Nieuwe installatie in Gent recupereert energie en grondstoffen uit afvalwater

Het doel van de installatie is de verwerking van de biomassa die overblijft na het zuiveren van huishoudelijk afvalwater. Die biomassa ontstaat door de aangroei van micro-organismen die het zuiverende werk doen en bevat een schat aan energie en grondstoffen. Aquafin produceert op deze basis al volledig groene energie onder de vorm van biogas. Op één locatie in Antwerpen wordt momenteel ook biomethaan voor injectie in het aardgasnetwerk geproduceerd.
 

De nieuwe installatie, die in 2026 operationeel moet zijn, zal de aangeleverde biomassa nog meer kunnen benutten. Doordat het om een monoverwerker gaat, wordt het slib niet verdund met andere stoffen, wat een maximale recuperatie van energie en grondstoffen mogelijk maakt. Het project past volledig binnen de ambitie van Aquafin om tegen 2030 geen gebruik meer te maken van fossiele brandstoffen en op termijn te evolueren naar een klimaatneutrale bedrijfsvoering. 
 

Via een Europese aanbestedingsprocedure met concurrentiegerichte dialoog ging Aquafin op zoek naar een partner voor het ontwerp, de bouw,  de financiering én het onderhoud van de monoverwerker. De dbfmo-opdracht werd recent gegund aan het consortium Besix - Indaver, dat hiervoor een Special Purpose Vehicle (SPV) opricht. 
 

“Deze ultramoderne slibverwerkingsinstallatie op basis van monoverbranding, is een voorbeeld op het vlak van circulariteit en netto-milieu-impact. We hebben wereldwijd een portefeuille opgebouwd van verschillende industriële projecten van vergelijkbare of grotere omvang die voordeel halen uit de diversiteit van de expertise die binnen de Groep Besix aanwezig is: projectfinanciering, ontwerp, engineering, milieuoverwegingen, bouw, exploitatie en onderhoud. Samen met onze partner Indaver, een topspeler die actief is in veel verschillende types van afvalverwerkingsinstallaties, zullen we een baanbrekende installatie afleveren aan onze klant Aquafin”, zegt Pierre Sironval, Deputy CEO van Besix Group.
 

“De circulaire economie heeft enkel een kans wanneer iedereen in de keten zijn rol en verantwoordelijkheden opneemt. Door materialenkringlopen hoogwaardig te sluiten, kunnen we grondstoffen telkens opnieuw gebruiken en dragen we bij aan de circulaire economie. Afval is niet langer een ongewenst eindproduct, maar wel een stroom waar wij waarde uit creëren. Ook het waterzuiveringsslib van Aquafin zullen wij in samenwerking met Besix en met alle betrokkenen maximaal valoriseren door op termijn fosfor te recupereren”, vult Paul De Bruycker, CEO van Indaver aan.

Locatie

De locatie van de nieuwe installatie ligt al langer vast. ArcelorMittal geeft Aquafin een recht van opstal op de site en neemt 100% van de stoom af die de slibverwerker zal produceren. Voor het staalbedrijf is het een bijkomende voeding voor hun interne stoomnetwerk, waardoor het gebruik van fossiele brandstoffen verder verminderd kan worden. De combinatie van een rechtstreekste afname van de volledige stoomproductie en de inzet op grondstoffenrecuperatie, maakt van deze installatie een voorbeeld in Europa.

 

“Om de ideale locatie te bepalen, waren de ecologische argumenten doorslaggevend voor ons. “We baseerden ons op een model waarin we per mogelijke locatie konden zien wat de CO2-impact van alle slibtransporten in Vlaanderen zou zijn. Het is belangrijk dat de slibtransporteurs zo weinig mogelijk kilometers rijden doorheen Vlaanderen om hun vracht op de eindbestemming te krijgen. Essentieel waren de valorisatiemogelijkheden van de geproduceerde energie op de mogelijke sites en in hun omgeving, met het oog op een optimalisatie voor Vlaanderen. De initiatieven rond ‘carbon capture’ die op stapel staan in de Gentse haven, hebben het dossier van ArcelorMittal nog versterkt”, zegt Jan Goossens, CEO van Aquafin.

 

“Wij zijn gepassioneerd door energie-efficiëntie en circulariteit en blijven continu investeren en nieuwe projecten lanceren om onze voortrekkersrol op het vlak van energie- en klimaattransitie te vervullen. Door de hogedrukstoom uit het slibverwerkingsproces van Aquafin te gebruiken in ons staalproductieproces, maken we ons energieverbruik nog groener. Zo zetten we de concrete uitvoering van onze duurzaamheidsstrategie richting een steeds meer energie-efficiënte onderneming en zelfs richting klimaatneutraliteit in 2050 extra kracht bij”, stelt Manfred Van Vlierberghe, CEO van ArcelorMittal Belgium.

In een vervolgtraject plant Aquafin de opstart van fosforrecuperatie op volle schaal, wat goed is voor ongeveer 2.000 ton pure fosfor per jaar. Door te kiezen voor monoverwerking kan fosfor efficiënter worden gerecupereerd uit biomassa. Fosfor is een essentiële bouwsteen voor het leven en een belangrijk onderdeel van ons DNA, onze celwanden en onze botten. 

 

We nemen het op via onze voeding en het is dan ook een basiscomponent in minerale meststoffen voor land- en tuinbouw. Fosfaatertsen zijn evenwel een eindige grondstof en in Europa bovendien beperkt voorradig. Via de voeding komt fosfor in het huishoudelijk afvalwater terecht waaruit Aquafin het met deze nieuwe slibverwerker duurzaam zal terugwinnen.