend tot bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen, bedraagt de doorlooptijd gemiddeld 65,5 maand of meer dan 5 jaar. Maar evengoed zijn er projecten die 7 tot 10 jaar lang verzanden.
Knelpuntenanalyse en concrete oplossingen
Op basis van een knelpuntenanalyse en een lijst met concrete oplossingen, wil de sector nu samen met de nieuwe gemengde commissie de bouwoplossingen voor Vlaanderen uit het slop trekken.
Dit zijn volgens de bouw- en vastgoedsector de prioriteiten.
Het vooroverleg naar waarde schatten door de afspraken bindend te maken.
Een drastische vereenvoudiging van de inhoud van de vergunningsaanvraag. De toenemende hoeveelheid, detailgraad en complexiteit van gevraagde plannen en onderzoeken hebben de grenzen van de redelijkheid overschreden.
Pas het only once-principe toe om het meermaals opvragen van al dan niet verplichte gegevens tijdens de vergunningsprocedure te vermijden.
Zorg ervoor dat niet alleen tegenstanders maar ook bedrijven, verenigingen en burgers die voor een project zijn in het openbaar onderzoek aan bod kunnen komen.
Zorg dat enkel degene met een rechtstreeks en persoonlijk belang beroep kunnen aantekenen en zorg voor extra personeel om maanden van vertraging te vermijden.
Tegenstrijdige visies tussen het Vlaamse en het lokale niveau liggen aan de basis van grote vertragingen in het vergunningenproces. Dat maakt de verdichtingsopgave haast onmogelijk. Daarom is er nood aan een duidelijke visie die de niveaus overschrijdt en die de wildgroei aan lokale verordeningen stroomlijnt.
Er is nood aan ‘bouwshiftconvenanten’ waarin alle overheden en stakeholders gezamenlijke afspraken en engagementen onderschrijven.