Augmented reality wordt steeds belangrijker in de bouwsector

Virtual reality en augmented reality zijn begrippen die de jongste tijd steeds vaker opduiken. Bij virtual reality kom je als gebruiker in een virtuele wereld. Je ziet niets meer van de echte wereld om je heen. In de praktijk zet je een bril op je hoofd met een ingebouwd beeldscherm. Door de bril zie je niet wat er echt om je heen gebeurt, maar kijk je rond in een digitale wereld. Die omgeving is op dat moment jouw realiteit. Een gesimuleerde werkelijkheid dus.

 

De vr-beelden die je ziet en ervaart zijn afkomstig uit een smartphone of computer. Als je je hoofd beweegt, heeft dat ook invloed op het beeld dat je ziet. Hierdoor is het mogelijk dat je in een video volledig om je heen kan kijken. In sommige vr-brillen is ook geluid ingebouwd, waardoor je helemaal afgezonderd bent van de normale wereld. Verschillende personen die zich fysiek samen in één kamer bevinden kunnen met een vr-bril elk afzonderlijk totaal andere ervaringen beleven.

 

Augmented reality is een stuk subtieler dan virtual reality. Dragers kunnen de echte wereld nog steeds zien. De echte omgeving wordt vermengd met hologrammen. Ook voor deze toepassingen zijn speciale brillen beschikbaar, maar de techniek wordt momenteel vooral toegepast in apps op smartphones. Door middel van je camera kan je rondkijken in de normale wereld, maar die wereld wordt aangevuld met digitale informatie of objecten.

 

Met een ar-bril kun je bijvoorbeeld rondlopen of rijden, terwijl de bril informatie projecteert in de wereld om je heen. Dat kunnen tekstberichtjes of pictogrammen zijn, maar ook bijvoorbeeld pijlen op het wegdek die de snelste route aanduiden. Augmented reality heeft wel een beperking. De technologie plaatst objecten boven op de echte wereld en houdt hierbij geen rekening met bijvoorbeeld diepte.

 

Ontwerp van gebouwen

 

Wie virtual/augmented reality en bouw in één zin samen hoort, denkt nogal snel aan het ontwerp van een gebouw. Architecten tonen je met allerlei 3D-tekeningen en een fancy vr-bril op je neus een realistisch beeld van hoe een gebouw er zal uitzien. Waar komen deuren, ramen en trappen? Waar de waterleidingen, ventilatiekanalen en de elektrische aansluitingen?

 

“Op zich geen onlogische associatie, maar weet dat voor elke euro die voor een gebouw aan de ontwerpfase wordt uitgegeven, er 20 € uitgetrokken moet worden voor de effectieve bouw en – nog belangrijker – 60 € voor het beheer en het onderhoud van datzelfde gebouw”, zegt Maurits Hagemans, onderzoeker Augmented & Virtual Reality aan de afdeling Smart-ICT en PXL-Green & Tech van de Hogeschool PXL.

 

Augmented reality kan volgens Hagemans vooral in de operationele fase van een gebouw – het beheer en onderhoud dus – heel wat interessante toepassingen bieden. Bij het onderhoud van een gebouw zijn verschillende partijen betrokken; augmented reality is uiterst nuttig als gezamenlijke informatie- en communicatietool. Hij schetst hierna kort vier interessante ar-toepassingen.

 

AR Remote

 

Een technicus komt bij een onderhoud ter plaatse een probleem op het spoor dat hijzelf niet opgelost krijgt. De expert – die kilometers verderop zit – kan dan via een eenvoudige app vanop afstand meekijken en interactieve aanwijzingen geven.

 

AR Wayfinding

 

Een onderhoudstechnicus komt een voor hem nieuw gebouw binnen en vindt (op basis van vooraf gemaakte scans) onmiddellijk de plaats waar hij naartoe moet, bijvoorbeeld een bepaalde meterkast op de eerste verdieping. Ook de technische documentatie van de toestellen die hij ter plekke dient te hanteren of te controleren, kan hij snel digitaal opvragen. 

 

AR Technieken

 

Als er van een bestaand gebouw een geavanceerd BIM-model beschikbaar is – een 3D-model aangevuld met technieken zoals leidingen – dan kun je terwijl je door het gebouw loopt, een digitale laag over die werkelijkheid leggen. Ook al zie je de leidingen niet met het blote oog, je kunt ze dan wel waarnemen dankzij die extra digitale laag, via je smartphone, tablet of augmented reality-bril. Dat biedt extra voordelen wanneer er zich onderhoud aandient of er schade hersteld moet worden.

 

QR-codes voor onderhoud

 

QR-codes zijn niet meer weg te denken uit ons dagelijkse leven en dankzij de recente Covid Safe-app is zowat iedereen er tegenwoordig ook vertrouwd mee. QR-codes – als digitale triggers – zijn ook heel nuttig om bij een onderhoud ter plaatse de juiste documentatie, applicatie of digitale content direct beschikbaar te stellen. De technische fiche van een bepaald materiaal, het laatste onderhoudsrapport van de verwarmingsinstallatie: een snelle QR-scan en je hebt het ter beschikking.

 

‘In de bouwsector van de toekomst zal augmented reality steeds meer een rol van betekenis gaan spelen. Het is de ideale technologie als informatie- en communicatietool tussen bouwpartners, zeker voor het onderhoud en beheer van gebouwen in BIM-gemodelleerde bouwprojecten. Geïnteresseerden kunnen zich altijd laten inspireren door de tools en demo’s op http://www.duurzaamdigitaal.be”, besluit Maurits Hagemans van de Hogeschool PXL.