Asbestinventaris biedt verschillende voordelen
Recent ontstond nogal wat commotie over de aanwezigheid van asbest in schoolgebouwen en in treinstellen. Maar ook in woningen zit volgens de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) heel wat asbest.
Van de 3,7 miljoen ton asbest die nog in omloop is, schuilt volgens de OVAM zowat 910.000 ton in woningen van particulieren in meer dan 3.500 verschillende toepassingsvormen. Door de toenemende verwering nemen de gezondheidsrisico’s nog toe. De Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) is daarom voorstander van de verplichte opmaak van een asbestinventaris voor woningen.
Dat een asbestinventaris beschikbaar is bij de verkoop van een woning, is goed voor de burger. Hij is dan vooraf op de hoogte van de mogelijke gezondheidsrisico’s die hij loopt bij de aankoop van een woning. De inventaris kan bovendien deel gaan uitmaken van de woningpas. Het is de bedoeling dat deze digitale toepassing op termijn al de gegevens die over een woning bestaan zichtbaar maakt voor eigenaars en kopers. De woningpas zal in eerste instantie informatie bevatten over de energieprestaties om de woning energiezuiniger te maken. Volgens de VCB zou de woningpas ook informatie moeten bevatten om de woning gezonder te maken en dus ook over de aan- of afwezigheid van asbest. Renovatie- en saneringswerken worden ook best gecoördineerd uitgevoerd.
Momenteel worden kopers van een woning zelden over de aanwezigheid van asbest geïnformeerd. De meeste verkoopaktes bepalen dat de verkoper niet kan worden aangesproken op verborgen gebreken. Deze clausule geldt niet als de verkoper op de hoogte was van het gebrek. Maar omdat een asbestinventaris niet verplicht is, valt ‘kwade trouw’ moeilijk te bewijzen. Een asbestinventaris zou daarin duidelijkheid kunnen scheppen.
2001
Bij alle huizen en appartementsgebouwen van vóór 2001 is de kans groot dat ze asbest bevatten. België was immers koploper in de wereld op het vlak van asbestverbruik. Rond sommige verwarmingsbuizen en onder vinylvloeren bijvoorbeeld zit vaak nog losgebonden asbest dat altijd gevaarlijk is. In daken, gevels, dakgoten en pijpleidingen uit asbestcement was het asbest initieel gebonden, maar bv. dakbedekking verweert naarmate ze ouder wordt en dat proces begint al na 20 jaar. Daardoor verdwijnt het hechtgebonden karakter van het asbestcement. Asbestvezels komen los te zitten waardoor ze vrijkomen in de lucht of zich verspreiden via het regenwater naar de grond, de regenwaterput of de riolering.
Sloop- en renovatiewerken
De VCB vindt een asbestinventaris ook een goed idee voor wie sloop- en renovatiewerken laat uitvoeren, maar ook als waarschuwing voor wie de werkzaamheden zelf zou willen doen. Het instrument van de asbestinventaris is niet nieuw, maar zijn toepassingsgebied is nog beperkt. Enkel als bij de sloop of renovatie werknemers betrokken zijn, is de aannemer door de federale arbeidswetgeving al sedert 2006 verplicht om ook voor werken bij particuliere woningen een asbestinventaris op te maken. Omdat de sloop- of renovatieaannemer dankzij een asbestinventaris weet waar het asbest zit, ontstaan minder gezondheidsrisico’s voor zijn werknemers tijdens de werken. De aannemer kan zo voor hen de juiste beschermingsmaatregelen nemen.
De beschikbaarheid van een asbestinventaris bij de particulier biedt volgens de VCB een aantal extra voordelen. De uitvoerder (niet alleen het aannemingsbedrijf maar ook de zelfstandige) beschikt via de particuliere opdrachtgever op voorhand over een asbestinventaris en is zo beter gedocumenteerd om een offerte op te maken. De opdrachtgever wordt minder geconfronteerd met onverwachte kosten tijdens de werken en loopt dan evenmin een aansprakelijkheidsrisico voor de verontreiniging die wordt verspreid in de omgeving door een onzorgvuldige uitvoering. Bovendien zijn er minder kosten. De verwerking van bouwafval dat door asbest is besmet, is veel duurder. De saneringskost na een onzorgvuldige verwijdering is vaak vele malen groter dan het asbest meteen correct en veilig te verwijderen.